24, 25 i 26 punkt porządku dziennego:

  24. Sprawozdanie Rady Ministrów z realizacji ˝Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝ od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. (druk nr 48) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 158).
  25. Informacja ministra pracy i polityki społecznej o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (druk nr 79) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 159).
  26. Informacja rzecznika praw dziecka o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (druk nr 47) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 157).

Poseł Magdalena Kochan:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Sprawozdanie z realizacji ˝Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝, informacja pana rzecznika o skutkach wprowadzenia w życie nowych rozwiązań ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, to wszystko są materiały, na podstawie których można powiedzieć, że widać światełko w tunelu, ale jest także sporo zastrzeżeń albo sporo wskazań, które powinniśmy wziąć pod uwagę. Nie chodzi o to, żeby prawo lepiej działało, tylko o osoby, które są ofiarami przemocy w rodzinie, przestępstwa wyjątkowo perfidnego, bo dotyczącego najbardziej intymnej sfery ludzkich uczuć, co ma wpływ na całe życie człowieka, bo popełnianego w miejscu azylu, który każdy człowiek ma zapewne w swoim rodzinnym domu i w swojej rodzinie. Skutki działania prawa powinny być jak najlepsze dla ofiar, czyli powinny doprowadzać do tego, żeby ofiar przemocy w rodzinie było jak najmniej, żebyśmy nie musieli budować ośrodków wsparcia, w których zamieszkiwałyby osoby pokrzywdzone przez swoich najbliższych, zamiast mieszkać w domu, żeby osoby, które są zagrożone przemocą, mogły się czuć coraz bezpieczniejsze. Czy tak jest?

    W trakcie uchwalania ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z różnych stron naszej sali sejmowej, z różnych opcji politycznych padały bardzo różne głosy na ten temat, od takich, że to zjawisko jest wierzchołkiem góry lodowej, po takie, że przemocy w polskiej zdrowej rodzinie nie ma.

    Badania, które są bardzo profesjonalnie przeprowadzane, począwszy od Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, które jest ministerstwem wiodącym, jeśli chodzi o tę problematykę, świadczą o tym, że dostrzegamy to zjawisko coraz bardziej i umiemy je diagnozować. To jest dobre. Bo nie chodzi nam o to, żeby jakiekolwiek problemy zamiataćt pod dywan, tylko o to, żeby te problemy wyciągać na światło dzienne i umieć im przeciwdziałać.

    Wydaje się, że resortowa w swoim zarządzaniu Polska i rząd potrafią w tej kwestii współpracować na bazie krajowego programu, w ramach którego współdziałają ze sobą i to coraz lepiej. To obserwuję z roku na rok, czytając sprawozdania krajowego koordynatora tego programu. Coraz lepiej współdziała ze sobą 5 ministerstw i coraz lepsze, coraz bardziej merytoryczne i bardziej skuteczne w odnoszeniu rezultatów działań są sprawozdania wszystkich ministerstw realizujących ten program.

    Trzeba powiedzieć tylko tyle, że może nie jest najlepiej, że Ministerstwo Zdrowia podpiera się wyłącznie sprawozdaniami Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Chciałabym, myślę, że cały mój klub jest zdania, że minister zdrowia w swoim sprawozdaniu powinien uwzględnić działania instruujące lekarzy, biały personel szpitali i POZ co do tego, jak należy postępować i jak szybko wdrażać zalecenia wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a nie opierać się wyłącznie na sprawozdaniu PARPA.

    Wydaje się także, że Ministerstwo Sprawiedliwości coraz dogłębniej i coraz lepiej diagnozuje ten problem, coraz szybciej rozpoznawane są sprawy i coraz skuteczniej karani sprawcy tych przestępstw. Wydaje się też, że Ministerstwo Edukacji Narodowej, które znakomicie, coraz lepiej realizuje ten program, dostrzega problem i mam nadzieję, że nie powtórzą się już wyniki badań Instytutu Zdrowia Publicznego, w których na 100% badanych respondentów, nauczycieli, 80% stwierdziło, że w swojej codziennej pracy styka się z zewnętrznymi objawami stosowania przemocy wobec dzieci i nie robi z tym nic. Myślę, że wyniki tych badań powinny być mocną czerwoną lampą zapalającą się ministrowi edukacji i skłaniającą do szkolenia nauczycieli co do tego, jak postępować z dzieckiem, wobec którego stosuje się przemoc.

    Jestem także przekonana, że niedawno uchwalona ustawa, która 1 stycznia 2012 r. weszła w życie, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, współgrająca z tą ustawą, da nam taki obraz, że polska rodzina nawet zagrożona, niekoniecznie patologią, ale czasem wewnętrznymi nieumiejętnościami rozwiązywania własnych problemów, spotka się ze zrozumieniem, wsparciem i pomocą ze strony służb państwowych, i jak najmniejszą skalą stosowania przemocy.

    Co martwi? Martwi mianowicie to, że badania przeprowadzone w listopadzie i w grudniu 2010 r. wśród 3 tys. osób, respondentów stwierdzają... Przepraszam, chodzi mi o badania profesjonalistów, 100 pracowników socjalnych, 100 policjantów, 100 kuratorów sądowych, 100 pracowników ochrony zdrowia, 100 pracowników gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Po pół roku obowiązywania ustawy mówi się w taki sposób, państwo we wnioskach, w sprawozdaniu z realizacji tegoż programu krajowego piszecie: Prawie wszyscy badani profesjonaliści słyszeli o nowelizacji ustawy, choć nie wszyscy wiedzą dokładnie, jakie zmiany ona wprowadza. Oznacza to tyle, że nawet wśród profesjonalistów winniśmy prowadzić szeroką akcję edukacyjną.

