6 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (druki nr 1589 i 1678).

Poseł Jan Warzecha:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pragnę przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, druki nr 1589 i 1678.

    Potrzebę zmian w ustawie uzasadnia się koniecznością wdrożenia do niej regulacji unijnych, ponieważ rok kwotowy 2013/2014, który zaczął się 1 kwietnia 2013 r., jest przedostatnim rokiem obejmującym kwotowanie produkcji mleka w krajach Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Po zniesieniu kwotowania produkcji mleka w 2015 r. ma obowiązywać nielimitowana produkcja mleka i o możliwości sprzedaży miałby decydować wolny rynek.

    Prawo i Sprawiedliwość jest przeciwne likwidacji kwotowania produkcji mleka. Spowoduje to dużą niepewność w przyszłości zarówno u producentów, jak i przetwórców. Zainteresowane strony obawiają się, że deregulacja rynku mleka może przyczynić się do dużych wahań cen surowca oraz do nieprzewidywalnej walki cenowej w trakcie jego pozyskiwania. Obawiają się również ewentualnych nadwyżek produkcji mleka. Producenci mleka chcą zapobiec spadkowi cen i masowym bankructwom. Komisja Europejska prognozuje jednak, że zniesienie systemu kwot może spowodować wzrost produkcji mleka w nadchodzących latach i ewentualnie tylko umiarkowany wzrost cen. Trudno się zgodzić ze stanowiskiem Rady Europy, która uznała, że kwoty mleczne zmniejszają prorynkowe nastawienie, ponieważ zakłócają one reakcję rolników na sygnały cenowe i uniemożliwiają uzyskanie większej skuteczności w sektorze, gdyż hamują restrukturyzację.

    W celu zminimalizowania skutków zniesienia kwotowania produkcji proponuje się wprowadzenie mechanizmów osłonowych dla gospodarstw rolnych produkujących mleko. Ma to zastąpić tzw. pakiet mleczny, który od 1 kwietnia 2015 r. będzie obowiązywał w krajach Unii Europejskiej, w tym również w Polsce. Nowe przepisy umożliwiłyby uznanym organizacjom producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych lub ich zrzeszeniom negocjowanie w imieniu należących do nich rolników umów na dostawy mleka do zakładów mleczarskich lub innych podmiotów skupujących. Miałoby to przyczynić się do uzyskania bardziej opłacalnych cen za dostarczany surowiec. Coraz więcej spółdzielni kupuje mleko od podmiotów skupowych i grup producenckich. W tym przypadku pośrednictwo grup konsumuje w tym łańcuchu część zysku, który mógłby zostać przypisany rolnikom producentom mleka. Państwa członkowskie, według projektowanej ustawy, mają możliwość zobligowania producentów i przetwórców do zawierania pisemnych umów. Nabywcy mleka mogą dodatkowo zostać zobowiązani do wprowadzenia minimalnego czasu trwania umów. Uzasadnione są oczekiwania rolników, aby zrekompensować zniesienie kwot mlecznych innym dobrym rozwiązaniem. Uznają kwoty za element regulacji rynku i twierdzą, że w przypadku produktów rolnych wolny rynek nie zawsze się sprawdza. Polscy rolnicy dostosowali się do systemu kwotowania i nie są zadowoleni z jego zniesienia, gdyż dla wielu mniejszych hodowców może to oznaczać poważne kłopoty, z wypadnięciem z rynku włącznie.

    Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość chce poprawić sytuację producentów mleka i zachęcić innych rolników do hodowli bydła mlecznego w Polsce, dlatego chcemy wprowadzić rozwiązania, które pozwolą na dalsze funkcjonowanie gospodarstw rodzinnych, szczególnie w regionach o mniej korzystnych warunkach gospodarowania. Uważamy, że system kwot mlecznych korzystnie wpłynął na pozycję rolników wobec podmiotów skupujących, zwiększając ich siłę negocjacyjną, dlatego utrzymanie systemu kwot mlecznych przyczyniłoby się do utrzymania produkcji mleka również w regionach mniej konkurencyjnych, na czym nam wszystkim powinno zależeć.

    Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość nie zgadza się na to, aby rolnicy producenci mleka byli zmuszeni poprzez zapisy w ustawie lub w umowach do oddawania w całości swojej produkcji spółdzielni, do której należą. Rolnicy doceniają rolę spółdzielni jako partnera, jednak powinni mieć wolny wybór i decydować, czy lepiej sprzedać wszystkie mleko spółdzielni mleczarskiej, czy tylko część, a resztę sprzedać bezpośrednio konsumentom albo na przykład przerobić na ser lub masło. Poprzez wniesione dwie poprawki w art. 1 stworzymy lepszą pozycję negocjacyjną rolnikom i bardziej upodmiotowimy rolników producentów mleka wobec odbiorców, bez utraty członkostwa w spółdzielni. Dlatego przekazuję pani marszałek w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość stosowne poprawki. Dziękuję. (Oklaski)