24 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2540).

Poseł Jarosław Pięta:

    Dziękuję, panie marszałku.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2540.

    Przedmiotem nowelizacji są ustawy Kodeks postępowania karnego, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia i jeszcze raz Kodeks postępowania karnego, który znajduje się w okresie vacatio legis.

    Wnioskodawcy, czyli Senat, proponują zagwarantowanie oskarżonemu lub obwinionemu prawa do zaskarżenia orzeczenia, w którym sąd, prezes sądu lub referendarz sądowy negatywnie przesądził o możliwości korzystania z pomocy obrońcy z urzędu, odmawiając lub cofając wyznaczenie obrońcy. Projekt ma dotyczyć, tak jak mówiłem, dwóch ustaw: Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Przedmiot i istota zmian wynikają z wypowiedzi Trybunału Konstytucyjnego w związku z art. 78 § 2 Kodeksu postępowania karnego w zakresie, w jakim nie przewiduje zaskarżenia postanowienia sądu o cofnięciu wyznaczenia obrońcy z urzędu, i art. 81 § 1 Kodeksu postępowania karnego w zakresie, w jakim nie przewiduje sądowej kontroli zarządzenia prezesa sądu o odmowie wyznaczenia obrońcy z urzędu dla oskarżonego, który złożył wniosek w trybie art. 78 § 1 Kodeksu postępowania karnego.

    Trybunał w pierwszej kolejności zajął się problemem braku możliwości zaskarżenia zarządzenia prezesa sądu jako poprzedzającego ewentualne rozstrzygnięcia wynikające z art. 78 § 2 Kodeksu postępowania karnego. Trybunał wyszedł z założenia, że jest to sprawa bardzo istotna z punktu widzenia art. 45 ust. 1 konstytucji i przede wszystkim zwrócił uwagę na zaskarżalność rozstrzygnięć sądowych, że jest to istotna gwarancja określona w art. 45 ust. 1 konstytucji, ale także, a może przede wszystkim na prawo do sądowej kontroli takich rozstrzygnięć.

    Senat proponuje, tak jak mówiłem, zmiany w art. 78 § 2 i art. 81 § 1 Kodeksu postępowania karnego, co jednocześnie musi mieć wpływ na zmianę w ustawie Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Modyfikacji musi ulec również nowela z 2013 r., która ma wejść w życie 1 lipca 2015 r. Te zmiany również będą miały wpływ, co warto zaznaczyć, na prawa oskarżonych w postępowaniach dotyczących przestępstw skarbowych lub wykroczeń skarbowych.

    Przedstawiciel Senatu przedstawił wszystkie te propozycje. Chciałbym jednak zwrócić uwagę, że argumenty przytoczone przez ministra sprawiedliwości, w odróżnieniu od propozycji skierowanej do Sejmu przez Senat, w pewnym zakresie różnią się.

    Klub Platformy Obywatelskiej jest za skierowaniem powyższego projektu do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Myślę, że w trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej jeszcze raz rzeczowo i kompetentnie przeanalizujemy wszystkie zmiany zaproponowane przez Senat, jak również zmiany, które proponuje minister sprawiedliwości. Dziękuję bardzo. (Oklaski)