4 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny (druk nr 836).

Poseł Kazimierz Ziobro:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Prezentując stanowisko Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska odnoszące się do konieczności wprowadzenia zmian w ustawie Kodeks karny, informuję, że przede wszystkim chcielibyśmy, aby zmiany zapobiegały najistotniejszym problemom funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, jakich mieliśmy okazję doświadczyć.

    Prawo w dotychczasowym kształcie ułatwiało sądom wydawanie wyroków stanowiących o warunkowym zawieszeniu kary także w stosunku do recydywistów. Konsekwencją tego było niespełnianie założeń celu kary określonych w art. 53 Kodeksu karnego, który to powinien uwzględniać zapobieganie ponownemu popełnieniu czynu na szkodę społeczeństwa oraz wychowanie skazanego. Warunkowe zawieszenie wykonania kary w stosunku do osoby wielokrotnie popełniającej przestępstwo przynosi skutek zupełnie odwrotny - osoba taka może czuć się bezkarna, przez co dalej będzie działać na szkodę społeczną. Społeczeństwo traktowane w ten sposób przestaje wierzyć w skuteczność wymiaru sprawiedliwości, co z kolei ma fatalne skutki w postaci postępującego wzrostu przestępczości, poczucia bezradności wobec osób łamiących prawo, braku współpracy z organami ścigania, samosądów czy nawet w skrajnych przypadkach nienawiści do policji i władzy sądowniczej. Z taką sytuacją spotykamy się obecnie często. Czym może skutkować nadużywanie wymierzania kary z warunkowym jej zawieszeniem, pokazała nam chociażby ostatnia afera związana z Amber Gold. Obserwujemy strach i bezradność obywateli w sytuacjach, kiedy widzą, że wielokrotni przestępcy po raz kolejny są poddawani próbie, mimo że wcześniej dali do zrozumienia, że takie postępowanie wobec nich jest nieskuteczne. Odpowiedzią na tę sytuację jest poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, druk nr 836.

    Względy celowościowe leżące u podstaw tego projektu w pełni uwzględniają dyrektywy sądowego wymiaru kary wymienione w art. 53 § 1 Kodeksu karnego, gdyż wymierzana kara ma kształtować świadomość prawną społeczeństwa, więc sąd musi wziąć to pod uwagę w trakcie orzekania o zawieszeniu wykonywania orzeczonej kary. Zgodnie z prezentowanym orzecznictwem sądowym zawieszenie wykonania orzeczonej kary nie powinno rodzić w opinii społecznej przekonania, że sprawca przestępstwa pozostał w zasadzie bezkarny. Mówi o tym chociażby wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 listopada 2000 r. Przecież nie może być tak, że osoby w sposób uporczywy, wielokrotnie naruszające normy prawne pozostają bezkarne. To na nas, posłach, spoczywa brzemię odpowiedzialności stworzenia takiego prawa, które chroni obywateli i dzięki któremu wzrośnie zaufanie społeczne do ustanowionego prawa. Tak chronić niewinnych obywateli chce Solidarna Polska. Dlatego wszelkie argumenty krytyczne zaprezentowane w opiniach do tego projektu wydają się ze względów celowościowych pozbawione racji bytu, zaś opiniodawcy zdają się nie uwzględniać, że to i tak - zgodnie z art. 53 § 1 Kodeksu karnego - sąd wymierza karę według swojego uznania, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy.

    Pozostaje mi dodać, że zmiany są zainicjowane sytuacjami wziętymi z życia, a nie ze statystycznych danych. Wnioskowanie statystyczne przeprowadza się jedynie wtedy, kiedy nie ma możliwości bezpośredniego doświadczenia zjawiska, ponieważ statystyka oddaje jedynie szacunki, na podstawie których możemy wnioskować tylko z pewnym prawdopodobieństwem. Jaki jest sens stawiać diagnozę opartą na statystykach, żeby przewidzieć skutek, którego doświadczają obywatele każdego dnia? Mam na myśli bezkarnych sprawców pozostających na wolności, gdy ich ofiary nadal muszą się ich lękać.

    To właśnie brak osiągania ustawowych celów jest powodem postulowanych zmian, więc dlaczego próbuje się powód do zmian wykorzystać jako argument przeciw tym zmianom?

    Negatywna ocena wyeliminowania stosowania instytucji zawieszenia wykonania kary jest zbyt daleko idącym stanowiskiem. Praktyka pokazała, że w odniesieniu do sprawców działających w warunkach recydywy specjalnej, wielokrotnej, nie ma sensu po raz kolejny poddawać ich próbie i zawieszać wykonanie kary. Nieco dziwi podejście chociażby pana prokuratora generalnego, który - jak sama nazwa funkcji pochodząca od łacińskiego słowa ˝procurare˝ wskazuje - powinien być obrońcą, pełnomocnikiem społeczeństwa, a nie tych, którzy popełniają wykroczenia. Czy w kontekście wyrażonej do projektu opinii rzeczywiście wprowadza on przesłanie leżące u podstaw pełnionej przez niego funkcji w czyn? (Dzwonek)

    Biorąc powyższe pod uwagę, Klub Parlamentarny Solidarna Polska uważa, że krytyka przedmiotowego projektu ustawy nie została poprawnie uzasadniona, a proponowane zmiany są celowe, konieczne i stoją w zgodzie z porządkiem prawnym wypływającym z art. 5 konstytucji, że Rzeczpospolita Polska zapewnia bezpieczeństwo obywateli. Właśnie takie przesłanie przyświeca działaniom Solidarnej Polski i mam nadzieję, że paniom posłankom i panom posłom też zależy na zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli. Dlatego wnoszę o nadanie sprawie biegu i odesłanie projektu do merytorycznych komisji celem dalszego procedowania. Dziękuję. (Oklaski)