8 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym (druki nr 1591 i 2370).

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Jerzy Kozdroń:

    Pani marszałek, wydaje mi się, że adresatem tego pytania jest pan minister z Kancelarii Prezydenta RP, ale skoro pani marszałek uznała, że ja powinienem na nie odpowiedzieć, to szczerze powiem, że ja nie widzę w tym projekcie sprzeczności ani niedostosowania, ponieważ w istocie ten projekt zmiany ustawy utrzymuje zasadę 70 lat...

    (Poseł Krystyna Pawłowicz: 67.)

    ...70. roku życia. Wiek 67 lat jest w Prawie o ustroju sądów powszechnych, a w ustawie o Sądzie Najwyższym było 70.

    (Głos z sali: Maksymalnie.)

    Nie, była zasada 70, ale po ukończeniu 67. roku życia sędzia Sądu Najwyższego mógł oświadczyć, że wcześniej chce iść na emeryturę. Jednak zasadą było 70 i tę zasadę utrzymujemy.

    Natomiast poza sporem jest to, że społeczeństwo żyje dzisiaj dłużej, jest bardziej aktywne aniżeli 50 lat temu, w związku z tym niektóre osoby w wieku 72 lat z powodzeniem mogą wykonywać obowiązki sędziów Sądu Najwyższego. Nie chciałbym tutaj wytykać niektórym moim kolegom, że gdybyśmy tak do tego podchodzili, to pełnienie obowiązków poselskich też trzeba by było zawiesić w pewnym momencie.

    (Poseł Jerzy Borkowski: O, no właśnie.)

    Problem nie dotyczy wieku, problem dotyczy zdolności psychofizycznych, to jest wewnętrzny problem człowieka. Są ludzie w wieku 60, pięćdziesięciu kilku lat, którzy wewnętrznie, potencjalnie, są już w starszym wieku i nie mają takich zdolności psychofizycznych, jakie normalnie powinni mieć w tym czasie. Natomiast są siedemdziesięciolatkowie, którzy spełniają takie wymogi.

    Chciałbym tylko historycznie do tego podejść. Proszę państwa, to jest paradoks historii. Kiedy wprowadzono granicę 70 lat? Ano po zamachu majowym, ponieważ piłsudczycy uznali, że w Sądzie Najwyższym siedzą starzy dziadkowie o konserwatywnych poglądach. W związku z tym musieli odmłodzić Sąd Najwyższy i wprowadzić młodzieńców do 70. roku życia, ponieważ oni byli bardziej postępowi, nie byli konserwatywni w poglądach. Ta zasada 70. roku życia przyjęta po zamachu majowym utrzymała się po wojnie. Dzisiaj wychodzimy z założenia, jest taka niepisana zasada, że człowiek z wiekiem staje się bardziej konserwatywny w poglądach.

    (Poseł Krystyna Pawłowicz: Dzięki Bogu.)

    Jak dzięki Bogu, to wypadałoby, żeby w wieku 75 lat mogli jeszcze pełnić funkcję.

    (Poseł Krystyna Pawłowicz: Miażdżyca postępuje.)

    W każdym razie problem jest następujący: nie widzimy zagrożenia dotyczącego 70 lat, zasada jest utrzymana. Są osoby, w przypadku których szkoda by było, gdyby przeszły w stan spoczynku. W związku z tym jest dwuletni okres związany z możliwością pełnienia obowiązków sędziowskich w takiej instytucji, jaką jest Sąd Najwyższy, gdzie jest wymagana wyjątkowa znajomość obowiązującego prawa. Tam wymaga się dużej wiedzy, dużego doświadczenia i to byłaby strata dla państwa polskiego, gdybyśmy wcześniej pozbywali się tych osób.

    Jest to projekt pana prezydenta, rząd przychyla się do tych propozycji. Jeśli chodzi o to, co wypracował Sejm, ten kompromis, to utrzymajmy zasadę 70. roku, ale z zupełnie innego powodu. Nie dlatego, że kwestionujemy propozycję pana prezydenta, żeby to było do 75. roku, ale dlatego, że uważamy, iż w innych ustawach są pewne rozwiązania systemowe, do których się odwołujemy. Na przykład sędziów Trybunału Konstytucyjnego powołuje się na kadencje. A kto może być sędzią Trybunału Konstytucyjnego? Między innymi sędziowie Sądu Najwyższego w stanie czynnym. A jeśli w przypadku stanu czynnego wprowadzimy 75 lat, to wtedy sędzią Trybunału Konstytucyjnego mógłby być jeszcze 84-letni młodzieniec, prawda? Trochę zbytek łaski, trochę już za dużo. W związku z tym uznaliśmy, że należy utrzymać co do zasady 70 lat, przedłużyć to do 72 lat, jeżeli sędzia oświadczy, że chce pełnić te obowiązki, i przedłoży stosowne zaświadczenie, że może, jest zdolny, jest zdrowy na tyle, aby je pełnić.

    Podobna sytuacja jest w przypadku prokuratora generalnego - jest sześcioletnia kadencyjność. Podobna sytuacja jest w przypadku Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tu są podobne zasady, paralelne. W tym zakresie odwołujemy się do ustawy o Sądzie Najwyższym i dlatego też utrzymanie tej zasady 70 lat z możliwością przedłużenia tego o 2 lata jest jak najbardziej słuszne w mojej ocenie. Nie wiem, czy odpowiedziałem na pytanie pani poseł.

    (Poseł Krystyna Pawłowicz: Pana to ja po prostu lubię.)

    Lubi mnie pani, rozumiem, że pani chciała sobie pogadać, też sobie pogadałem. Dziękuję serdecznie.