22 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 11 i 440).

Poseł Elżbieta Witek:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chciałabym przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 11 i 440).

    Dyskutujemy dzisiaj nad bardzo ważnymi propozycjami zmian w regulaminie Sejmu i, co jest warte podkreślenia, zmian przyjętych przez komisję regulaminową. Zmierzają one generalnie w tym kierunku, by wzmocnić pozycję Sejmu, w tym zwiększyć prawa opozycji parlamentarnej zgodnie z najlepszymi wzorcami dojrzałych państw demokratycznych. Aktualnie obowiązujący regulamin Sejmu nie rozstrzyga precyzyjnie kilku ważnych kwestii, a dotychczasowe praktyki jego stosowania w procesie stanowienia prawa wzbudzały niejednokrotnie kontrowersje, zwłaszcza jeżeli chodzi o zasady przyjmowania i rozpatrywania projektów ustaw.

    Bardzo ważnymi zmianami zapisanymi w projekcie uchwały są: po pierwsze, precyzyjne określenie terminu 6 miesięcy jako ostatecznego do skierowania projektu ustawy przez marszałka Sejmu do pierwszego czytania na posiedzeniu plenarnym, po drugie, doprecyzowanie terminu przedstawienia sprawozdania przez właściwe komisje, który nie może być dłuższy niż 9 miesięcy, licząc od dnia przeprowadzenia pierwszego czytania, po trzecie, ustalenie, iż stanowisko Rady Ministrów dołącza się do sprawozdania komisji po zakończeniu przez nią prac, a nie do projektu ustawy. Jest to o tyle ważne, że wielokrotnie zdarzało się, że pierwotny projekt ustawy kompletnie różnił się od wersji, która ostatecznie została opracowana po pracach w komisji, w związku z tym stanowisko rządu wyrażane wobec projektu stawało się po prostu nieaktualne.

    Istotną regulacją jest również doprecyzowanie procedury dopuszczania do prac sejmowych tych projektów, co do których istnieje wątpliwość, czy nie są sprzeczne z prawem, w tym z prawem europejskim, i ˝Zasadami techniki prawodawczej˝. Propozycja, aby Komisja Ustawodawcza, do której marszałek Sejmu może kierować projekt budzący powyższe wątpliwości, rozstrzygała większością 2/3, a nie 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy swojego składu, jest uzasadniona i odpowiada procedurze rewizji konstytucji.

    Na szczególną uwagę, panie i panowie posłowie, zasługuje zapis mówiący, że nie będzie można odrzucić w pierwszym czytaniu projektów obywatelskich, z czym mieliśmy już do czynienia. Z szacunku właśnie dla aktywności obywatelskiej i ogromnego wysiłku, jaki muszą podjąć obywatele, by zebrać wymaganą liczbę 100 tys. podpisów, to rozstrzygnięcie powinno znaleźć się w regulaminie Sejmu. Mam nadzieję, że zyska ono poparcie wszystkich klubów.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt uchwały, który dzisiaj omawiamy, zawiera także bardzo ważne zapisy pozwalające na większą aktywność wszystkim klubom, w tym oczywiście klubom opozycyjnym. Propozycja, aby każdy z nich miał prawo do zgłoszenia własnego punktu do porządku obrad, bez konieczności aprobaty marszałka czy Konwentu Seniorów, jest bardzo dobrym rozwiązaniem niewątpliwie służącym większej demokratyzacji prac parlamentarnych, podobnie jak propozycja, aby zwoływanie podkomisji odbywało się w tym samym trybie, co zwoływanie komisji nadzwyczajnej. Praktyka sejmowa pokazuje bowiem, że brak jasnych regulacji w tym zakresie powoduje, że projekty ustaw zgłaszane głównie przez opozycję kończą swój bieg właśnie na etapie prac podkomisji, a na podstawie obecnie obowiązujących przepisów przewodniczącego nie można zobowiązać do podjęcia lub kontynuacji prac nad danym projektem.

    Ważną regulacją jest także nałożenie na Radę Ministrów obowiązku przekazywania dokumentów i stanowiska, jakie rząd zamierza przyjąć na posiedzeniu Rady Europejskiej. Służy to temu, żeby był większy kontakt między rządem a parlamentem, jeśli chodzi o wiele ważnych decyzji, ważnych także dla Polski, podejmowanych na szczeblu europejskim.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejmowi jako Izbie tworzącej prawo powinno zależeć zarówno na jakości procesu legislacyjnego, jak i na wzmocnieniu własnej pozycji jako organu kontrolnego. Dlatego właśnie Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosować za przyjęciem projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

    Jednocześnie, panie marszałku, zgłaszamy poprawkę dotyczącą zmian w procedurze wysłuchania publicznego. Okazuje się bowiem, że te zasady, które obowiązują dziś, budzą obywatelski sprzeciw. Jest on jak najbardziej uzasadniony, jeżeli prześledzimy, ile takich wniosków o wysłuchanie wpłynęło, a ile Sejm odrzucił. To jest jedna z nielicznych form bezpośredniego kontaktu władzy z obywatelami i powinna być potraktowana w sposób należyty, z szacunkiem do inicjatyw obywatelskich. W tej naszej poprawce szczególnie ważny jest punkt mówiący o tym, że na wniosek co najmniej 1/3 ogólnej liczby członków komisji będzie można zgłosić wniosek o wysłuchanie publiczne.

    Składamy ten wniosek i raz jeszcze informuję Wysoką Izbę o naszym stanowisku - będzie pozytywne. (Oklaski)