3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami (druki nr 496 i 789).

Poseł Sprawozdawca Józef Racki:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, druk nr 496.

    19 maja 2011 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 216 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w zakresie, w jakim pomija art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości jako podstawę nabycia na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości, do której stosuje się odpowiednio przepisy rozdz. 6 działu III ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 oraz art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem trybunału pominięcie art. 47 ust. 1 w art. 216 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami powoduje, że prawa ubiegania się o zwrot wywłaszczonej nieruchomości pozbawieni są ci, od których Skarb Państwa nabył w formie dobrowolnej umowy, o której mowa w art. 6 ustawy z 12 marca 1958 r., nieruchomość, o której wywłaszczenie się ubiegał, jeżeli w akcie notarialnym przenoszącym własność nieruchomości został wskazany art. 47 ust. 1, a nie art. 6 ustawy z 12 marca 1958 r. Natomiast prawo ubiegania się o zwrot wywłaszczonej nieruchomości posiadają ci, od których Skarb Państwa nabył nieruchomość w formie dobrowolnej umowy, gdy w akcie notarialnym wskazano jako podstawę prawną art. 6 ustawy z 12 marca 1958 r.

    W art. 6 ustawy z 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości określone zostały procedury wywłaszczania, zaś art. 47 ust. 1 określał tylko cel wywłaszczenia. Akty notarialne z błędną podstawą prawną z lat poprzednich można wyeliminować z życia publicznego, wprowadzając poprawkę do art. 216 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, dodając - jako kolejną - osobną podstawę wywłaszczenia, uzasadniającą żądanie przez byłego właściciela zwrotu wywłaszczonej nieruchomości - tj. art. 47 ust. 1 - jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

    20 maja 2012 r. Senat podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy. Komisja Infrastruktury oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po pierwszym czytaniu powołały podkomisję, która przedłożyła sprawozdanie ww. komisjom. Przed ostatecznym zajęciem stanowiska podkomisja wystąpiła do przewodniczącego Konwentu Marszałków Województw RP, prezesa Związku Województw RP, przewodniczącego Federacji Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP, prezesa Zarządu Związku Powiatów Polskich, przewodniczącego Związku Gmin Wiejskich RP, prezesa unii metropolitalnej, prezesa Związku Miast Polskich, prezesa Unii Miasteczek Polskich o opinie o przedłożonym przez Senat projekcie ustawy. Na ww. wystąpienie nie było żadnej odpowiedzi, trzeba jednak podkreślić, że wcześniej wpłynęły trzy opinie o przedłożonym projekcie, odnoszące się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Opinie te znane były już na etapie pierwszego czytania. Śląski Związek Gmin i Powiatów wniósł o wprowadzenie zmian polegających na określeniu granicznego terminu, np. 20 lat, w którym były właściciel mógłby się ubiegać o zwrot wywłaszczonej nieruchomości. Departament mienia i inwestycji województwa lubelskiego wyraża negatywną opinię co do zaproponowanych zmian ze względu na możliwość wystąpienia negatywnych skutków po stronie samorządowych osób prawnych. Jednocześnie wskazuje, iż projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego nie wnosi uwag merytorycznych, bo przepisy stanowią wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Trzeba zaznaczyć, że przedłożony projekt nie wykracza ponad to, na co zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny.

    W imieniu Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rekomenduję Sejmowi przyjęcie przedłożonego sprawozdania. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)