3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej (druki nr 3473 i 3550).

Poseł Michał Stuligrosz:

    Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zabieram głos, aby przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej z druku nr 3550.

    Wysoka Izbo! Koleżanki i Koledzy! Tak jak poseł sprawozdawca zechciał przekazać, jest to kompleksowe, można by powiedzieć, systemowe uregulowanie tych kwestii, tak bardzo oczekiwane i przez środowiska samorządowe, i przez środowisko opieki społecznej, i przez same zainteresowane osoby wymagające tego rodzaju pomocy, wyjście naprzeciw ich oczekiwaniom, jest to uregulowanie kilku zasadniczych kwestii, które moim zdaniem zostało, sądząc po atmosferze na posiedzeniu połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, przyjęte ze zrozumieniem i z akceptacją.

    Nie chciałbym powtarzać tych wszystkich argumentów, które przedstawił pan poseł sprawozdawca, ale chciałbym się skupić na tych rzeczach, które, jak słusznie pan sprawozdawca zauważył, podnoszone są w przekazywanych nam, posłom, uwagach pracowników pomocy społecznej, ośrodków pomocy społecznej, po to, aby wyjaśnić kilka kwestii ujętych w tej ustawie, ale wymagających albo objaśnienia, albo dalszych prac. Skupię się zatem na tym, co zawarte jest w pkt 10 dotyczącym nowego zapisu całego art. 48a. Dotyczy on udzielania schronienia poprzez przyznanie tymczasowego miejsca w ogrzewalni, noclegowni lub schronisku dla osób bezdomnych. Otóż w ust. 6 tego artykułu jest taki oto zapis: ˝W noclegowni i schronisku nie mogą przebywać osoby będące pod wpływem alkoholu lub pod wpływem substancji psychoaktywnych˝. Wszyscy ci z nas, którzy interesują się tym środowiskiem, doskonale wiedzą, że oczekiwanie, że w sytuacji trudnej lub bardzo trudnej do tych noclegowni i schronisk będą zgłaszały się wyłącznie osoby bez jakichkolwiek symptomów użycia alkoholu lub symptomów wskazujących na bycie pod wpływem substancji psychoaktywnych, jest mało realne. W związku z tym chciałbym, abyśmy zechcieli rozważyć, i to być może będzie asumptem do rozważań, złagodzenie nieco tego zapisu. Mamy bowiem dalsze zapisy, np. art. 48b ust. 5 pkt 2 mówiący, że w sytuacji kryzysowej występującej na skalę masową itd. można odstępować od - jak by to powiedzieć - stanowczego egzekwowania tego rodzaju kryteriów, szczególnie że w art. 48a ust. 5 jest zapis, który mówi, że w noclegowni, schronisku dla osób bezdomnych, ogrzewalni mogą przebywać osoby zdolne do samoobsługi, których stan zdrowia nie zagraża innym itd. Dlatego też ust. 6, tak mocno i kategorycznie warunkujący możliwość szukania schronienia dla osób niebędących pod wpływem alkoholu, wymaga, moim zdaniem, lekkiego złagodzenia. Nasze doświadczenia, tak jak powiedziałem wcześniej, wskazują na to, że nie zawsze można byłoby, utrzymując tego rodzaju kryteria, udzielać schronienia osobom mimo wszystko potrzebującym naszej pomocy.

    W tym samym art. 48a są również ust. 10, 12 i 13. Ust. 10 i 12 regulują kwestię związaną z obowiązkami wojewody, który prowadzi rejestr placówek udzielających tymczasowego schronienia. Wojewoda corocznie - cytuję ust. 12 - do dnia 30 czerwca ogłasza rejestr w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Otóż powszechną praktyką jest, i dla nas wszystkich jest to oczywiste, że z końcem jesieni, a już na pewno z początkiem zimy wielkie ośrodki miejskie są głównym miejscem, w którym gromadzą się osoby oczekujące tego rodzaju pomocy, nie tylko z tych miast lub najbliższych okolic tego miasta, ale również i z sąsiednich powiatów. Jest to powszechne zjawisko. Musimy wyjść naprzeciw tego rodzaju oczekiwaniom. Konsultowałem z kolegami z ośrodków pomocy społecznej, czy w jakimkolwiek innym dokumencie istnieje zapis mówiący o tym, że np. miasta powyżej 100 tys. mieszkańców zobowiązane są organizować tego rodzaju pomoc po to, żeby nie koncentrować nieraz niemożliwych do objęcia pomocą osób, które ciągną w wyjątkowo mroźne zimy z ośrodków daleko posadowionych od dużych centrów, w miejscu, w którym i tak, i tak znajdą się prędzej czy później. W związku z tym mamy problemy społeczne trwałego zasiedlania miejsc publicznie dostępnych jak dworce autobusowe, dworce kolejowe, gdzie tego rodzaju osoby szukają w sposób zasadny schronienia w najtrudniejszym dla nich okresie w roku.

    Dlatego też chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę, czy można byłoby oczekiwać zmian, które nakładałyby na średnie lub duże ośrodki miejskie obowiązki prowadzenia tego rodzaju działalności po to, żeby odciążyć wielkie ośrodki miejskie w sytuacji, o której wspomniałem na wstępie.

    Proszę państwa, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska oczywiście w całości poprze tego rodzaju inicjatywę, ponieważ uważa, że jest ona niezwykle dobrze sformułowana w jednym dokumencie, który reguluje kilka kwestii, np. również kwestię związaną z superwizorami. Tu taka drobna uwaga. Bardzo żałuję, że nie udało się wcześniej znaleźć stosownego określenia na to w języku polskim, bo gdy zajrzałem do słownika PWN-u, pod hasłem ˝superwizor˝ znalazłem - cytuję: psychoterapeuta z dużym doświadczeniem, szkolący innych psychoterapeutów oraz nadzorujący ich pracę. To przecież nie taki supervisor, o którym mówimy, jeśli chodzi o możliwość posadowienia go w systemie, obowiązek szkolenia i te wszystkie rzeczy, które słuszne egzemplifikujemy w projekcie ustawy. Oczywiście przyjmuję to do wiadomości, chociaż bardzo żałuję, że nie udało się określić tego rodzaju obowiązków sformułowanych typowo w języku polskim.

    Na sam koniec coś, co moim zdaniem jest świadectwem tego, że obie połączone komisje z wielką rozwagą i odpowiedzialnie przygotowały dokument. Chcę przedstawić zapis art. 5 dotyczący wejścia w życie ustawy. Jest dobrze, bardzo dobrze zróżnicowany w stosunku do pewnych zasadniczych punktów różniących zapisy nowelizacji ustawy w taki sposób, w który jedne wchodzą w ciągu 30 dni od daty ogłoszenia, inne w ciągu 12 miesięcy, a inne z dniem 1 stycznia 2016 r. To jeszcze jedno świadectwo, że obydwie połączone komisje wykonały niezwykle potrzebną i powszechnie akceptowaną pracę.

    Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem rozwiązania. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)