6 punkt porządku dziennego:

Poseł Sprawozdawca Marek Wójcik:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o cudzoziemcach.

    Chciałbym przypomnieć, że rozpatrywany dziś projekt ustawy to jest cały nowy ogromny projekt ustawy regulujący wszystkie sprawy związane z pobytem cudzoziemców w naszym kraju, jak również związane z obowiązkami organów administracji publicznej, które dotyczą właśnie cudzoziemców.

    Ta dziedzina prawa w dużej mierze jest zdeterminowana przepisami prawa Unii Europejskiej, jak również umowami międzynarodowymi, a także orzecznictwem sądów i trybunałów. Ten nowy projekt ustawy, z którym zwrócił się do Sejmu rząd, znacznie poprawia systematykę obowiązujących obecnie przepisów, a także w wielu miejscach liberalizuje politykę stosowaną wobec cudzoziemców.

    Projekt ustawy, nad którym będzie dzisiaj trwała debata, składa się aż z 524 artykułów. W 524 artykułach rzeczywiście jest całościowe uregulowanie tej tematyki, natomiast w trakcie prac komisji zgłosiliśmy do tego projektu, sprawdzałem to, w trakcie prac komisji i podkomisji przyjęliśmy łącznie 166 poprawek o charakterze merytorycznym. To jest tak naprawdę ogromna liczba poprawek, natomiast ta duża liczba wynika właściwie z jednej okoliczności, ogromnej otwartości ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przede wszystkim pana ministra Piotra Stachańczyka, jak również pana prezesa Rafała Rogali, szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, na poprawki zgłaszane zarówno przez posłów, jak i organizacje pozarządowe.

    Myślę, że w trakcie prac podkomisji współpraca przede wszystkim z Helsińską Fundacją Praw Człowieka, jak również ze Stowarzyszeniem Interwencji Prawnej to tak naprawdę była współpraca, która wyglądała w sposób modelowy. To znaczy obie te instytucje pozarządowe, które od lat zajmują się kwestią cudzoziemców w naszym kraju, przygotowały propozycje zmian, były w stanie przedstawić te propozycje zmian, a tak naprawdę poprawki były dopracowywane w dużej mierze przez urzędników pana prezesa, jak również urzędników z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i przez sejmowych legislatorów. Za pracę tych wielu urzędników chciałbym bardzo serdecznie podziękować (Oklaski), dlatego że dzięki temu ten projekt ustawy jest jeszcze lepszy i wiele kwestii rzeczywiście udało nam się rozstrzygnąć na korzyść cudzoziemców. Z całą pewnością są to także zmiany, które podążają w europejskim kierunku pewnej otwartości i, w przypadku bardzo drażliwej materii zwiększenia gwarancji, przestrzegania praw człowieka, jeżeli chodzi o sposób traktowania cudzoziemców w naszym kraju.

    Wysoka Izbo! Tak naprawdę nie sposób dzisiaj podczas debaty omówić wszystkich 166 poprawek. Chciałbym natomiast podkreślić, że właściwie prawie wszystkie były przyjmowane bez konieczności odwoływania się do rozstrzygnięcia poprzez głosowanie. Zdecydowana większość była przyjmowana jednomyślnie, dlatego że większość tych poprawek po prostu poprawia sytuację cudzoziemców w naszym kraju, zdejmuje z nich pewne obowiązki administracyjne, jak również poprawia procedury, które często też stanowiły niepotrzebne obciążenia polskiej administracji, która jest zaangażowana w kwestie związane z pobytem cudzoziemców w naszym kraju.

    Chciałbym również podczas tego wystąpienia bardzo podziękować pani prof. Łybackiej, dlatego że pani profesor była bardzo zaangażowana w całość prac, ale przede wszystkim w kwestie związane z zezwoleniami na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach. Rzeczywiście to jest coś, o czym chciałbym wspomnieć. Ten rozdział został przez komisję istotnie zmieniony dzięki dużemu zaangażowaniu ze strony pani prof. Łybackiej.

    Takie zmiany, o których chciałbym wspomnieć, z całą pewnością warto o tym powiedzieć, to jest np. kwestia związana z przebudową systemu kontroli postanowień wydawanych przez sąd, związanych z umieszczaniem cudzoziemców w strzeżonych ośrodkach oraz aresztach dla cudzoziemców. Udało nam się rzeczywiście wzmocnić zasadę kontroli nad tymi postanowieniami. Udało nam się również uregulować pewne kwestie związane z zastosowaniem monitoringu w ośrodkach strzeżonych i aresztach dla cudzoziemców, jak też kwestie związane z np. dokumentowaniem i rejestrowaniem rozmów prowadzonych z cudzoziemcami, którzy nie mają przy sobie dokumentów podróżnych, które pozwalałyby na identyfikację tej osoby.

    Myślę, że istotną zmianą, którą wprowadziliśmy, jest coś, z czym borykały się często miasta naszego pasa nadmorskiego, to jest poszerzenie możliwości poruszania się w Polsce załóg statków, które zawijały do polskich portów. Dziś cudzoziemcy bez wiz będą się mogli poruszać nie tylko na obszarze miasta portowego, ale także na terenie gmin sąsiadujących z miastem portowym.

    Jak wspomniałem, nie sposób, aby wymienić wszystkie poprawki, natomiast nie tylko podczas prac podkomisji, ale również podczas prac komisji posłowie formułowali pewne propozycje. Tutaj m.in. pan poseł Sasin proponował pewne rozwiązania. Wiem o tym, że pan prezes Rogala i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych pochylili się nad propozycjami zgłaszanymi przez pana ministra i na pewno takie poprawki dziś padną na sali i myślę, że będziemy jeszcze nad nimi procedować. Myślę, że jeszcze kilka poprawek do ustawy zostanie wprowadzonych. Odbywa się to wszystko w takiej dobrej atmosferze, która do tej pory panowała podczas prac nad tym projektem ustawy. Myślę, że niektóre z propozycji, które były zgłaszane przez pana posła podczas prac podkomisji, zostaną ostatecznie w tym projekcie ustawy uwzględnione.

    Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję. Widzę na sali wiele osób, które pracowały nad tym projektem. Bardzo dziękuję za tę pracę. Mam świadomość, że nie kończymy dzisiaj tej pracy. Jeszcze przed nami opiniowanie poprawek, które zostaną dzisiaj zgłoszone w podkomisji. Natomiast mam nadzieję, że będziemy pracowali równie zgodnie, jak to miało miejsce w ostatnich tygodniach. Dziękuje bardzo. (Oklaski)