4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (druki nr 1179 i 1764).

Poseł Michał Jach:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (druki nr 1179 i 1764).

    Inspiracją do przedstawienia tej ustawy stały się nagminne problemy przedsiębiorstw biorących udział w realizacji wielkich inwestycji publicznych, szczególnie infrastrukturalnych. Nowelizacja ta, szczególnie w zakresie zabezpieczenia interesów podwykonawców, była oczekiwana z wielkimi nadziejami przez przedsiębiorców przystępujących do realizacji zamówień publicznych. W ostatnich dwu latach coraz częściej występują przypadki nieregulowania lub nieterminowego regulowania należności za świadczenia wykonane przy realizacji zamówienia publicznego na roboty budowlane przez podmioty gospodarcze biorące udział w tej realizacji, a nieposiadające statusu wykonawcy. Sytuacja ta, prowadząca do zatorów płatniczych, często dotyczy niewypłacania wynagrodzenia małym i średnim przedsiębiorcom przez głównych wykonawców, co w skrajnych przypadkach prowadzi do upadłości lub likwidacji MSP. Powtarzające się tego rodzaju sytuacje zniechęcają przedsiębiorców do brania udziału w zamówieniach publicznych, co negatywnie wpływa na konkurencyjność, tym samym na cenę oraz jakość udzielanych i zrealizowanych zamówień publicznych. Jednocześnie zatory płatnicze powodują ograniczenie możliwości rozwoju i kredytowania przedsiębiorców, co grozi również poważnymi konsekwencjami dla nich. Co więcej, należy zauważyć, że opóźnienia w spłacie przez wykonawców należności podwykonawcom wpływają nie tylko na sytuację podwykonawców i ich pracowników, lecz również na sytuację strony publicznej. Ponadto nie jest zasadne, by realizacja zamówień publicznych, szczególnie o charakterze inwestycyjnym, odbywała się kosztem małych i średnich przedsiębiorców, których słabsza pozycja na rynku często jest wykorzystywana przez większe podmioty. Diagnoza tej sytuacji doprowadziła rząd do przygotowania zmian w Prawie zamówień publicznych.

    W związku z powyższym należy zadać sobie pytanie, czy obecne propozycje zmian spełniają oczekiwania przedsiębiorców. Przewodniczący podkomisji pan poseł Szejnfeld szczegółowo wyjaśnił, na czym te zmiany polegają, a więc nie będę po kolei ich wymieniał. Na ile nowe przepisy wyeliminują lub choćby może obniżą tylko ryzyko niewypłacenia podwykonawcom należnej im zapłaty za wykonane prace i usługi przez zlecającego im to zadanie wykonawcę? Warto sobie zadać takie pytanie. W moim głębokim przekonaniu te rozwiązania, niestety, takiej gwarancji nie dają. Podobne zdanie wyrażają przedsiębiorcy uczestniczący w posiedzeniach podkomisji nadzwyczajnej. Emocje, jakie wywołała wśród zainteresowanych ta nowelizacja, opadały w miarę postępu prac komisji. Część przepisów dubluje regulacje prawne z Kodeksu cywilnego, część z ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a przecież według uzasadnienia do projektu, do przedłożenia rządowego wprowadzenie tych zmian służyć miało (pięć punktów wyszczególniono, bardzo istotnych): 1) wzmocnieniu bezpieczeństwa prawidłowej realizacji zamówień publicznych, 2) wyborowi wykonawców mających odpowiedni potencjał do realizacji zamówień publicznych, 3) wzmocnieniu ochrony słusznych praw podwykonawców uczestniczących w procesie realizacji zamówień publicznych, szczególnie zapewnieniu terminowej oraz pełnej wypłaty należnego im wynagrodzenia, 4) ograniczeniu ryzyka pojawiania się sporów na etapie realizacji zamówień publicznych, 5) zapewnieniu odpowiedniej jakości realizacji zamówień publicznych przez powierzanie ich podwykonawcom dającym gwarancję prawidłowego wykonywania podzlecanych robót.

    Słowa piękne, ale jaka realizacja? Poza częściowym dotknięciem pkt 3 nie zrealizowano żadnego. Zamiast poprawy pozycji negocjacyjnej podwykonawców ustawa wprowadzi przede wszystkim zwiększenie biurokracji, co również zwiększy koszty wszystkich przedsiębiorców biorących udział w realizacji zamówienia. Jednocześnie w uzasadnieniu ustawy projektodawca przyznaje: obecne przepisy nie zabraniają wprowadzenia uregulowań dotyczących podwykonawstwa (zarówno w zakresie spełniania przez podwykonawców określonych warunków, jak i odpowiadania... (Dzwonek)

    Panie marszałku, już kończę.

    ...postawionym wymaganiom przez zawierane z nimi umowy) do umów w sprawie udzielenia zamówienia publicznego. Ustawa nie usunęła podstawowej przyczyny problemów podwykonawców, jaką jest nieegzekwowanie obowiązującego prawa. Państwo nie ma narzędzi, a tym bardziej woli, by wyciągać konsekwencje i zmuszać wykonawców do wywiązywania się z zawartych umów w stosunku do podmiotów wykonujących zadania na ich zlecenie. Dopóki rząd nie wprowadzi skutecznych metod egzekwowania prawa gospodarczego, sytuacja przedsiębiorców w Polsce nie poprawi się.

    Wydaje się, że głównym celem procedowanej ustawy jest uzyskanie propagandowego efektu i pokazanie, jak to rząd Donalda Tuska dba o przedsiębiorców. Chciałbym tu podkreślić również bardzo niską jakość legislacyjną ustawy. Ponad 40 poprawek, jakie wprowadziła podkomisja nadzwyczajna do niewielkiego przecież projektu, odpowiednio świadczy o projektodawcy.

    Ponieważ, jak tu dowiodłem, projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych w żadnej mierze nie spełnia oczekiwań przedsiębiorców, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował przeciw proponowanym rozwiązaniom. (Oklaski)

    Panie marszałku, składam projekt poprawki do ustawy.

    (Poseł Jerzy Borkowski: To po co poprawki?)

    Z tą stroną nie dyskutuję.

    (Poseł Romuald Ajchler: Pan poseł nie wierzy, że zostanie odrzucony.)