9 punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez prezesa Rady Ministrów ˝Raport z realizacji polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do 2016 roku˝ (druk nr 2691) wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 2730).

Poseł Jan Szyszko:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Dzisiaj jest debata, która jest chyba jedną z najważniejszych, według mnie, debat dotyczących spraw związanych z rozwojem gospodarczym naszego kraju. Dzisiaj będziemy omawiać ˝Raport z realizacji polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do 2016 r.˝. Jest to pokłosie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, która nakłada na rząd konieczność przedstawienia co cztery lata sprawozdania, co do tej polityki i składania raportu z tej polityki.

    Ponieważ będziemy mówili również o pieniądzach, trochę historii. Pierwsza polityka ekologiczna państwa została uchwalona i przyjęta w pierwszych latach 90. Była konsekwentnie realizowana. Trzeba powiedzieć, że był to wzór nie tylko dla Europy, ale dla świata. Pod koniec lat 90. był świetnie utworzony specjalny system finansowania, który był oparty o narodowy fundusz ochrony środowiska, fundusze wojewódzkie, później gminne i powiatowe. W 1999 r. same inwestycje proekologiczne wyniosły 2,1 mld euro, tj. 1,7% produktu krajowego brutto. To jest prawie 8% wszystkich inwestycji, to są inwestycje proekologiczne. Chcę przypomnieć - a jest tutaj również pan minister Żelichowski - że wtedy rocznie oddawaliśmy ok. 400 oczyszczalni ścieków, a 1300 było w budowie. Rok 1999.

    I może jeszcze jedna dana i swego rodzaju rekord świata, a mianowicie budżet partycypował w tym zakresie 2-4% środków pomocowych, o których również mówiło się w takim zakresie. Reszta to były środki własne, fundusze i kredyty. Rekord świata i równocześnie efekty. Ograniczyliśmy emisję pyłów o 57%, siarki - o 48%, azotu - o 27%. Ścieki w różnej formie ograniczyliśmy o 70%, nastąpiła redukcja CO₂ o 32%, a wzrost PKB wynosił prawie 6% w skali rocznej. A więc rekord świata. Wtedy przygotowaliśmy stanowisko negocjacyjne do takiego modelu, którego Unia oczywiście nie miała, ale żeby zrealizować wszystkie zobowiązania w zakresie środowiska, powinniśmy wydać 30 mld euro. Wydaliśmy 2,1 mld euro, a więc w ciągu 10 lat, do roku 2010, powinniśmy wydać 30 mld, a bylibyśmy na szczycie, jeśli chodzi o wymagania Unii Europejskiej. Przyjmujemy zmianę konstytucji. W roku 1997 jest Konstytucja RP, w której wyraźnie zapisano, że zapewnia ona ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, gdzie podmiotem jest człowiek.

    Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012, z perspektywą do 2016 r. to już naprawdę tylko i wyłącznie wytwór obecnej koalicji rządzącej PO-PSL. Ta polityka została uchwalona dwa lata później, niż było trzeba, dlatego że rząd Prawa i Sprawiedliwości stracił władzę, a nowy rząd odrzucił przygotowaną politykę ze względu na ogólnikowość, jak się wyraził. W roku 2008 powrócono z jeszcze większą, muszę powiedzieć, ogólnikowością do tej samej polityki. Mamy raport dotyczący tej polityki. Główny cel w tej polityce to zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego państwa poprzez zrównoważony rozwój. Jest to niezwykle cenny dokument, gdyż podaje pewne dane, do których nie mogłem w gruncie rzeczy dokopać się mimo wielu pytań.

    Jedną z grup danych są wydatki na ochronę środowiska, które wynoszą w roku 2008 średnio 39 euro na osobę, w roku 2012 - 51 euro na osobę. Szanowni państwo, jeszcze nam daleko do tego, co wydaliśmy w 1999 r. Chcę powiedzieć, że tam były inwestycje proekologiczne, a tu są nakłady na ochronę środowiska. Nie doszliśmy więc do roku 1999. I oto zapisane priorytety tej polityki: działania na rzecz realizacji zasady zrównoważonego rozwoju, przystosowanie do zmian klimatu i ochrona różnorodności biologicznej. Pokażmy to w dziedzinach.

