1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury, Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (druki nr 1525 i 3207).

Poseł Krystyna Sibińska:

    Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawię stanowisko dotyczące złożonego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, druk nr 1525, oraz sprawozdania Komisji Infrastruktury, Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o tym projekcie, druk nr 3207.

    Źródłem inicjatywy prezydenta jest Europejska Konwencja Krajobrazowa, ale przede wszystkim postępująca degradacja polskiego krajobrazu. Wszechobecne reklamy w różnej formie i różnej wielkości, obiekty zabytkowe osaczone różnymi elementami małej architektury, takiej pseudoarchitektury, zabałaganiona przestrzeń naszych miast i miasteczek, słabe zabezpieczenie obszarów cennych przyrodniczo i kulturowo - tak wygląda nasz krajobraz. Ideą ustawy prezydenckiej, którą dzisiaj omawiamy, jest wyposażenie polskich samorządów różnych szczebli w narzędzia, dzięki którym będzie można wprowadzać lokalne regulacje chroniące nasz krajobraz.

    Projekt nowelizuje 10 innych ustaw, najistotniejsze zmiany są w ustawach: o drogach, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o ochronie zabytków, o ochronie przyrody oraz o podatkach i opłatach lokalnych. Omawiany projekt wprowadza do właściwych ustaw jednolite definicje reklamy, tablicy reklamowej, urządzenia reklamowego, szyldu, krajobrazu, krajobrazu priorytetowego, krajobrazu kulturowego, osi i punktu widokowego, przedpola ekspozycji i walorów krajobrazowych, a także wprowadza mechanizmy, które regulują zasady sytuowania w przestrzeni publicznej tych elementów krajobrazu. Gminy na podstawie ustawy będą mogły - podkreślę: będą mogły, bo pozostaje to w gestii rad gmin - wprowadzić opłatę reklamową za posiadanie tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych.

    Kolejne narzędzie chroniące krajobraz, w które zostaną wyposażone gminy, to możliwość - tu też trzeba podkreślić: możliwość, nie obowiązek - ustalenia w formie uchwały zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Ustawa określa szczegółowo procedurę przyjmowania takich elementów prawa miejscowego. Jako obowiązek natomiast wprowadza się zasadę opracowywania przez samorządy, już na poziomie województwa, audytów krajobrazowych. Na opracowanie tych dokumentów po raz pierwszy samorządy dostaną trzy lata. Jest to oczywiście dla nich dodatkowy obowiązek, ale w ślad za tym idą pieniądze. Samorządy województwa będą mogły uzyskać je ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

    W ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami doprecyzowane zostały zasady tworzenia parków kulturowych, a także zabezpieczania zabytków przed samowolnym umieszczaniem na nich reklam i innych elementów. Przepisy dotyczące ochrony przyrody zostały skorygowane w zakresie tworzenia parków krajobrazowych, planów ochrony dla parków narodowych i krajobrazowych oraz stref ochrony krajobrazu w krajobrazach priorytetowych. Rekomendacje wynikające z audytu krajobrazowego, zasady kształtowania krajobrazu, zasady ochrony krajobrazów kulturowych oraz granice i sposoby zagospodarowania krajobrazów priorytetowych będą musiały być uwzględniane we wszystkich dokumentach planistycznych gmin.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy świadomość, że wprowadzane niniejszą ustawą regulacje nie wyczerpują możliwości ochrony polskiego krajobrazu, nie konsumują też wszystkich postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, ale stanowią duży krok w tym kierunku i dają samorządom pakiet narzędzi, dzięki którym krajobraz będzie chroniony w znacznym stopniu. Dlatego też propozycja prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zakładająca zmianę niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu powinna być przez Wysoką Izbę przyjęta. Taka też jest rekomendacja Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.

    Jednocześnie chcę powiedzieć, że będziemy głosować przeciwko wnioskowi mniejszości, ale proponujemy kilka poprawek. Są to trzy poprawki do art. 3, o czym wspomniała pani poseł sprawozdawca. Uważamy również, że brzmienie art. 7 pkt 7 w wersji wypracowanej przez podkomisję jest właściwe, dlatego też proponujemy powrót do tego zapisu. Tę stosowną poprawkę w imieniu klubu za chwilę złożę na ręce pani marszałek. Proponujemy również dwie poprawki legislacyjne dotyczące art. 7 pkt 5 - chodzi o zmiany w art. 37b ustawy o planowaniu przestrzennym - i art. 11 ust. 3. I to wszystko. Bardzo dziękuję. Poprawki składam na ręce pani marszałek.