Poseł Beata Rusinowska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostatnie posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w roku 2014 to dla mnie doskonała okazja, aby wygłosić oświadczenie poświęcone żyrardowskiemu Towarzystwu Śpiewaczemu Echo, które właśnie w tym roku obchodzi swój znakomity jubileusz 105 lat działalności.

    W 1905 r. grupa śpiewaków z Żyrardowa, wykorzystując sytuację społeczno-polityczną, wystąpiła do władz carskich o zezwolenie na działalność zespołu chóralnego. Dopiero 19 września 1909 r. władze carskie wyraziły zgodę na działalność zespołu pod nazwą: Towarzystwo Muzyczno-Dramatyczne w Żyrardowie. Pierwszym prezesem został Otton Mantay, natomiast dyrygenturę powierzono Kazimierzowi Olszewskiemu. Od tego momentu towarzystwo zaczęło organizować popularne koncerty, przedstawienia teatralne, spotkania towarzyskie, a także wycieczki. Niestety, I wojna światowa przerwała aktywną działalność towarzystwa. Dopiero w drugiej połowie 1918 r. miały miejsce pierwsze występy chóru oraz przedstawienia teatralne dla mieszkańców Żyrardowa i okolic.

    W kronice towarzystwa z tego okresu zostały zapisane niezwykle piękne i znamienne słowa: ˝Wszyscy pracują dla chwały ojczyzny˝. Towarzystwo wdrażało w czyn te znaczące słowa, organizując koncerty, przedstawienia, uczestnicząc w zjazdach śpiewaczych. Wówczas narodziła się myśl połączenia dwóch najbardziej związanych ze sobą zespołów chóralnych: Towarzystwa Muzyczno-Dramatycznego i zespołu ˝Dzieciątka˝, które przyjęły nazwę Towarzystwo Śpiewacze Echo. Nazwa ta przetrwała do naszych czasów, na stałe wpisując się w krajobraz kulturalny Żyrardowa i Mazowsza.

    Lata II wojny światowej. Pomimo niebezpieczeństwa i sankcji grożących ze strony niemieckiego okupanta towarzystwo w sposób utajniony prowadziło swoją działalność. Członkowie zespołu chóralnego w pełnej konspiracji spotykali się w prywatnych mieszkaniach, a próby odbywały się w sali parafialnej. Niemal każdej niedzieli z chóru kościelnego rozlegały się pieśni ku pokrzepieniu serc. Z odwagą śpiewano takie pieśni, jak: ˝Gaude Mater Polonia˝, ˝Boże coś Polskę˝ czy ˝Pod Twoją obronę˝.

    W czasie wojny szeregi towarzystwa bardzo zmalały. Na pamiątkowej tablicy znajdującej się na fabrycznych murach, upamiętniającej mieszkańców Żyrardowa rozstrzelanych przez niemieckich faszystów 18 września 1943 r. widnieje nazwisko Stanisława Sztarka. To chórzysta Towarzystwa Śpiewaczego Echo.

    Pomimo ciężkich czasów towarzystwo wznowiło swoją działalność tuż po wyzwoleniu Żyrardowa, 22 lutego 1945 r. odbyło się pierwsze po II wojnie światowej spotkanie.

    Zaraz po wojnie nie było innych rozrywek, spotykanie się na próbach było najlepszym sposobem spędzania wolnego czasu. Oprócz śpiewania członkowie towarzystwa chodzili na wycieczki, organizowali potańcówki, wystawiali sztuki teatralne. Była też sekcja sportowa.

    Teraz pozostał tylko chór, ale zespół wciąż często występuje w Żyrardowie, i nie tylko.

    W okresie 105 lat istnienia towarzystwo zorganizowało ponad tysiąc koncertów, 180 przedstawień teatralnych bądź brało w nich udział. Do naszych czasów przetrwał czterogłosowy zespół chóralny liczący około 40 członków czynnych i kilkunastu członków wspierających.

    Za swoją działalność w dziedzinie krzewienia kultury śpiewaczej Towarzystwo Śpiewacze Echo zostało wyróżnione m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego, Złotą Odznaką z Wieńcem Laurowym Polskiego Związku Chórów i Orkiestr.

    Towarzystwo istnieje i działa w dużej mierze dzięki opiekuńczej roli władz samorządowych miasta Żyrardowa. To dzięki nim chór ma siedzibę, wsparcie finansowe, jak również sztandar i odznaki będące wierną kopią tych z 1924 r. Ta pomoc pozwala działalność śpiewaczą kontynuować w oparciu o współpracę z Centrum Kultury w Żyrardowie, gdzie towarzystwo znalazło swoją przystań i ostoję.

    Obecnie prezesem Towarzystwa Śpiewaczego Echo jest pan Stanisław Popielczyk. Chór pracuje pod kierunkiem dyrygent Marzeny Muszyńskiej i akompaniatora Marka Wolniewicza.

    Z okazji tej pięknej rocznicy w imieniu swoim, a także, jak mniemam, wielu mieszkańców Żyrardowa i Mazowsza chcę życzyć Towarzystwu Śpiewaczemu Echo co najmniej kolejnego wieku istnienia. Dziękuję bardzo. (Oklaski)