    To, co jest dobre, to to, że precyzujecie państwo w programie bardzo konkretne wnioski, że te sprecyzowane wnioski dają możliwość koordynatorowi tegoż programu, panu ministrowi Jarosławowi Dudzie, działającemu przecież w oparciu o zespół monitorujący, coraz lepiej monitorujący to zjawisko w Polsce i składający się także z przedstawicieli, co podkreślam, organizacji pozarządowych. Stwierdzacie, że zastrzeżenia dotyczą przedłużających się procedur, pracy służb, często dobrej woli, a przede wszystkim opieszałości w załatwianiu spraw osób dotkniętych przemocą. Powinniśmy z tego wyciągać jak najdalej idące wnioski i wiedzieć o tym, że wprowadzenie w życie szybkiej reakcji na tego rodzaju niedomagania zapewni ofiarom przestępstw - okrutnego, jeszcze raz powiadam, przestępstwa - lepszą ochronę i poczucie bezpieczeństwa.

    Jestem także przekonana, że byłoby dobrze, gdybyśmy kampanie medialne, chwalone przez moich przedmówców, traktowali nie jak coś wyjątkowego, a jak coś, w co także powinniśmy się my wszyscy zaangażować, my wszyscy posłowie, a także prosić o to media. Choć ze sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wynika, że problematyka przemocy w rodzinie nie była specjalnie nagłaśniana przez media, to moim zdaniem właśnie w ramach misji publicznej powinny to media publiczne robić. A już na pewno nie powinno w żadnym razie dochodzić do takich sytuacji jak ta, za którą Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ukarała nadawcę karą pieniężną - w czasie antenowym o blisko szesnastej w audycji kierowanej do dwunastolatków tematem rozmowy było, cytuję: najlepsza na świecie miłość jest w klozecie. Do takich sytuacji nie powinno dochodzić w żadnym razie.

    O dwóch rzeczach powinnam jeszcze teraz powiedzieć z całym przekonaniem i stanowczością.

    Pierwsza rzecz to europejska konwencja dotycząca przeciwdziałania przemocy wobec kobiet, której ratyfikacji powinniśmy się doczekać jak najszybciej. Ta ratyfikacja powinna mieć miejsce jak najszybciej i być także odpowiedzią na to, że według badań sprawcy przemocy seksualnej to w 90% mężczyźni i gwałt jest traktowany bardzo różnie - w tej sprawie też powinniśmy bardzo mocno interweniować - nie jest poczytywany za gwałt, mimo że dokonuje go wobec kobiety mężczyzna. Wobec tej sprawy powinniśmy się zachować tak, jak się zachowujemy wobec sprawców przemocy domowej - bijący sprawca bez względu na to, czy osoba pokrzywdzona składa doniesienie do prokuratury, czy też go nie składa, jest ścigany z urzędu.

    Druga rzecz, która jest bardzo istotna i o której mówił pan rzecznik praw dziecka, to sposoby wychowywania dziecka bez fizycznych kar. Byłoby bardzo dziwne... Albo inaczej: gdybyśmy nie mieli kłopotu z tym, że przyzwolenie na karcenie fizyczne dzieci jest w Polsce dość duże, pewnie nikt nie wpadłby na wydawanie podręcznika ˝Jak trenować dziecko˝, to jest cytat... (Dzwonek)

    Pani marszałek, minuta dosłownie jeszcze.

    ...oraz drugiego podręcznika ˝Mądra miłość˝. Z pierwszego, ˝Jak trenować dziecko˝, przeczytam państwu tylko jeden cytat: Szczególnie bolesnym doświadczeniem matek wychowujących małe dzieci jest dziecko gryzące podczas karmienia piersią. Moja żona nie traciła czasu na szukanie innych środków zaradczych. Kiedy dziecko ją ugryzło, pociągała je za włosy (w przypadku dzieci niemających jeszcze włosów trzeba znaleźć inny sposób). Proszę zrozumieć, dziecko w takiej sytuacji nie jest wcale karcone, a jedynie warunkowane. Jedna z naszych córek bardzo szybko nauczyła się raczkować. Dla jej własnego dobra i naszego spokoju zaczęliśmy ćwiczyć ją, aby nie wspinała się na schody, łącząc zakaz z lekkimi razami po gołych łydkach. Jako rózgi używaliśmy niedużej witki wierzbowej, o średnicy ok. 2 mm.

Poseł Magdalena Kochan:

    Tak, tak. Scenariusz, jak przeprowadzić lanie dziecka, znajduje się w podręczniku ˝Mądra miłość˝. Bardzo cieszę się, że rzecznik praw dziecka oba te podręczniki, w cudzysłowie, skierował do prokuratury i że wydawnictwo, które parało się ich wydawaniem, wycofało obydwa podręczniki z użycia. Chciałabym powiedzieć, że gdybyśmy tam zamiast słowa ˝dziecko˝ wprowadzili słowo ˝zwierzę˝, to polska ustawa o ochronie zwierząt zakazałaby wydawania tego rodzaju instrukcji katowania zwierząt. Zatem w tych kwestiach mamy jeszcze sporo do zrobienia. Stąd, gratulując panu koordynatorowi realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, bardzo liczymy, jako klub Platforma Obywatelska, na dalsze skuteczne i wynikające z dotychczasowych wniosków działania w latach przyszłych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)