5 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2832).

Poseł Stanisław Szwed:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu zmiany ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2832.

    Projekt zasadniczo wprowadza trzy zmiany. Pierwszą można nazwać rewolucyjną. To zmiana dotycząca wystawiania i przesyłania zwolnień lekarskich w formie elektronicznej, czyli likwidacja tradycyjnych papierowych druków L4. Lekarz w gabinecie czy w przychodni zaloguje się na swoje konto w ZUS, pobierze elektroniczny formularz, na którym będzie już część danych pacjenta oraz nazwa płatnika, i tak wystawione zwolnienie lekarskie będzie automatycznie przesyłane do ZUS, jak również do płatnika składek, który będzie miał swój profil informacyjny na portalu w ZUS, i tam zostanie przesłane zwolnienie. W przypadku gdy pracodawca nie ma profilu, a w przypadku firm do pięciu zatrudnionych nie ma takiego obowiązku, pracownik będzie musiał tak jak dotychczas dostarczyć wydruk zaświadczenia lekarskiego do pracodawcy. Również w dalszym ciągu lekarz będzie mógł wypisywać zwolnienia lekarskie w formie papierowej na pobranym ze strony ZUS formularzu, choćby w przypadku wizyt domowych, gdzie nie ma możliwości połączenia się z systemem informacyjnym ZUS. Ta zmiana, zapowiadana od kilku lat, ma na celu uproszczenie procedury wystawiania zwolnień, ale przede wszystkim umożliwienie błyskawicznej kontroli wystawiania zwolnień lekarskich, szczególnie tych krótkotrwałych. Również pracodawca będzie miał natychmiastową informację o zwolnieniu chorobowym pracownika, a ten pracownik nie będzie musiał sam dostarczać do pracodawcy tego zwolnienia. Dzisiaj musi dostarczyć takie zwolnienie w ciągu 7 dni.

    Systemy stary i nowy mają równolegle działać do końca 2017 r., a inne rozwiązania, choćby założenie swoich profili informatycznych na portalu ZUS przez pracodawców płatników składek, mają wejść w życie 1 stycznia 2015 r. Wydaje się to mało realne, tym bardziej że w piśmie skierowanym do przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Rodziny prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przedstawia harmonogram modyfikacji oprogramowania ZUS w systemie informatycznym, który może dotyczyć nawet 12 miesięcy.

    Źle by się stało, gdybyśmy przy tak rewolucyjnej zmianie w pośpiechu, nie do końca przygotowani wdrażali nowy system dotyczący milionów pracowników. A już wiemy, że wątpliwości mieli również lekarze, którzy są pierwszym i najważniejszym ogniwem przy wystawianiu zwolnień. Wątpliwości budzą przepisy dotyczące ewentualnych pomyłek czy nieprzyjmowania przez system w ZUS źle wypełnionych druków, a z tym związane, tym bardziej że pacjent może w ogóle o tym nie widzieć. Może np. nie otrzymać wypłaty za okres chorobowy. Dlatego trzeba w pracach komisji spokojnie te wątpliwości wyjaśnić, tak aby, wprowadzając elektroniczny system wystawiania zwolnień lekarskich, uniknąć błędów.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drugim proponowanym rozwiązaniem będą zmiany dotyczące obliczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla osób, które dobrowolnie się ubezpieczają w przypadku okresu krótszego niż 12 miesięcy. Ta zmiana ma przede wszystkim ukrócić czy ograniczyć skalę nadużyć, gdy z tytułu krótkiego okresu ubezpieczenia z wysoką podstawą wymiaru składki nie będą występowały wysokie wypłaty świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, a jednocześnie taki sposób naliczenia składki pozwoli na uwzględnienie w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego pełnego zadeklarowanego przychodu, przekraczającego najniższą podstawę wymiaru, z tym że uśrednionego na okres 12 miesięcy.

    Przekładając to na prostszy język, chodzi o to, aby po krótkim, jedno-, dwumiesięcznym okresie spłacania składek na wysokim poziomie nie było możliwości pobierania przez wiele miesięcy zasiłku chorobowego na wysokim poziomie, czego mieliśmy dosyć dużo przykładów. To potrzebna zmiana, aby zmniejszyć skalę nadużyć w tym zakresie, aby nie obciążać innych płatników wysokimi zasiłkami wypłacanymi osobom dobrowolnie się ubezpieczającym na wypadek choroby przez krótki okres.

    Trzecia kwestia dotyczy zmian w zasiłkach macierzyńskich, tak aby w przypadku gdy nastąpi śmierć matki czy porzucenie przez nią dziecka lub niemożność sprawowania opieki z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji, uprawniony do zasiłku macierzyńskiego był ojciec lub najbliższy członek rodziny. Takie samo uprawnienie dotyczyć będzie dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Ta zmiana również jest oczekiwana, bo choć takich przypadków nie jest za wiele, to jednak się zdarzają i było nielogiczne, że najbliżsi nie mogli nabyć prawa do zasiłku macierzyńskiego na swoje dziecko w przypadku np. śmierci matki.

    Są również inne zmiany, o których mówił pan minister. Nie będę ich szczegółowo omawiał.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zaproponowane zmiany idą w dobrym kierunku. Trzeba je wprowadzać spokojnie, bez pośpiechu, tak aby uniknąć problemów dotyczących wdrażania nowego systemu. Prawo i Sprawiedliwość jest za kontynuacją prac nad proponowanymi zmiana i wnosi o skierowanie ich do dalszych prac w komisji. Dziękuję. (Oklaski)