Strona którą oglądasz dotyczy poprzedniej kadencji sejmu. Aktualne informacje znajdziesz tutaj
Oświadczenia.


Poseł Jerzy Sądel:

    Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Poezjo!/ Wracam do ciebie pokorny./ Nie wyżebrawszy żadnej prawdy światu,/ choć wiem,/ żeś tylko kołami na wodzie/ ...a możesz ty kołami, które wzbudził/ plusk kamieni lecących ze świata. To jeden z piękniejszych fragmentów koncertu egzotycznego pióra Władysława Sebyły, jednego z najwybitniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Niestety, poety przemilczanego.

    Władysław Sebyła urodził się 6 lutego 1902 r. w Kłobucku. Od najwcześniejszych lat wykazywał wszechstronne uzdolnienie. Grał na skrzypcach, malował, interesował się przyrodą. W wieku ośmiu lat napisał pierwszy wiersz: ˝Przygody na pensji˝, który przedstawiał perypetie nauczyciela Żukowskiego. W 1908 r. rozpoczął naukę w miejscowej szkole powszechnej. Dwa lata później wraz z ojcem i bratem przeniósł się do Będzina, w którym ukończył szkołę podstawową. Następnie rodzina Sebyłów przeprowadziła się do Sosnowca, gdzie Władysław został uczniem sosnowieckiej szkoły realnej, a po jej likwidacji - I Ośmioklasowego Gimnazjum Męskiego Towarzystwa Szkół Średnich w Sosnowcu. W czasie nauki w szkole pisał wiersze, ale ukrywał ten fakt przed rówieśnikami. Jeszcze jako uczeń gimnazjum powodowany pobudkami patriotycznymi walczył w I powstaniu śląskim. Żeby zaciągnąć się do oddziału, sfałszował datę urodzenia.

    Po zakończeniu walk wrócił do gimnazjum, które ukończył w 1921 r. i za namową ojca podjął studia na Politechnice Warszawskiej, ale po roku przeniósł się na studia polonistyczne na Wydziale Filologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestniczył też w wykładach dotyczących historii malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Podczas studiów aktywnie uczestniczył w kole literackim Złocień. Następnie związał się z grupą literacką Kwadryga. Był redaktorem jej pisma do 1931 r. W 1927 r. zadebiutował zbiorem ˝Modlitwa˝, który został przychylnie przyjęty przez krytykę. W latach 1927-1928 odbył służbę wojskową. Wojsko pogłębiło w nim niechęć do militaryzmu i wojny, czemu dał wyraz w swoich pacyfistycznych i antywojennych wierszach.

    We wrześniu 1928 r. zawarł związek małżeński z Sabiną Krawczyńską. Wiosną 1930 r. wydał samodzielny tomik ˝Pieśni Szczurołapa˝. Tom ten ugruntował czołową pozycję autora. Na początku lat 30. dzięki stypendium Funduszu Kultury Narodowej odbył podróż do Włoch i Francji. Wkrótce potem został współpracownikiem ˝Zetu˝ oraz ˝Pionu˝, a także członkiem komitetu redakcyjnego ˝Znaku˝. Zajmował się równocześnie krytyką poezji. Przez cztery lata prowadził w Polskim Radiu audycje, w których omawiał nowości poetyckie. Publikował w pismach kulturalno-literackich ˝Ateneum˝, ˝Droga˝ i innych. W 1932 r. został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich. W 1938 r. został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim przez Polską Akademię Literatury.

    Latem 1939 r. w stopniu podporucznika został powołany do wojska z przydziałem do 13. Pułku Piechoty Dzieci Krakowa w Pułtusku w składzie 8. Dywizji Piechoty. Po klęsce wrześniowej znalazł się w sowieckiej niewoli. Został osadzony w obozie w Starobielsku. W kwietniu 1940 r. wraz z innymi więźniami został zamordowany strzałem w tył głowy przez NKWD w Piatichatkach pod Charkowem. Jednak o tym, jak zginął, świat dowiedział się dopiero w 1991 r. i do dziś data jego śmierci pozostaje nieznana.

    Władysław Sebyła przebył niełatwą drogę z prowincjonalnego Kłobucka na wyżyny polskiego literackiego parnasu. Był przede wszystkim poetą. Każdy z wydanych przez niego zbiorów stanowił literackie wydarzenie. Szczytowym osiągnięciem Sebyły jest poemat ˝Młyny˝ nawiązujący do przeżyć i obrazów zapamiętanych z lat dzieciństwa i młodości, kiedy mieszkał w Kłobucku (Dzwonek) koło starego młyna, oraz do motywów i wrażeń wywołanych przez oglądany przez niego fresk Signorellego ˝Sąd ostateczny˝. Władysław Sebyła wywarł niedoceniony wpływ na poetów następnych pokoleń: Miłosza, Baczyńskiego, Gajcego i innych. Łączył on poezję z malarstwem i muzyką, uwieczniał sady, widoki Tatr, malował portrety, tworzył wysoko oceniane kompozycje muzyczne. Władysław Sebyła był też patriotą, czemu dał wyraz, walcząc z bronią w ręku, będąc gotowym, gdy wzywała go ojczyzna.

    Śmierć w Katyniu stała się przyczyną niemal wymazania jego nazwiska z historii literatury. Po wojnie o Sebyle niewiele się pisało, nie wydawano jego wierszy. Dopiero w 2012 r. po raz pierwszy został wydany całościowy tom wierszy Władysława Sebyły. Niestety, do dziś twórczość tego wybitnego poety nie istnieje w powszechnej świadomości literackiej.

    Dzięki wysiłkom różnych środowisk pamięć o życiu i twórczości tego niezwykłego człowieka, który budował swoje życie w oparciu o miłość, poświęcenie i wierność, powraca. W 50. rocznicę tragicznej śmierci poety Towarzystwo Przyjaciół Kłobucka wystąpiło do władz miejskich o nadanie Domowi Kultury w Kłobucku imienia Władysława Sebyły. Udało się i w 1991 r. mieszkańcy Kłobucka uhonorowali w ten szczególny sposób jednego z najwybitniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. 27 listopada, czyli jutro, w moim okręgu wyborczym w Częstochowie w Ośrodku Promocji Kultury ˝Gaude Mater˝ odbędzie się wieczór literacko-muzyczny poświęcony postaci i twórczości Władysława Sebyły. Jako poseł ziemi kłobuckiej jestem dumny, że coraz więcej inicjatyw przywraca pamięć o Władysławie Sebyle, poecie przemilczanym. Dziękuję bardzo. (Oklaski)



Poseł Jerzy Sądel - Oświadczenie z dnia 26 listopada 2014 roku.


18 wyświetleń

Zobacz także: