4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych (druki nr 2614 i 2757).

Poseł Sprawozdawca Tomasz Szymański:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych dotyczące rządowego projektu ustawy o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych zawartego w druku, tak jak pan marszałek wspomniał, nr 2614.

    Przedmiotowy projekt ustawy ma dwa cele: uregulowanie na gruncie ustawowym działalności komisji lekarskich oraz stworzenie nowego, jednolitego systemu orzecznictwa lekarskiego w Polsce. Powodem rozpoczęcia prac legislacyjnych nad przedmiotem tegoż projektu był brak przepisów rangi ustawowej regulujących problematykę funkcjonowania komisji lekarskich podległych ministrowi spraw wewnętrznych. Obecnie tryb pracy tychże komisji uregulowany jest za pomocą rozporządzeń wydawanych na podstawie różnego typu aktów pragmatycznych. Projekt ustawy zakłada zmianę systemu orzecznictwa z obecnie obowiązującego trójinstancyjnego na dwuinstancyjny składający się z rejonowych komisji lekarskich stanowiących pierwszą instancję oraz z Centralnej Komisji Lekarskiej stanowiącej drugą instancję. Orzeczenia wydawane ostatecznie będą mogły być zaskarżone do odpowiedniego pod względem właściwości sądu.

    Zgodnie z projektem do zakresu zadań rejonowych komisji lekarskich należeć będzie m.in. ustalanie zdolności fizycznej i psychicznej kandydatów do służby w konkretnych formacjach, ustalenie stopnia uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby lub choroby pozostającej w związku z warunkami lub właściwościami służby albo związku śmierci funkcjonariusza z wypadkiem lub chorobą, kontrola orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Swoim zakresem orzekania rejonowe komisje lekarskie będą właściwe wobec osób zamieszkujących albo pełniących służbę na obszarze objętym właściwością danej komisji. Do zakresu zadań Centralnej Komisji Lekarskiej należeć będzie m.in. rozpatrywanie odwołań od orzeczeń rejonowych komisji lekarskich, dokonywanie na uzasadniony wniosek zmian w zakresie właściwości orzekania rejonowych komisji lekarskich, przeprowadzanie konsultacji w zakresie orzecznictwa, a także rozstrzyganie kwestii spornych. Projekt ustawy zakłada również wprowadzenie jednolitej nomenklatury dotyczącej oznaczenia zdolności do służby. Oznaczenie literą A oznacza zdolność do służby, literą B - zdolność do służby z ograniczeniem oraz literą C - niezdolność do służby. Ponadto zgodnie z projektem komisje lekarskie będą częścią jednostki organizacyjnej powołanej do obsługi zadań organu emerytalno-rentowego określonego przez ministra spraw wewnętrznych.

    Prace nad omawianym rządowym projektem ustawy wyglądały następująco: 8 lipca br. projekt przedmiotowej ustawy wpłynął do laski marszałkowskiej, 15 lipca został skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Komisji Spraw Wewnętrznych z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, 23 lipca na posiedzeniu Komisji Spraw Wewnętrznych odbyło się pierwsze czytanie projektu oraz powołana została podkomisja nadzwyczajna mająca szczegółowo rozpatrzeć rządowy projekt ustawy. Tegoż samego dnia nastąpiło ukonstytuowanie się podkomisji. Podczas pierwszego czytania obecni byli przedstawiciele większości związków zawodowych służb mundurowych w Polsce. Uwagi zgłaszane przez przedstawicieli organizacji związkowych dotyczyły m.in. niezgodności z konstytucją zapisu jednego z artykułów dotyczącego obowiązku poddania się przez funkcjonariusza badaniom zleconym przez komisję, w tym również badaniom specjalistycznym, psychologicznym i dodatkowym, a gdy zachodzi taka potrzeba, obserwacji w zakładzie opieki zdrowotnej, kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego przez funkcjonariuszy podejmowanych przez komisję lekarską z urzędu, sposobu wyboru kontrahentów przeprowadzających badania lekarskie, formy zatrudnienia pracowników obecnie zatrudnionych w jednostkach resortowej służby zdrowia, braku zapisów o tym, kto ma orzekać, czy choroba jest związana ze szczególnymi warunkami służby czy też nie, wydalenia ze służby w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na badania lekarskie oraz likwidacji trzeciej grupy inwalidzkiej. Część wymienionych uwag czy wątpliwości została omówiona podczas pracy komisji, reszta podczas spotkań z przedstawicielami związków i strony społecznej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.

