Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, będącej wynikiem inicjatywy ustawodawczej Senatu.
Celem zasadniczym tej ustawy jest wykonanie obowiązku dostosowania prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 lutego 2010 r. stwierdzającego niezgodność z konstytucją niektórych zapisów ustawy o Policji z 6 kwietnia 1990 r. dotyczących ograniczenia wypłacania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy oraz za niewykorzystany czas wolny od służby odchodzącym ze służby funkcjonariuszom do okresu 3 lat poprzedzających odejście ze służby.
Trybunał Konstytucyjny uznał także, że regulacja ta stoi w sprzeczności z art. 66 ust. 2 konstytucji, który normuje kwestie związane z czasem pracy, przyznaje każdemu pracownikowi prawo do corocznego płatnego urlopu i przewiduje istnienie maksymalnych norm czasu pracy. W związku z tym prawo do corocznego płatnego urlopu jako gwarantowane konstytucyjnie nie może być arbitralnie ograniczone. Odnosi się to również do rekompensaty pieniężnej za niewykorzystany urlop. Co więcej, prawo do ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu jest prawem majątkowym policjantów, dlatego jego ograniczenie powinno odpowiadać wymogom płynącym z art. 31 ust. 3 konstytucji.
Identycznie rzecz ma się z czasem wolnym od pracy, a w przypadku policjantów czasem wolnym od służby. Art. 66 ust. 2 wymaga, aby czas pracy został ustawowo zdefiniowany. Świadczenie pracy w okresie wolnym od pracy jest co prawda dopuszczalne, ale powinno być odpowiednio zrekompensowane. W opinii Trybunału Konstytucyjnego powyższa reguła ma zastosowanie także w przypadku czasu służby, którego wymiar został ustalony w przypadku Policji na 40 godz. tygodniowo. Za wykonywanie zadań służbowych w czasie przekraczającym tę normę czasową policjant otrzymuje czas wolny od służby odpowiedni do czasu, w którym funkcjonariusz pełnił dodatkową służbę, albo stosowane wynagrodzenie. Pozbawienie go tego uprawnienia albo czasowa cezura ograniczająca to uprawnienie jest de facto uszczupleniem praw objętych gwarancją art. 66 ust. 2 konstytucji. Takie stanowisko Trybunału Konstytucyjnego każe wyeliminować z obrotu prawnego fragment przepisu obejmujący słowa: nie więcej jednak niż za ostatnie trzy lata kalendarzowe, ale też ustanowić prawo do otrzymania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy oraz za niewykorzystany czas wolny od służby w tych przypadkach, w których obecnie ekwiwalent nie jest wypłacany, mam na myśli przypadki odejścia od służby z pewnych określonych względów.
Powyższe zastrzeżenia Trybunału Konstytucyjnego, choć odnoszące się do ustawy o Policji z 26 kwietnia 1990 r., powinny być przez analogie również odniesione do aktów prawnych regulujących działania innych służb, w tym Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy BOR, ABW, CBA, SKW i SWW. W tym kontekście należy stwierdzić, że projektodawcy nie dokonali w przedłożonym projekcie zrównania uprawnień funkcjonariuszy na gruncie poszczególnych ustaw regulujących działanie powyższych służb.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej w art. 98 ust. 1 pkt 2 przewiduje jedynie ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, pomijając całkowicie kwestie ekwiwalentu za niewykorzystany czas wolny od służby. Zdaniem Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pozostawienie tego przepisu w dotychczasowym brzmieniu spowoduje niewykonanie przywołanego na wstępie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w odniesieniu do funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej i w konsekwencji pozbawi ich konstytucyjnych praw zagwarantowanych w art. 66 ust. 2 konstytucji, o czym mówiłem wcześniej.
Jako Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość nie rozumiemy, dlaczego funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej mają być poszkodowani w stosunku do innych pracowników, którym słusznie Trybunał Konstytucyjny wytknął ograniczenie praw. W tym zakresie popieramy oczywiście zapisy tej ustawy, tym niemniej pragniemy jeszcze raz podnieść kwestię strażaków Państwowej Straży Pożarnej i złożyć poprawkę dotyczącą również objęcia ich zapisami, które są zgodne z sugestiami, z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Stosowne uzupełnienie ustawy o powyższe zapisy przekazuję pani marszałek. Bardzo dziękuję za uwagę. (Oklaski)