Poseł Leszek Blanik:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zabrać głos na temat wychowania fizycznego na pierwszym etapie edukacyjnym. Warsztat pracy nauczyciela wychowania fizycznego jest rozwijany przez minimum 3, a najczęściej 5 lat studiów, w przeciwieństwie do warsztatu nauczycieli wychowania wczesnoszkolnego w tym zakresie, którzy ze szkolną rzeczywistością zderzają się już po 30 godzinach zajęć metodyki wychowania fizycznego prowadzonych przez jeden semestr. Ponadto student kierunku wychowanie fizyczne doświadcza empirycznie różnych form aktywności ruchowej.

    Badania przeprowadzone wśród nauczycieli wychowania fizycznego i nauczania wczesnoszkolnego pokazały, że ci pierwsi nadają wyższą rangę wartościom witalnym powiązanym ze zdrowiem i sprawnością fizyczną, co ma wpływ na zwiększenie aktywności fizycznej dziecka oraz intensywności zajęć, co z kolei ma wpływ na rozwój koncepcji zdrowotnej i poziomu wydolności fizycznej.

    Dla młodego ucznia nauczyciel jest wzorem do naśladowania. Dziecko chce wyglądać, w cudzysłowie, jak jego pani. Jak ma więc naśladować nauczyciela w trakcie zajęć ruchowych, gdy ten jest do nich często nieprzygotowany?

    Z obserwacji oraz rozmów z rodzicami wynika, iż bardzo często nauczyciele nauczania zintegrowanego, prowadząc zajęcia wychowania fizycznego i edukacji zdrowotnej, nie zmieniają stroju i obuwia. Niechęć nauczycieli wychowania wczesnoszkolnego do opuszczania, często małej, sali lekcyjnej powoduje, że dziecko nie otrzymuje odpowiednich bodźców do stymulacji rozwoju psychofizycznego.

    Lekcje wychowania fizycznego prowadzone przez nauczycieli z odpowiednim przygotowaniem kierunkowym odbywają się częściej we właściwych warunkach. Ponadto nauczyciel wychowania fizycznego potrafi zoptymalizować skutki prowadzenia zajęć w niesprzyjających warunkach dzięki przygotowaniu merytorycznemu do prowadzenia zajęć ruchowych na wszystkich czterech etapach edukacyjnych, świadomości zmieniającego się rozwoju ontogenetycznego z pierwszym apogeum motoryczności i potrzebami ruchowymi, a także potrzebą rozwijania zainteresowań sportowo-zdrowotnych. Nauczyciele wychowania fizycznego prowadzą racjonalny, higieniczny tryb życia. Utrzymują zadowalający poziom sprawności fizycznej, podejmują aktywność fizyczną w celach zdrowotnych, sprawnościowych i wypoczynkowych. Są również promotorami aktywności fizycznej, która jest częścią promocji zdrowia. Przedstawiają znaczenie ruchu dla zdrowia, zachęcają do podjęcia wysiłku fizycznego i jego kontynuowania w celu utrzymania lub poprawy psychofizycznej kondycji zdrowotnej. Z perspektywy zdrowia publicznego program wychowania fizycznego powinien eksponować nauczanie różnych umiejętności ruchowych i kształtować różne zdolności motoryczne, również na pierwszym etapie edukacyjnym. Ważnym celem uczelni kształcących nauczycieli wychowania fizycznego jest rozwijanie kompetencji, aby umieli oni swoją wiedzą przyrodniczo-humanistyczną i umiejętnościami oraz przykładem przekonać i zachęcić młodego człowieka do prowadzenia zdrowego stylu życia.

    Kontakt dziecka nie jest ograniczony tylko do jednego nauczyciela na pierwszym etapie edukacyjnym. Nie możemy zapomnieć, że od pierwszej klasy szkoły podstawowej takie przedmioty jak informatyka, religia i język angielski są prowadzone przez wyspecjalizowaną kadrę pedagogiczną. Dlatego też wydaje się właściwe, aby również na początku drogi edukacyjnej zajęcia ruchowe prowadzone były przez przygotowanych i świadomych swojej roli nauczycieli wychowania fizycznego.

    Zgodnie z założeniami ˝Narodowego programu zdrowia na lata 2007-2015˝ głównym celem jest poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz zmniejszenie nierówności w zdrowiu, co ma być osiągnięte przez kształtowanie prozdrowotnego stylu życia społeczeństwa, tworzenie środowiska życia, pracy i nauki sprzyjającego zdrowiu, aktywizowanie jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych do działań na rzecz zdrowia.

    Argumenty przemawiające za prowadzeniem lekcji wychowania fizycznego przez wykwalifikowanych nauczycieli w zakresie wychowania fizycznego w tak szczególnym wieku rozwojowym dziecka są następujące. Po pierwsze, zajęcia wychowania fizycznego ze względu na dużą dawkę aktywności fizycznej wymagają od nauczyciela bardzo specyficznych umiejętności metodycznych. Nauczyciele kształcenia zintegrowanego bez problemu organizacyjnie poradzą sobie nie tylko na lekcjach fizyki, ale również na lekcjach historii, jednak nie poradzą sobie na lekcjach wychowania fizycznego. Ich zazwyczaj niskie kompetencje w tym konkretnym zakresie sprawiają, iż w trakcie organizowanych przez nich zajęć ruchowych aktywność fizyczna dzieci jest mało efektywna oraz rośnie ryzyko wypadku. Zresztą z obawy przed wypadkiem, urazem dziecka, nie potrafiąc dobrze ich zaplanować i zorganizować, nauczyciele celowo lub podświadomie drastycznie ograniczają aktywność fizyczną dzieci. Po drugie, niskie kompetencje nauczycieli wczesnej edukacji w zakresie metodyki wychowania fizycznego wynikają z bardzo ograniczonego kształcenia w tym zakresie w czasie studiów na kierunku pedagogika i specjalności wczesna edukacja. Uczelnie kształcące nauczycieli wczesnej edukacji w planach studiów umieszczają zazwyczaj około 30 godzin wszelkich zajęć związanych z metodyką wychowania fizycznego. Taka liczba nie wystarczy ani na zdobycie przez studentów podstawowych umiejętności wynikających z podstawy programowej wychowania fizycznego, ani na zdobycie umiejętności metodycznych niezbędnych do prowadzenia tego typu zajęć.

    Konkludując, utrzymanie aktualnego stanu będzie utrwalało sytuację, w której szkoła będzie lekceważyć rozwojowe potrzeby dzieci, wśród których w tym wieku aktywność fizyczna jest wciąż jednym z istotniejszych bodźców i doświadczeń. Dziękuję bardzo. (Oklaski)