    28 sierpnia odbyło się posiedzenie podkomisji podczas którego rozpatrzono zapisy artykułów budzących największe wątpliwości. Podczas prac podkomisja wprowadziła zmiany redakcyjne oraz doprecyzowała zapis dotyczący obowiązku poddania się przez funkcjonariusza badaniom zleconym przez komisję, w tym również badaniom specjalistycznym, psychologicznym i dodatkowym, a gdy zachodzi taka potrzeba, obserwacji w zakładzie opieki zdrowotnej w taki sposób, że w przypadku konieczności przeprowadzenia przez komisję obserwacji w zakładzie opieki zdrowotnej niezbędne będzie uzyskanie na to zgody funkcjonariusza. Poza tym rozszerzono specjalizację członków komisji lekarskich. Komisja odeszła od zastosowania przepisów Prawa zamówień publicznych w realizacji zadań komisji lekarskiej na rzecz umów z podmiotami nadzorowanymi przez ministra spraw wewnętrznych.

    11 września br. podkomisja przyjęła sprawozdanie, a następnie 24 września przedstawiła je Komisji Spraw Wewnętrznych. Podczas posiedzenia komisji w dniu 24 września przyjęto poprawkę art. 8 doprecyzowującą delegację do wydawania przez prezesa Rady Ministrów w stosunku do Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych i ministra sprawiedliwości w stosunku do podległych im formacji aktów wykonawczych dotyczących wykazu chorób i ułomności. Zgodnie z poprawką wniesioną przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, a przyjętą jednogłośnie przez Komisję Spraw Wewnętrznych rozszerzono powyższe delegacje w ten sposób, że oprócz wykazu chorób i ułomności akty wykonawcze będą musiały zawierać szczegółowe objaśnienia odnoszące się do chorób i ułomności, jak również zalecane czynności wskazane przy ich ustalaniu.

    Również podczas tego posiedzenia komisji zaproponowana została poprawka w art. 16 zakładająca wprowadzenie do projektu obowiązującego dziś trójinstancyjnego systemu orzecznictwa. Po wysłuchaniu zgłaszających poprawkę, strony społecznej oraz sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych komisja odrzuciła zaproponowaną poprawkę. Kolejna ze zgłoszonych poprawek dotyczyła rozszerzenia składu osobowego rejonowych komisji lekarskich z co najmniej dwuosobowego do co najmniej trzyosobowego. Komisja również odrzuciła zaproponowaną poprawkę.

    Następna zgłoszona poprawka dotyczyła zmian w zapisach umożliwiających zwolnienie funkcjonariusza ze służby w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na badania lekarskie lub niepoddania się im albo w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na obserwację w podmiocie leczniczym w przypadku wyrażenia zgody przez funkcjonariusza. Zapis, nad którym procedowała komisja, dopuszczał brak możliwości zwolnienia funkcjonariusza w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się przez niego na badania lekarskie lub niepoddania się im, jeżeli skierowanie do komisji lekarskiej nastąpiło na jego wniosek. W przypadku zaś dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się funkcjonariusza na obserwację w podmiocie leczniczym pomimo skierowania do komisji lekarskiej wydanego na jego wniosek możliwe było jego zwolnienie.

    Zgłoszona przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych poprawka dotyczyła takiego sformułowania wyżej przytoczonych zapisów, aby w sytuacji dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na badania lekarskie lub niepoddania się im albo w przypadku dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na obserwację w podmiocie leczniczym w przypadku wyrażenia zgody przez funkcjonariusza, gdy skierowanie do komisji lekarskiej nastąpiło na jego wniosek, nie było możliwe jego zwolnienie.

    Podczas rozpatrywania ww. zapisów zgłoszona została inna poprawka, zakładająca zmianę sposobu ich sformułowania. Poprawka ta w wyniku głosowania została odrzucona przez komisję. Poprawkę zgłoszoną przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przyjęto jednogłośnie.

    Kolejne poprawki dotyczyły skrócenia terminu, do którego kierownik Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych będzie mógł zaproponować warunki zatrudnienia w komisjach, chodzi o zmianę terminu 30 kwietnia 2015 r. na termin 28 lutego 2015 r.

    Pozostałe zgłoszone podczas posiedzenia komisji poprawki miały charakter redakcyjny i zostały przyjęte przez komisję jednogłośnie. W wyniku przegłosowania całości projektu ustawy Komisja Spraw Wewnętrznych przyjęła przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy.

    Mając na uwadze powyższe, w imieniu Komisji Spraw Wewnętrznych wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalił przedstawiony przeze mnie projekt ustawy. Dziękuję serdecznie.