12 punkt porządku dziennego:

Przedstawiona przez Radę Ministrów informacja o realizacji zadań ˝Programu dla Odry - 2006˝ w roku 2011 (druk nr 573) wraz ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 1088).

Poseł Mariusz Orion Jędrysek:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pełnomocniku - Panie Wojewodo! W pierwszym rzędzie chciałbym stwierdzić, że w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość składam wniosek o odrzucenie w całości informacji o realizacji zadań ˝Programu dla Odry - 2006˝. Proszę bardzo.

    I uzasadnienie. Otóż ja najpierw chciałbym podziękować pełnomocnikowi za te informacje. One są rzeczywiście, jak pan pełnomocnik powiedział i w dużym stopniu mogę się z tym zgodzić, tylko wybiórcze, i to bardzo wybiórcze, tak jak te media przyrządowe mniej więcej. Chciałbym pochwalić za tę wypowiedź, za przygotowany raport, natomiast rzeczywiście prace jakieś już są uruchomione w Raciborzu, w szczególności jeżeli chodzi o Wrocławski Węzeł Wodny, jest ok. 900 mln na to przeznaczonych. Szkoda tylko, że mamy mniej więcej cztery lata opóźnienia. Tutaj pan minister Gawłowski, którego nie ma, chyba właśnie te cztery lata uwzględnił, bo powiedział, że rząd się tym zajmuje, sprawą wód, od 2009 r., a chcę przypomnieć, że Platforma Obywatelska rządzi od 2007 r.

    Zarzuty, jakie chciałbym wnieść, to przede wszystkim brak aktualizacji programu i nowelizacji ustawy. Przecież projekt został przesłany do pana ministra spraw wewnętrznych, ministra Millera, ponad półtora roku temu. Co się z nim dzieje? Powstały dwa ministerstwa, jest dwóch ministrów, nie wiadomo nawet, który się tym zajmuje, gdzie ten projekt jest, więc można powiedzieć, że pewnie został gdzieś utopiony w powodzi zamieszania czy zaniedbań. Pełnomocnikowi rządu, i tutaj mam pytanie, pewnie się cicho ckni, bo ni to on się tym zajmuje, ni to rząd stoi za tym projektem ustawy i za tą aktualizacją. Program przecież trwa od 2001 r., ówczesny minister, chyba minister Widzyk, miał ambitny plan, co było nierealne, skończyć ten projekt w 2006 r. Pamiętam ataki opozycyjnego wówczas, w 2006 r., ugrupowania PO za domniemane opóźnienia, jakie miały być, za które miałby odpowiadać rząd Prawa i Sprawiedliwości. Otóż, wtedy zrobiono najwięcej, w ciągu tych dwóch lat zapadały decyzje.

    Wydaje się, że jest mniej więcej tak samo jak z autostradami, stadionami, Orlikami i Bóg wie jeszcze z czym - zapóźnienia, zapóźnienia, zapóźnienia, przetargi, które wygrywają firmy, które właśnie dopiero co powstały, więc pytanie, czy mam rację.

    Najdroższy rządzie, chciałoby się powiedzieć, bardzo najdroższy rządzie, bo pieniądze płyną tak szybko, jak może płynie Odra w czasie powodzi, ale tutaj koryto wysycha. Możemy się spodziewać, że program czasowo zostanie skończony, połowa mniej więcej zostanie wykonana, a pieniędzy nie będzie, więc co z tym się w tej chwili dzieje.

    Można powiedzieć, że taką naprawdę ważną rzeczą jest brak w zakresie ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Nysy Kłodzkiej oraz Bobru i Kwisy nawet rzetelnych konstrukcji czy projekcji finansowych, więc o czym my mówimy, gdzie my jesteśmy, przecież do końca realizacji tego projektu zostają raptem trzy lata, i nic, nawet nie są gotowe przetargi, więc w jakim momencie w tej chwili jesteśmy. Analogie do drogownictwa widoczne jak najbardziej. Brak jakichkolwiek efektywnych działań poprawy żeglowności na środkowej i dolnej Odrze - to jest drugi bardzo poważny problem. Przecież to jest poważny impuls do rozwoju gospodarczego żeglowność na Odrze, a stan żeglowności na Odrze jest gorszy niż 50 lat temu. Mało tego, w niektóre miejsca Odry nie są w stanie wpłynąć lodołamacze, więc jeśli będzie jakakolwiek powódź, szczególnie zimowa, prawda, mówię o zimowej powodzi, to będzie ona tragiczna, taka, jakiej jeszcze nie było. Trzeba więc to zrobić natychmiast. Nie ma na co czekać, przecież lodołamacze muszą być gotowe do udrożnienia spływu wód roztopowych. To się zdarzy prawie na pewno. Miejmy nadzieję, że nie. Bardzo bym chciał, żeby nie. A więc poza rozwojem gospodarczym chodzi przede wszystkim o bezpieczeństwo ludności, która żyje w dorzeczu Odry.

