Poseł Jerzy Sądel:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W związku ze zbliżającą się 96. rocznicą odzyskania przez Rzeczpospolitą Polską niepodległości chcę przybliżyć dziś Wysokiej Izbie postać Jana Dobrowolskiego, ostatniego żyjącego oficera zawodowego 27. Pułku Piechoty. Będzie to zaledwie fragment bogatego życiorysu prawdziwego polskiego patrioty.

    Jan Dobrowolski urodził się 5 czerwca 1918 r. w miejscowości Biała Górna w gminie Kamyk k. Kłobucka. Po kilkuletniej edukacji wiosną 1936 r. ochoczo wstąpił do wojska i został wcielony do 27. Pułku Piechoty w Częstochowie. W czasie służby skończył szkołę podoficerską i pozostał w służbie jako kapral nadterminowy. W dniu Święta Wojska Polskiego 15 sierpnia 1939 r. otrzymał nominację na kaprala, czyli podoficera zawodowego, służby stałej i został mianowany dowódcą drużyny.

    Od 1 września 1939 r. wraz z macierzystym pułkiem walczył z Niemcami. Został ranny, ale udało mu się wyjść z okrążenia z 7. Dywizją Piechoty w lasach pod Janowem w Częstochowskiem. Wraz z atakiem wojsk sowieckich po 17 września jego odtworzony batalion 27. Pułku Piechoty wszedł w skład grupy ˝Kowel˝ dowodzonej przez pułkownika dyplomowanego Leona Koca. Batalion kaprala Dobrowolskiego kilkakrotnie prowadził walki, zwykle z uzbrojonymi grupami ukraińskich komunistów lub nacjonalistów. Podczas kampanii wrześniowej Jan Dobrowolski był uczestnikiem zwycięskiej bitwy z Sowietami pod Rogalinem oraz walk w Janowie Lubelskim z Niemcami. Po rozwiązaniu batalionu wrócił do rodzinnej wioski, gdzie został aresztowany i zamknięty w tzw. koszarach Zawady w Częstochowie. Wkrótce udało mu się uciec, dzięki czemu uniknął dalszej niewoli w obozie jenieckim.

    Po wcieleniu do Rzeszy gminy Kamyk Jan Dobrowolski podjął pracę na terenie Rzeszy i pod pseudonimem ˝Hund˝ przystąpił do współorganizacji lokalnych Batalionów Chłopskich. Jako instruktor prowadził Szkołę Podchorążych Batalionów Chłopskich w okolicy wsi Biała Górna. W uznaniu zasług 30 maja 1944 r. został awansowany na stopień podporucznika. Jan Dobrowolski ponownie został powołany do służby wojskowej. W latach 1945-1946 służył w Ludowym Wojsku Polskim w 32. Samodzielnym Batalionie Saperów 4. Samodzielnej Inżynieryjnej Brygady Saperów. Po zdemobilizowaniu wstąpił do Polskiego Stronnictwa Ludowego, ale nie mogąc pogodzić się z działaniami władz komunistycznych, szybko zrezygnował z członkostwa.

    W latach 1948-1952 uczestniczył w tworzeniu lokalnych struktur organizacji podziemnej pn. Korpus Wojska Polskiego, która w przyszłości walczyła o obalenie komunizmu. Po kilkuletniej działalności na rzecz społeczeństwa w 1958 r. został wybrany do gromadzkiej rady narodowej, której został przewodniczącym. Prowadził działalność normującą sprawy lokalne. Zbudował ośrodek zdrowia i dom dla lekarzy. Wystąpił o zwrot bezprawnie zagarniętego mienia kościelnego.

    Jego działalność w pełni popierali mieszkańcy, ale nie uzyskała ona aprobaty władz powiatowych. Jako kierownik Kółka Rolniczego Kamyk pomagał kościołowi. Bez wiedzy władzy państwowej wykonywał usługi dla jasnogórskich paulinów, prowadził rozbudowę zaplecza dla sióstr zakonnych w Częstochowie oraz rozbudowę cmentarza św. Rocha dla kurii biskupiej.

    Jan Dobrowolski przeszedł na emeryturę jako kombatant w 1978 r. w wieku 60 lat, nie zaprzestał jednak społecznej działalności. Działał w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Był współpomysłodawcą i jednym z głównym realizatorów budowy pomnika poległym w czasie II wojny światowej na terenie Kłobucka. Współuczestniczył w postawieniu pomnika w Nowej Wsi upamiętniającego śmierć 10 niewinnych Polaków powieszonych w odwecie za nieudany zamach na niemieckiego lotnika.

    Za pracę zawodową (Dzwonek) i społeczną Jan Dobrowolski był wielokrotnie nagradzany, a w 2000 r. został awansowany do stopnia kapitana.

    Jan Dobrowolski stale interesował się losami i historią swojego 27. Pułku Piechoty. Po zakończeniu wojny spotykał się po kryjomu z kolegami z wojska. Rozmawiał, starał się utrwalić w pamięci zasłyszane informacje. Od lat zabiegał o utrwalenie wśród potomnych losów macierzystego pułku. Spisuje i wydaje wspomnienia. Jest inicjatorem upamiętnienia miejsc związanych z historią swojego oddziału, a od 5 lat jest głównym organizatorem święta pułkowego swojego 27. częstochowskiego Pułku Piechoty.

    Dziś kapitan Jan Dobrowolski jest jedynym żyjącym żołnierzem zawodowym 27. Pułku Piechoty i 7. Dywizji Piechoty II Rzeczypospolitej Polskiej i nadal nie ustaje w działaniu. Ma 96 lat.

    W przededniu zbliżającej się rocznicy odzyskania niepodległości, a także, co symboliczne, utworzenia 27. Pułku Piechoty, chylę dziś czoła wobec tak pięknego świadectwa patriotyzmu. Dziękuję bardzo.