    Ochrona przyrody - wyznaczenie Natury 2000, organizacja GDOŚ i RDOŚ, 1200 etatów. Według danych, które były dostępne i które dwa lata temu analizowaliśmy, jeden etat - średnio 15 tys. na osobę miesięcznie, jedno pismo wychodzące - 254 zł, taki koszt, i totalny paraliż tej organizacji. Przykłady: Rospuda - wielki sukces obecnej koalicji rządzącej wchodzącej w skład układu polityki. Zablokowano infrastrukturę północ-południe, S19 nie istnieje w obecnej perspektywie finansowania, a gatunki, dla których zaprzestano tej inwestycji przez Rospudę, już zniknęły. Świdnik - wycięto sto kilkadziesiąt hektarów lasu po to, żeby ratować susła perełkowanego, i susła już nie ma, lasu również. Białowieża - dzisiaj o tym mówiliśmy, gniją ponad 3 mln m³ drewna, nie wiadomo po co, a równocześnie giną te środowiska, dla których tam wyznaczono obszary Natura 2000 z punktu widzenia dyrektyw habitatowej i ptasiej. Fermy wiatrowe - błyskawiczny rozwój tych ferm. Czy to jest zrównoważony rozwój, czy to jest dbałość o dobro człowieka? Czy człowiek stanowi podstawę, co zostało zapisane w polityce? W końcu genetycznie modyfikowane organizmy - nie będę nad tym się rozwodził, ale spójrzcie państwo, ile odmian genetycznie modyfikowanych nasion wpuściliście czy wpuszczono do obrotu w Polsce. Wykaz jest gotowy i go przedstawiałem.

    Drugi priorytet - ochrona i zrównoważony rozwój lasów. To jest działalność Lasów Państwowych jako wzoru zrównoważonego rozwoju dla całej jednoczącej się Europy i świata, nagroda UNESCO w 2013 r. I w jaki sposób się działa? Niszczy się samofinansowanie tej jednostki poprzez próbę włączenia do sektora finansów publicznych, a obecnie poprzez nałożenie haraczu na polskie Lasy Państwowe. Czy to jest działalność na rzecz zrównoważonego rozwoju? Przecież te lasy powinny uczestniczyć w stymulacji rozwoju terenów wiejskich, ku temu mają pełne predyspozycje i organizacyjne, i prawne, m.in. związane z klimatem. A klimat? Skoro jesteśmy już przy kwestii klimatu, szanowni państwo, to czy sukcesem obecnej polityki jest pakiet klimatyczno-energetyczny w tym wydaniu? Toż to jest blokada polskich zasobów energetycznych, to jest uzależnianie od obcych źródeł energii, uzależnianie od obcych technologii. Szanowni państwo, to jest katastrofa.

    Nie będę mówił dalej, bo czas biegnie ku końcowi, ale mam jeszcze takie przykłady jak gospodarowanie zasobami wodnymi - można zrobić dobre sprawozdanie, to również jest dziedzina - Świnna Poręba, ˝Program dla Odry - 2006˝, dyrektywa wodno-ściekowa. W jakim zakresie zostały wydane pieniądze? A może przykładem są tu sprawy związane z gospodarowaniem zasobami geologicznymi, gaz łupkowy. Co się dzieje wokół spraw związanych z geologią? Może wspomnimy również o dyrektywach śmieciowych, o kwestii śmieci. Jak to wygląda? Ile już razy wnosiliśmy poprawki do tej ustawy? I w końcu co się dzieje? Wszystko zrzuca się na samorząd, który może się ewentualnie z tego dofinansować, ale nie może.

    Popatrzmy więc może na taką jedną rzecz, tu rzeczywiście może jest coś interesującego. Priorytet: udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska. Możecie państwo to zobaczyć również w sprawozdaniu ministerstwa. Rzeczywiście promocja. Tam jest również program ˝Złap równowagę (...)˝. Ciężko złapać równowagę, jak się zobaczy, ile dostają środki społecznego przekazu, bo inne dostaje piosenkarka, która zaśpiewała piosenkę. Rzeczywiście trudno złapać równowagę.

    Szanowni państwo, z wielkim bólem muszę stwierdzić, jako człowiek, który bardzo mocno zaangażowany jest w sprawę polityki ekologicznej państwa - był, jest i mam nadzieję, że będzie - że musimy po prostu (Dzwonek) głosować za odrzuceniem tego dokumentu. Panie marszałku, przedstawiam stanowisko klubu parlamentarnego. Dziękuję bardzo. (Oklaski)