16 i 17 punkt porządku dziennego:

  16. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy w sprawie spłaty niezaspokojonych należności przedsiębiorców za niektóre prace, wynikających z realizacji udzielonych zamówień publicznych (druki nr 451 i 521).
  17. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie rezolucji wzywającej ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej do podjęcia zdecydowanych działań w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania firm będących podwykonawcami przedsiębiorstw zajmujących się realizacją zamówień publicznych, w szczególności w zakresie budowy dróg i autostrad (druki nr 352 i 420).

Poseł Krystyna Sibińska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec projektu ustawy w sprawie spłaty niezaspokojonych należności przedsiębiorców za niektóre prace, wynikających z realizacji udzielonych zamówień publicznych, druk nr 451, oraz wobec projektu rezolucji wzywającej ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej do podjęcia zdecydowanych działań w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania firm będących podwykonawcami przedsiębiorstw zajmujących się realizacją zamówień publicznych, w szczególności w zakresie budowy dróg i autostrad, druki nr 352 i 420.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostatnie lata są okresem boomu inwestycyjnego, w szczególności w zakresie realizacji olbrzymiej liczby inwestycji drogowych. Branża drogowa jest branżą specyficzną. Proces budowy drogi w mniejszym stopniu opiera się na wykorzystaniu potencjału ludzkiego, natomiast wiąże się przede wszystkim z wykorzystaniem dużej ilości maszyn budowlanych, transportu i dostaw materiałów budowlanych - kruszyw, betonu, elementów budowli i masy bitumicznej. W związku z tym realizacja kontraktu drogowego to szereg umów z podwykonawcami, dostawcami, usługodawcami.

    Skomplikowane i kosztowne przedsięwzięcia, a także nasilenie podobnych w swej specyfice kontraktów prowadzonych w tym samym czasie pokazało, że obowiązujące przepisy nie chronią w sposób dostateczny interesów przedsiębiorców zaangażowanych w realizację zamówień publicznych. Generalni wykonawcy często zaniżają oferty kontraktowe, co w konsekwencji powoduje, że umowy zawierane z ich kontrahentami są na granicy opłacalności dla tychże kontrahentów, a czasami wręcz na poziomie poniżej kosztów. Powoduje to, że na rynku obserwujemy coraz częściej występujące zjawisko nieregulowania lub nieterminowego regulowania należności za wykonane roboty, dostawy lub usługi.

    W dużej mierze dotyczy to przedsiębiorców z kategorii małych i średnich. Utrata płynności, problemy formalne, zwolnienia pracowników, brak możliwości zawierania kolejnych kontraktów - są to konsekwencje, z którymi boryka się coraz większa grupa przedsiębiorców. Nie pozostaje to bez wpływu na prawidłową i terminową realizację inwestycji drogowych. Dlatego też konieczne jest wprowadzenie takich uregulowań prawnych, które zniwelują w sporej części skutki tych negatywnych zjawisk. W szczególności dotyczy to inwestycji drogowych realizowanych w oparciu o zamówienia publiczne udzielone przez generalnego dyrektora dróg krajowych i autostrad. Zapisy dotyczące tych rozstrzygnięć znajdują się w propozycji rządowej, o której dzisiaj rozmawiamy. Przepisy te dotyczą postępowań, co do których generalny dyrektor wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego lub udzielił zamówienia przed wejściem w życie ustawy. Dla kontraktów nowych, już na etapie specyfikacji przetargowych, wprowadzane są zapisy, które będą zabezpieczały przed podobnymi zjawiskami.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana regulacja, jak zaznaczyłam, dotyczy postępowań wszczętych przez generalną dyrekcję oraz zamówień publicznych udzielonych przed wejściem w życie ustawy. Dotyczy należności za zrealizowane i odebrane prace. Warunkiem koniecznym jest również to, aby generalny dyrektor posiadał w formie wymaganej przepisami zabezpieczenie należytego wykonania robót, ponieważ wysokość tego zabezpieczenia stanowi limit, do którego roszczenia mogą być realizowane.

