19 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2013 Rokiem Juliana Tuwima (druki nr 866 i 900).

Poseł Dariusz Joński:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do uchwały ustanawiającej rok 2013 Rokiem Juliana Tuwima.

    Tuwim pisał tak: Niech sobie Ganges, Sorrento, Krym/Pod niebo inni wynoszą,/A ja Łódź wolę! Jej brud i dym/Szczęściem mi są i rozkoszą. - z wiersza ˝Łódź˝.

    Nawiązuję do tego wiersza, gdyż Julian Tuwim urodził się właśnie w Łodzi w 1894 r. w mieszczańskiej rodzinie zasymilowanych Żydów. W latach 1904-1914 uczęszczał do Męskiego Gimnazjum Rządowego w Łodzi, a w roku 1905 z powodu przetaczającej się przez Łódź rewolucji rodzina Tuwimów musiała opuścić miasto i schronić się we Wrocławiu.

    Tuwim zadebiutował w 1911 r. przekładem na esperanto wierszy Leopolda Staffa, a w roku 1913 miał miejsce jego właściwy debiut poetycki - wiersz ˝Prośba˝ opublikowany został w ˝Kurierze Warszawskim˝.

    W roku 1918 Tuwim należał do komitetu założycielskiego poetyckiej kawiarni Pod Picadorem mieszczącej się na Nowym Świecie. W rok od powstania kawiarni ukazał się pierwszy numer ˝Skamandra˝, miesięcznika, który stał się wkrótce najważniejszym czasopismem literackim dwudziestolecia międzywojennego. Do tej grupy należeli przecież tacy poeci, jak Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Jarosław Iwaszkiewicz i Kazimierz Wierzyński.

    Tuwim wraz z Oskarem Lange pisał też do pisma ˝Nowa Polska˝ oraz ˝Robotnik˝. Członkowie grupy poetyckiej Skamander stanowili pierwszą wielką falę emigracji polskich literatów i poetów.

    W ostatnich latach życia Tuwim stworzył niewiele wierszy, zajmował się tłumaczeniami i zbieraniem kuriozów literackich, które publikował w miesięczniku ˝Problemy˝.

    Julian Tuwim to autor tekstów kabaretowych, rewiowych oraz tekstów politycznych, współautor i redaktor pism literackich i satyrycznych, autor popularnych wierszy dla dzieci, takich jak m.in. ˝Lokomotywa˝, ˝Ptasie radio˝, ˝Pan Hilary˝, ˝Słoń Trąbalski˝ i ˝Bambo˝.

    Poezja Tuwima uważana jest za jedną z najtrudniejszych ze względu na częste gry słów, zwielokrotnienia znaczeń jednego wyrazu poprzez inne, nie zawsze jasne podkreślenia niektórych słów w zdaniu, jakby było ono niedokończone.

    Najważniejsze utwory to: ˝Pogrzeb prezydenta Narutowicza˝, ˝Biblia cygańska i inne wiersze˝, ˝Lokomotywa˝, ˝Kwiaty polskie˝.

    To wydaje się pełne uzasadnienie, aby właśnie rok 2013 był Rokiem Juliana Tuwima.

    W tym roku w Łodzi odbywa się czwarta edycja wojewódzkiego konkursu poetyckiego im. Juliana Tuwima oraz trzecia edycja uroczystości z okazji rocznicy urodzin Tuwima, głównie dla dzieci. (Dzwonek)

    Symbolem Łodzi, mojego miasta, jest pomnik ławeczka Tuwima. Każdy turysta odwiedzający Łódź pociera nos Juliana Tuwima - na szczęście. Dziękuję bardzo. (Oklaski)