12 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (druki nr 1496 i 2112).

Poseł Sprawozdawca Jarosław Pięta:

    Dziękuję bardzo, pani marszałek.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach przedstawić stanowisko komisji wobec zmiany ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, druk nr 1496.

    Celem projektu jest skrócenie czasu trwania postępowań sądowych w sprawach o wykroczenia oraz zredukowanie ponoszonych w związku z tym kosztów przez wprowadzenie do polskiego systemu postępowania w sprawach o wykroczenia protokołu z rozprawy w postaci zapisu dźwięku lub obrazu i dźwięku.

    W obecnym stanie prawnym sporządzenie protokołu z rozprawy polega na dokładnym spisaniu wszystkich przeprowadzonych czynności i opiera się w praktyce na dyktowaniu przez przewodniczącego treści protokołu, co w znacznym stopniu wydłuża postępowanie.

    Projekt przewiduje sporządzanie protokołu przez rejestrację dźwięku lub obrazu i dźwięku podczas rozprawy. Rozwiązanie takie ma szereg niewątpliwych zalet: wyeliminuje problem przedłużania rozpraw spowodowany dyktowaniem protokolantowi treści protokołu i odciąży w znacznym stopniu sędziego, który będzie mógł skupić się wyłącznie na kwestiach merytorycznych, a także zapewni wierne utrwalenie tych czynności. Technologie cyfrowe rejestracji dźwięku oraz obrazu i dźwięku pozwalają bowiem na dokładne utrwalenie przebiegu rozprawy, w tym własnych sformułowań uczestników postępowania, niewystylizowanych przez inną osobę. Umożliwi to gruntowną ocenę spontanicznych wypowiedzi oraz pozwoli zapobiec zniekształceniom i przekłamaniom zapisu, typowym dla wersji pisemnej.

    Planowany do wdrożenia przez Ministerstwo Sprawiedliwości system informatyczny będzie odpowiadać za przechowywanie i udostępnianie dokumentów elektronicznych i zostanie wyposażony w mechanizmy okresowego sprawdzania wiarygodności podpisu cyfrowego każdego z przechowywanych plików, znakowania czasem i innych metod konserwacji podpisów elektronicznych. Zgodnie z zapewnieniem Ministerstwa Sprawiedliwości zostanie zabezpieczone w budżecie na ten cel 40 mln zł. Protokół będzie sporządzany z każdej czynności mającej istotne znaczenie dla sprawy, w szczególności z rozprawy i posiedzenia. Warto zaznaczyć, że będzie również w dalszym ciągu utrzymany protokół pisemny.

    O utrwaleniu przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk oraz obraz i dźwięk należy uprzednio uprzedzić osoby uczestniczące w rozprawie. Jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia prawidłowego orzekania o sprawie, prezes sądu może zarządzić sporządzenie przekładu odpowiedniej części protokołów. Jeżeli natomiast ze względów technicznych utrwalenie przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk oraz obraz i dźwięk nie jest możliwe, sporządza się wyłącznie protokół pisemny. Strony i osoby mające w tym interes prawny mogą złożyć wniosek o sprostowanie protokołu pisemnego rozprawy lub posiedzenia, wskazując na nieścisłości bądź opuszczenia.

    Istotnym elementem tej zmiany będą rozporządzenia, które wyda minister sprawiedliwości, które w całości będą regulować kwestie techniczne w tym zakresie. Strony, obrońcy, pełnomocnicy, przedstawiciele ustawowi mają prawo do zapoznania się z zapisem dźwięku lub obrazu i dźwięku z rozprawy w siedzibie sądu, a obwiniony pozbawiony wolności - w administracji odpowiedniego zakładu, oraz do bezpłatnego otrzymania akt sprawy, zapisu dźwięku z rozprawy.

    Istotne jest również to, że jeżeli przebieg rozprawy utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk oraz obraz i dźwięk, uzasadnienie wyroku może być z urzędu przedstawione wyłącznie w formie ustnej, bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku. W wypadku, o którym w tej chwili powiedziałem, w terminie zawitym 7 dni od daty ogłoszenia wyroku strona może złożyć pisemny wniosek o sporządzenie i doręczenie przekładu uzasadnienia wyroku przedstawionego w formie ustnej. W przypadku gdy uzasadnienie wyroku zostało przedstawione wyłącznie w formie ustnej, apelację wnosi się w terminie 7 dni od daty otrzymania wyroku wraz z przekładem tego uzasadnienia.

    Kolejna istotna kwestia, którą podjęła Komisja Nadzwyczajna. Przebieg rozprawy utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk oraz obraz i dźwięk. Uzasadnienie wyroku może być z urzędu przedstawione wyłącznie w formie ustnej, bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do przedstawionego projektu były sporządzone dwie opinie: pana prof. Bojańczyka i pana prof. Steinborna. Pozytywną opinię wyraził w tym zakresie pan prof. Steinborn, natomiast stanowisko pana prof. Bojańczyka ewoluowało w taki sposób, że od oceny negatywnej przeszedł do ostatecznego stwierdzenia, że jest to dobry projekt.

    Wobec powyższego chciałbym poinformować, że na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej wszyscy posłowie pozytywnie ustosunkowali się do tych zmian i w związku z tym rekomenduję Wysokiej Izbie ich przyjęcie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)