3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami (druki nr 496 i 789).

Poseł Jacek Sasin:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiając stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, pragnę poinformować Wysoką Izbę, iż klub Prawa i Sprawiedliwości nie wnosi zastrzeżeń do tych regulacji przedłożonej ustawy, które są wprost wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 maja 2011 r., w którym trybunał uznał niezgodność z konstytucją zróżnicowania osób, które zostały pozbawione nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

    Te osoby, które zostały wywłaszczone na podstawie art. 6 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, mają bowiem prawo do żądania zwrotu od Skarbu Państwa nieruchomości, która została przejęta na określony cel i cel ten nie został zrealizowany, a te osoby, które zostały pozbawione nieruchomości na podstawie art. 47 ust. 1 tej ustawy, prawa do żądania zwrotu nieruchomości nie mają. Zaproponowana nowelizacja jest zrównaniem praw tych osób i to nie budzi żadnych wątpliwości. Jednocześnie jednak autorzy projektu ustawy zaproponowali w pkt 2 art. 1 przedłożonego projektu poszerzenie zakresu podmiotów, od których można żądać zwrotu nieruchomości, o gminy. Chodzi o te nieruchomości, które po 1990 r. zostały wywłaszczone na rzecz gmin, a stały się zbędne ze względu na cel wywłaszczenia. Kwestia ta, należy zauważyć, nie była przedmiotem orzecznictwa i tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny tą sprawą się po prostu nie zajmował, natomiast autorzy nowelizacji jakby postanowili wyjść tutaj trochę do przodu i twierdząc, że kierują się zasadą równości, zaproponowali, by żądać zwrotu nieruchomości można było nie tylko od Skarbu Państwa, ale także od gmin.

    Muszę powiedzieć, że to budzi nasze duże wątpliwości. Zresztą tu poseł sprawozdawca jakby nie odniósł się do tego tematu, mówiąc, że ustawa tylko i wyłącznie odnosi się do wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Ona w tym zakresie idzie znacznie dalej i w naszym odczuciu istnieje możliwość wystąpienia po stronie gmin tych niekorzystnych skutków w postaci możliwości uszczuplenia ich majątku oraz naruszenia trwałości posiadania nieruchomości, których dotyczy przedkładana propozycja. Nie kwestionujemy tego, że, być może, rozwiązania zaproponowane przez Senat mogą być w jakiś sposób uzasadnione - niemniej nie zwalnia nas to, Wysokiej Izby, od obowiązku dokonania szczegółowych analiz i uzyskania opinii zainteresowanych podmiotów. Muszę stwierdzić, że takie analizy, szczególnie dotyczące zakresu możliwej skali zwrotu nieruchomości przez gminy, nie zostały wykonane. Dzisiaj Wysoka Izba nie jest w stanie określić, jakiego zakresu gmin będzie ta regulacja dotyczyła i jakie straty majątkowe gminy mogą w związku z tym przepisem ponieść. Dodatkowo brak jest opinii gmin dotyczących wprowadzenia tego przepisu. Co prawda pan poseł sprawozdawca mówił, że komisja zwracała się do związków reprezentujących gminy o przedstawienie takich opinii, niemniej jednak tych opinii nie posiadamy. Myślę, że istnieją inne skuteczne możliwości uzyskania ich.

    W naszym odczuciu dzisiaj, na tym etapie prac legislacyjnych wprowadzenie tego przepisu, uchwalenie go jest zdecydowanie przedwczesne, bo będziemy działać w ciemno. Prawo nie może być stanowione w ciemno, bez określenia, przybliżenia przynajmniej, jakie skutki dla gmin przyniesie wprowadzenie takiej regulacji.

    W związku z tym, pani marszałek, w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość wnoszę, aby dokonać poprawki w projekcie ustawy poprzez skreślenie pkt 2 w art. 1. W ten sposób ten projekt ustawy będzie rzeczywiście dotyczył tylko wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego, co, jak mówię, jest rzeczą niesporną. Natomiast regulacje dotyczące rozszerzenia kręgu podmiotów, od których można żądać zwrotu nieruchomości wywłaszczonych, powinny być ewentualnie w jakiś sposób dalej procedowane w innym akcie prawnym i ewentualnie przedłożone Wysokiej Izbie do uchwalenia dopiero po dokonaniu właśnie tych analiz, o których mówiłem, oraz po uzyskaniu stosownych opinii. Przekazuję poprawkę. Dziękuję bardzo.