    W związku z pojawiającymi się w trakcie dyskusji nad projektem ustawy wątpliwościami i rozbieżnościami interpretacyjnymi chcę w tym miejscu bardzo mocno zaakcentować fakt, że zabezpieczenie należytego wykonania stanowi wyłącznie limit, a nie źródło, z którego te roszczenia będą realizowane. Roszczenia w założeniu mają być realizowane ze środków pochodzących z Krajowego Funduszu Drogowego. Generalny dyrektor w tym momencie przejmuje na siebie obowiązek egzekwowania należności od nieuczciwych wykonawców. Wyegzekwowane kwoty będą zwracane do Krajowego Funduszu Drogowego.

    Następną istotną kwestią regulowaną w zapisach ustawy jest zdefiniowanie katalogu przedsiębiorców, których ustawa dotyczy. Dedykowana jest ona podwykonawcom robót, ale też dostawcom i usługodawcom spełniającym wymagania dla mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie prac podkomisji i Komisji Infrastruktury zgłaszane były poprawki mające na celu rozszerzenie katalogu przedsiębiorców, którzy będą podlegać regulacjom ustawy. Ze strony opozycji, a szczególnie posłów PiS-u, poprawki, z założenia niekonstytucyjne, uporczywie były zgłaszane, wycofywane, następnie znowu zgłaszane. Mam przekonanie, że wszystko to po to, aby niepotrzebnie przedłużać prace legislacyjne, podczas gdy poszkodowani przedsiębiorcy czekają. (Poruszenie na sali) Przedsiębiorcy czekają.

    (Poseł Andrzej Adamczyk: Nie prowokujcie.)

    (Poseł Jerzy Polaczek: Niech pani nie prowokuje.)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak)

Poseł Krystyna Sibińska:

    Cóż, stadiony nam wyszły, autostrady nam wyszły, Euro nam wyszło, w związku z tym trzeba było znaleźć powód, żeby pokazać, że gdzieś jest źle.

    (Poseł Jerzy Polaczek: Bokiem wam wyszło.)

    Bo wiadomo, że jak gdzieś jest źle, to dla PiS-u jest coraz lepiej. (Poruszenie na sali)

    (Poseł Jerzy Szmit: Po co ta ustawa, skoro wszystko tak dobrze wyszło?)

Poseł Krystyna Sibińska:

    Przykre jest to, że pomimo wstępnych deklaracji współpracy...

    (Poseł Jerzy Polaczek: Bezczelność nie ma granic.)

    Panie marszałku, proszę o umożliwienie...

Poseł Krystyna Sibińska:

    Bardzo dziękuję, panie marszałku.

    Właśnie przykre jest to, że pomimo deklaracji współpracy w celu szybkiego rozwiązania problemu było jak zwykle. Pomimo to udało się ostatecznie wprowadzić do projektu ustawy propozycje posłów Platformy Obywatelskiej, dzięki którym możliwe będzie zaspokojenie większej grupy przedsiębiorców. Chodzi tu o zapis dotyczący konieczności przedstawienia oświadczenia o rozliczeniu się z dostawcami i podwykonawcami, które musi przedstawić przedsiębiorca w przypadku ostatecznego rozliczenia z generalną dyrekcją. Tak więc otrzymana zaliczka od generalnego dyrektora ma być przeznaczona również na zapłatę dla firm współpracujących z przedsiębiorcą. Taki mechanizm gwarantuje, że zaspokojona zostanie większa grupa przedsiębiorców.

    Zarówno ten zapis, ale przede wszystkim pozostałe regulacje wynikające z ustawy znalazły pozytywny oddźwięk u przedstawicieli poszkodowanych firm, którzy uczestniczyli w pracach podkomisji i komisji. W ich ocenie ustawa jest milowym krokiem na drodze do rozwiązania problemów wielu przedsiębiorców i ich rodzin. Dlatego też Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem rządowego projektu ustawy w wersji wypracowanej w trakcie prac podkomisji i Komisji Infrastruktury. Jednocześnie chcę w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska złożyć na ręce pana marszałka poprawki do projektu ustawy.

    Ponieważ omawiana kwestia zostaje rozstrzygnięta w związku z zapisami tego projektu ustawy, za bezprzedmiotowy uznajemy projekt rezolucji wzywającej ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej do podjęcia zdecydowanych działań w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania firm będących podwykonawcami przedsiębiorstw zajmujących się realizacją zamówień publicznych, w szczególności w zakresie budowy dróg i autostrad, mam na myśli druki nr 352 i 420. Dziękuję pięknie. (Oklaski)