11 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (druki nr 232 i 259).

Poseł Jan Warzecha:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość stanowiska w sprawie rządowego projektu ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej.

    Procedowany projekt, zawarty w druku nr 232, dotyczy bardzo ważnego obszaru, a mianowicie wykorzystania środków z perspektywy finansowej 2007-2013. Rząd Prawa i Sprawiedliwości wynegocjował w 2005 r. prawie 30 mld euro na wspólną politykę rolną, w tym na II filar blisko 15 mld euro. Dzięki jego staraniom przyjęto i uzgodniono Program Rozwoju Obszarów Wiejskich zawierający trzy zadania, których realizacja powinna poprawić warunki życia i gospodarowania na polskiej wsi. Środki te były przeznaczone na modernizację gospodarstw rolnych, programy środowiskowe, na przedsiębiorczość, kanalizację i odnowę wsi. Niestety po czterech latach rządów PO-PSL w przypadku osi 3 i 4 PROW wykorzystano tylko od kilku do kilkunastu procent środków. Dla przykładu na tworzenie i rozwój przedsiębiorstw - 3,5%, oś Leader - 3,6%, podstawowe usługi dla ludności wiejskiej - 6%. Przedmiotowy projekt przedstawiono do procedowania z powodu wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 9 listopada 2010 r. wydanego w odniesieniu do wniosku dwóch niemieckich farmerów, którzy wyrazili sprzeciw w związku z publikowaniem na stronach internetowych informacji o wysokości pomocy zarówno w zakresie płatności bezpośrednich, jak i środków uzyskanych przez beneficjenta w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

    Rząd polski został zobligowany do wprowadzenia zmian ustawowych, które dotyczą przede wszystkim osób fizycznych, a wynikają z rozporządzeń unijnych i Karty Praw Podstawowych. Pierwsza zmiana dotyczy art. 9a - w zakresie niepublikowania informacji o pomocy publicznej udzielanej beneficjentom, jakimi są osoby fizyczne. Nowelizacji podlega również art. 10c, który wprowadza uruchomienie wyprzedzającego finansowania kosztów kwalifikowanych ponoszonych na realizację operacji w ramach szkoleń zawodowych, wdrażania lokalnych strategii rozwoju, a także wdrażania projektów w zakresie współpracy. Klub Prawa i Sprawiedliwości ma wątpliwości, czy działania nieinwestycyjne powinny być finansowane wyprzedzająco. Tu chcielibyśmy usłyszeć, jaki jest prawdziwy cel tej zmiany, ilu beneficjentów może dotyczyć, czy przyspieszy to wykorzystanie środków na realizację tych zadań.

    Druga zmiana wynika z dotychczasowych doświadczeń we wdrażaniu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Trzecia zmiana dotyczy art. 10d nowelizowanej ustawy, według której jednostki samorządu terytorialnego i lokalne grupy działania będące beneficjentami tych działań we wdrażaniu nadal mogą otrzymywać środki z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie kosztów kwalifikowanych ponoszonych na realizację tych operacji w formie oprocentowanej pożyczki udzielonej przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Środki w wysokości ponad miliard złotych mają być kierowane z Banku Gospodarstwa Krajowego do samorządów na programy Leader, z PROW na odnowę wsi i dziedzictwo kulturowe.

    Posłowie podczas pierwszego czytania zwrócili uwagę na opóźnienia i słabe wykorzystanie, bo na poziomie 1,29%, dostępnych środków na lokalne strategie działania. Zwracano także uwagę na niskie, 50-procentowe, wykorzystanie środków na pożyczki w 2011 r. Poseł Platformy Obywatelskiej zgłosił dwie poprawki, które z powodu braku możliwości odniesienia się do nich przedstawiciela rządu na posiedzeniu komisji wnioskodawca wycofał. Jedna z poprawek wzbudziła kontrowersje, ponieważ mogłaby uprzywilejować Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA. Ustawa została przyjęta przez komisję 13 głosami przy 4 posłach wstrzymujących się od głosu.

    Wejście w życie procedowanej ustawy będzie miało wpływ na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencję Rynku Rolnego, które pełnią funkcje agencji płatniczych, a także na beneficjentów wspólnej polityki rolnej. Dziękuję bardzo.