    Harmonogram działań, jeśli chodzi o Racibórz czy Wrocławski Węzeł Wodny, przecież powstał w KZGW, było to gotowe, przyszła Platforma Obywatelska i w zasadzie to się zatrzymało. Jeszcze jedna ważna rzecz, chodzi mi o 2010 r., mianowicie taka, że gdyby tych zapóźnień nie było, pewnie by tej sytuacji nie było, bo w 2010 r. w wyniku powodzi przecież ginęli ludzie. Bogatynia - dwie osoby utonęły podczas powodzi, było nagłe wezbranie Miedzianki, Bogatynia została zalana, ale i wioski, Markocice, Porajów, Opolno, Kopaczów, w Radomierzycach zginął strażak, który pracował, ratował dobytek i ludzi, gdy pękła zapora Niedów, więc ludzie giną. To już nie tylko są straty gospodarcze, które są ogromne. Gdybyśmy policzyli, jakie są straty gospodarcze wynikające z powodzi, to one są większe, niż wartość nakładów, jakie zostały dotychczas poniesione, a więc trzeba po prostu się spieszyć, a nie opóźniać tyle lat.

    Wielką ofiarność ludzi trzeba pamiętać. Strat dało się uniknąć przede wszystkim dzięki wielkiej ofiarności ludzi, dzięki samorządom, które już potrafiły się zorganizować po doświadczeniach z 1997 r., zresztą dzięki temu między innymi program dla Odry został wprowadzony. To był taki impuls, ale nie na tym sprawa polega. Sam uczestniczyłem i w 1997 r., i w 2010 r. w obronie wałów we Wrocławiu. Tam rząd w zasadzie nie istniał, nie czuliśmy żadnej pomocy rządu, tylko lokalnej ludności i samorządu. Jak długo można opierać się przede wszystkim na tym i liczyć na to, że ludzie sobie sami dadzą radę? Ale jeżeli to rząd ma narzędzia, rząd powinien się tym zająć. Dlaczego nie zajmuje się? Po prostu prawdopodobnie mu na tym nie zależy. Zależy lokalnej ludności, zależy samorządom, nie zależy rządowi. W nocy oczywiście przyjechał do Bogatyni pan minister Miller, dalej się nigdzie nie dało pojechać, pooglądał, coś poopowiadał i nic, po prostu nic się nie stało. Może więc byśmy wrócili do sytuacji, gdy mamy rzeki anastomozujące, kiedy współczynnik krętości jest wysoki i wtedy nie ma problemu z powodzią, może w ten sposób. Ale jeśli raz się rzekę ureguluje, to ona musi być regulowana, nie można tak trochę. To są bardzo ważne sprawy. Chwalicie się państwo tutaj 12,5 km uregulowania rzek w Kotlinie Kłodzkiej, na Warcie. 12,5 km, a ile jest tysięcy kilometrów, przecież to się w tysiącach kilometrów liczy, więc jeżeli tak to będzie, to może trzeba tę ustawę od razu przedłużyć do 2050 r., no, nie wiem do którego.

    Dużo było powiedziane, bo coś zrobiono i faktycznie dzieje się, ale zapóźnienia są takie, że obawiam się, że do 2015 r., do końca tego projektu, jeśli oczywiście ustawę wreszcie przedstawicie, nie wiem, czy zostanie zrobiona połowa z zaplanowanych robót. Ja nie mówię o wydaniu pieniędzy, bo pieniądze, wierzę, że będą wydane w 100% albo i więcej, natomiast faktycznej roboty nie będzie. Pamiętam sytuację, kiedy była powódź, kiedy zagrażała powódź i była powódź w Raciborzu. Wtedy, to był bodajże przełom 2005 r. i 2006 r., początek 2006 r., kiedy tutaj obecny pan poseł Siedlaczek rzeczywiście zabiegał, żeby pomóc itd., myślę, że była większa pomoc, więcej zrobiono w 2006 r. dla Raciborza niż później, jeśli chodzi o tempo działań, o ich efektywność.

    Niestety, te zarzuty, dramatyczne wręcz, powodują, że nie możemy w żaden sposób przychylić się do przyjęcia, do pozytywnego zaopiniowania tego raportu, który państwo przygotowali. Dziękuję za wysłuchanie. Liczę na dobrą rozmowę i dobre odpowiedzi. Dziękuję. (Oklaski)