1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (druki nr 2768 i 2779).

Poseł Sprawozdawca Krzysztof Gadowski:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw energetyki i surowców energetycznych przedstawić sprawozdanie komisji, zawarte w druku nr 2779, o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (druk nr 2768).

    Poselski projekt ustawy ma na celu wprowadzenie do porządku prawnego rozwiązań instytucjonalno-prawnych zapewniających odpowiednią jakość jednego z najpowszechniej używanego w naszym kraju paliwa stałego, jakim jest węgiel kamienny i jego pochodne. Obecny system monitorowania i kontrolowania jakości paliw funkcjonuje w oparciu o ustawę z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. System ten realizuje takie cele, jak ochrona środowiska naturalnego, ochrona zdrowia, ochrona interesów ekonomicznych konsumentów, przeciwdziała wprowadzeniu do obrotu paliw niespełniających wymagań jakościowych. Zadanie to realizowane jest przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a kontrolą jakości zajmuje się inspekcja państwowa. Systemem tym nie są jednak objęte paliwa stałe, co negatywnie odbija się zarówno na indywidualnych odbiorcach, konsumentach, jak i na przedsiębiorcach dokonujących obrotu węglem.

    W tym miejscu warto dodać, że pomimo dużych zapasów wydobytego w Polsce węgla, mówimy o roku 2013, kiedy w składach węglowych, kopalniach, spółkach węglowych zalegało średnio ponad 8 mln t węgla, do Polski zaimportowano prawie 11 mln t węgla, z tego ok. 7 mln t węgla pochodziło z Federacji Rosyjskiej. Ten sprowadzany węgiel nie posiada żadnych certyfikatów jakościowych. Warto zauważyć, że pojawiły się problemy z jego zbytem i związane z tym nadużycia.

    Poselski projekt ustawy stawia sobie za cel wprowadzenie czytelnych zasad kontrolowania jakości paliwa stałego rozumianego - chciałbym to zaznaczyć - jako węgiel kamienny, brykiety, pellety zawierające co najmniej 90% węgla kamiennego, muły węglowe, flotokoncentraty oraz paliwo stałe otrzymywane w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego w temperaturze powyżej 450°C. Zgodnie z propozycjami, które zawarte są w projekcie ustawy, paliwa stałe wprowadzane do obrotu powinny spełniać wymagania jakościowe określone dla tego rodzaju paliw ze względu na ochronę środowiska, ich wpływ na zdrowie ludzi oraz interesy konsumentów.

    Mając powyższe na uwadze, wnioskodawcy zaproponowali umieszczenie przepisu umożliwiającego ministrowi gospodarki określenie, w drodze rozporządzenia, wymagań jakościowych dla paliwa stałego. Upoważnienie to pozwoli ministrowi gospodarki na bezpośredni wpływ na ustalenie odpowiednich parametrów jakościowych węgla kamiennego znajdującego się w obrocie, z uwzględnieniem stanu wiedzy technicznej wynikającego z badań tych paliw, a także doświadczeń w ich stosowaniu, ze szczególnym uwzględnieniem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

    Warto wspomnieć i podkreślić, że umożliwienie prowadzenia kontroli jakościowej węgla kamiennego w obrocie u przedsiębiorców oraz wprowadzenie monitorowania jego jakości będzie miało pozytywny wpływ w wielu aspektach. Oprócz pozytywnego wpływu na rynek węgla w Polsce oraz odbiorców indywidualnych będzie miało bardzo korzystny wpływ na środowisko poprzez zmniejszenie emisji szkodliwych substancji powstających w wyniku spalania węgla niskiej jakości.

    Oczywiście żeby ten system był skuteczny, do projektu ustawy wprowadzono system kar. Wysokość kar jest uzależniona od skali oraz wartości dokonanego naruszenia. Zgodnie z projektem za wprowadzenie do obrotu węgla niespełniającego wymagań jakościowych przewidziano kary grzywny od 50 tys. zł w przypadku mniejszej wagi do 1 mln zł w przypadku mienia znacznej wartości, a nawet kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

    Poselski projekt wpłynął do laski marszałkowskiej dnia 12 września br. 1 października odbyło się pierwsze czytanie projektu w Komisji Nadzwyczajnej do spraw energetyki i surowców energetycznych.

    Trzeba powiedzieć, że w trakcie procedowania, ożywionej dyskusji, zgłoszono poprawki polegające na zakazie obejmowania procedurą dopuszczenia do obrotu paliw stałych przywiezionych z terytorium państwa trzeciego do Polski, które nie spełniają wymagań jakościowych, czyli procedury odrębnej od wewnątrzwspólnotowego nabycia.

    Kolejna poprawka to dopuszczenie stosowania paliw stałych niespełniających wymagań jakościowych w działalności przede wszystkim badawczej prowadzonej przez jednostki naukowe.

    Wprowadzono też bardzo ważną poprawkę do ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa kamiennego w latach 2008-2015. Szczególnie te zmiany wprowadzono w trzech artykułach: w art. 8 ust. 1 i 3, art. 10 oraz art. 13 ust. 1 pkt 1. Zmiana ta ma pozwolić na sfinansowanie z dotacji budżetowej kosztów likwidacji kopalni Kazimierz-Juliusz. Tutaj chciałbym zaznaczyć, że na dzień 31 sierpnia 2014 r. stan zobowiązań spółki konkretnie w przypadku tej kopalni wyniósł ok. 107 mln zł. Z informacji, jakie otrzymali posłowie podczas posiedzenia komisji, wynika, że ta zmiana pozwoli również na przekazanie z budżetu państwa kwoty 280 mln zł, która będzie przekazana, tak jak mówiłem wcześniej, na pokrycie kosztów likwidacji kopalni oraz na pokrycie tych zobowiązań, które do czasu przekazania tych środków rosną. Generalna kwota to jest 280 mln, w podziale: 160 mln na pokrycie kosztów likwidacji i ok. 120 mln na spłatę zobowiązań.

    Wprowadzono również poprawki do ustawy o służbie cywilnej. Jest to rozwiązanie, które pozwoli służbie cywilnej na kontrolowanie jakości węgla kamiennego...

    (Głos z sali: Celnej.)

    Przepraszam, dziękuję bardzo, Służbie Celnej.

    Jest to poprawka, która pozwoli Służbie Celnej na kontrolowanie jakości węgla kamiennego obejmowanego procedurą dopuszczenia do obrotu, natomiast Inspekcji Handlowej da możliwość kontroli w obrocie krajowym.

    Pojawiły się również drobne poprawki związane ze zmianami i korektą redakcyjną drobnych zapisów.

    Ze względu na to, że w projekcie ustawy uwzględniono kwestię zmian w trzech ustawach, tak jak wspomniałem wcześniej - ustawie o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, ustawie o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 i ustawie o Służbie Celnej - dokonano również zmiany tytułu projektu ustawy.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna do spraw energetyki i surowców energetycznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu tego projektu ustawy wnosi o uchwalenie projektu przedstawionego w sprawozdaniu komisji, zawartego w druku nr 2779. Dziękuję bardzo. (Oklaski)