5 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami (druki nr 1035 i 1201).

Poseł Sprawozdawca Monika Wielichowska:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu połączonych sejmowych Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami, zawartym w drukach nr 1035 i 1201.

    Wysoka Izbo! 7 lutego i 7 marca odbyły się posiedzenia podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami, której miałam zaszczyt przewodniczyć. Rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej nastąpiło natomiast 21 marca br. podczas obrad połączonych sejmowych Komisji Infrastruktury i Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.

    Niniejszy projekt rozszerza krąg miast, w których możliwe jest zdawanie egzaminów na prawo jazdy, na wszystkie miasta prezydenckie, a nie tylko na te, które posiadają prawa powiatu. Przepisy zawarte w projekcie - chcę to mocno zaakcentować - nie są obligatoryjne, są fakultatywne, zatem dają tylko możliwość. Takich miast, takich miejsc w Polsce jest około 40, a ich krąg oddziaływania szacować można na około 3,5 mln mieszkańców.

    Z racji na przyjęte w 1998 r. kryterium uzyskania praw powiatu - mowa o byłych stolicach województw - miasta na prawach powiatu często liczą mniej mieszkańców niż miasta pozbawione tego statusu. Przykładem jest liczące 45 tys. mieszkańców Krosno, które posiada prawa powiatu, w którym możliwe jest zdawanie egzaminu na prawo jazdy. Możliwości takiej do tej pory nie mają mieszkańcy znacznie większego Ełku, Inowrocławia czy Głogowa.

    Proponowany projekt ustawy rozszerza możliwość przeprowadzania egzaminów na prawo jazdy w miastach, w których organem wykonawczym jest prezydent. W miastach liczących przeciętnie około 60-70 tys. mieszkańców występują właściwe układy komunikacyjne, istnieją duże ronda, przebiegają przez nie drogi krajowe, występują ulice złożone z kilku pasów ruchu. W wielu z tych miast jeszcze w latach 90. przeprowadzane były egzaminy na prawo jazdy.

    Proponowany projekt ustawy doprowadzi do zmniejszenia korków i natłoku samochodów szkół jazdy na ulicach miast, w których istnieją obecnie ośrodki WORD. Z drugiej strony, projekt ten wpłynie korzystnie na dostęp do egzaminów na prawo jazdy mieszkańców miast 50-, 70-tysięcznych, ale też mieszkańców sąsiednich gmin wiejskich, dla których miasta, których dotyczy proponowany projekt ustawy, pełnią funkcję subregionalną.

    Pamiętać należy, że w miastach nieposiadających praw powiatu, jak i na otaczających je obszarach wiejskich, jest często większe bezrobocie niż w miastach na prawach powiatu. Obecnie można mówić o gorszym dostępie mieszkańców tych terenów do ważnego na rynku pracy uprawnienia, jakim jest bez wątpienia prawo jazdy.

    Z opracowania przygotowanego przez Biuro Analiz Sejmowych wynika, że w Polsce istnieje ograniczona, w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, dostępność mieszkańców do ośrodków zdawania egzaminów na prawo jazdy. Jeden ośrodek egzaminacyjny dostępny jest w Holandii dla 300 tys. mieszkańców, w Portugalii - 320 tys. mieszkańców, w Wielkiej Brytanii - 150 tys. mieszkańców, w Estonii - 76 tys., a w Irlandii - 90 tys. mieszkańców. W Polsce jeden ośrodek egzaminacyjny obsługuje około 700 tys. mieszkańców. Największa liczba mieszkańców przypadająca na jeden punkt egzaminowania występuje w województwie świętokrzyskim i wynosi 1270 tys. mieszkańców.

    Proponowane zmiany są korzystne dla obywateli. Przybliżają administrację mieszkańcom i zdecydowanie ułatwiają dostęp do uzyskania prawa jazdy, między innymi poprzez skrócenie długiego obecnie czasu oczekiwania na egzamin.

    Zgodnie z projektem ustawy nie będzie ustawowego zobligowania do tworzenia dodatkowych ośrodków w miejscowościach, w których nie jest to potrzebne. Ustawa zakłada, jak mówiłam wcześniej, jedynie możliwość przeprowadzania tych egzaminów. Podkreślenia wymaga także fakt, że ustawa nie zakłada obowiązku tworzenia nowych ośrodków wraz z całą infrastrukturą, a jedynie chodzi o punkty, które umożliwiać będą przeprowadzanie egzaminów np. w Inowrocławiu, Głogowie, Świdnicy, Lubinie, Ełku i kilkudziesięciu miastach w Polsce.

    W trakcie procedowania w nadzwyczajnej podkomisji została złożona poprawka, która rozszerza możliwość przeprowadzania egzaminów w zakresie prawa jazdy o kategorie AM, A1, A2 i B1, które mogą być przeprowadzane w miastach nieposiadających praw powiatu, w których organem wykonawczym jest prezydent.

    W pierwotnym przedłożeniu ustawa miała wejść w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia, natomiast termin wejścia w życie został zmieniony poprawką na termin 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy.

    Pojawiła się także jedna poprawka redakcyjna, zgłoszona przez Biuro Legislacyjne, która nie zmienia merytorycznego sensu przepisów projektu ustawy. Członkowie podkomisji jednogłośnie przyjęli poprawki, jak również jednogłośnie przyjęli cały projekt ustawy o zmianie ustawie o kierujących pojazdami, który zawarty jest w sprawozdaniu podkomisji nadzwyczajnej. Komisja Infrastruktury oraz sejmowa Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej również jednogłośnie przyjęły sprawozdanie podkomisji.

    Wysoka Izbo! Projekt ustawy jest narzędziem dodanym do skrzynki narzędziowej dla marszałków, gdyby chcieli podjąć taką decyzję. Procedowanym projektem ustawy nie ustanawiamy WORD-ów, natomiast dajemy marszałkom prawną możliwość wygenerowania WORD. Projekt ustawy uzyskał poparcie Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Zatem w imieniu połączonych sejmowych komisji: Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rekomenduję przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami. Dziękuję.

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak)