35 punkt porządku dziennego:

Poseł Bożena Szydłowska:

    Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić oświadczenie w imieniu klubu Platforma Obywatelska dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa, druk nr 1533. Niniejszym składam oświadczenie w imieniu klubu dotyczące projektu, o którym wspomniałam. Projektowana ustawa ma na celu wprowadzić zmiany w brzmieniu trzech artykułów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 140, z późn. zm.), tj. w art. 140, 141 oraz 142.

    Celem projektowanych w ustawie zmian jest - jak już wspomniała pani przedstawiciel wnioskodawców - zrealizowanie konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego poprzez wyważenie proporcji dotyczącej długości prowadzonych postępowań i szeroko rozumianej kontroli podatnika przez organy podatkowe i skarbowe. Zasady kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy są uregulowane w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. W przypadku badania prawidłowości rozliczeń przedsiębiorcy w zakresie zobowiązań podatkowych dodatkowo stosuje się przepisy ustaw Ordynacja podatkowa i o kontroli skarbowej.

    Kontrolę skarbową określają przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, określając w art. 81, jak długo może trwać kontrola w danym roku kalendarzowym. W przypadku mikroprzedsiębiorców jest to 12 dni, małych przedsiębiorców - 18 dni, średnich przedsiębiorców - 24 dni, a pozostałych - 48 dni. Wszystkie terminy zostały podane w dniach roboczych. Przepisy ustawy określają kontrolę w ścisłym znaczeniu, podkreślając działania, które są wymienione w odpowiednich przepisach prawa i są nazywane kontrolą, niekiedy jednak nie obejmują one działań faktycznie kontrolnych, zmierzających do oceny rozliczeń podatkowych określonych w przepisach prawa. Przepisy prawa określające ordynację podatkową i kontrolę skarbową przewidują bowiem różne formy działania określone w wymienionej ustawie. Są to m.in. kontrola podatkowa, kontrola skarbowa, czynności sprawdzające i badanie rzetelności ksiąg podatkowych przedsiębiorcy. Czynności te kończy decyzja podatkowa określająca zawsze zobowiązania podatkowe, jeżeli wysokość jest inna niż zadeklarowana przez podatnika, a wynika to z doboru przez organy kontroli podmiotu kontrolowanego.

    Jak już wcześniej powiedziałam, w różnej wielkości przedsiębiorstwach, mimo dużej konieczności przeprowadzenia tych kontroli, są one bardzo czasochłonne i powodują w dużym stopniu zakłócenie bieżącej pracy przedsiębiorców, to znaczy tych kontrolowanych podmiotów. Ważne jest, że o ile limit czasu trwania kontroli skarbowej i podatkowej dyscyplinuje w jakiś sposób organy kontrolne, nie pozwalając na znaczne wydłużenie czasu kontroli, o tyle brak jest jakichkolwiek limitów czasu trwania czynności sprawdzających i czasu badania ksiąg podatkowych. Powoduje to, że organy podatkowe obchodzą ograniczenia czasu trwania kontroli podatkowej wynikające z ustaw, o których już wspomniałam.

    Takim działaniom sprzyja nie tylko terminologiczne zróżnicowanie w prawie czynności zmierzających w sumie do tego samego celu. Przedłużaniu postępowań służą także przepisy art. 140 i 141 Ordynacji podatkowej, w myśl których organ podatkowy może wielokrotnie na wielomiesięczne okresy i bez żadnych sankcji przedłużać postępowania kontrolne u podatnika. Podatnik zaś oprócz prawa do ponaglenia organu nie ma rzeczywistych instrumentów ochrony prawnej przed długotrwałym sprawdzaniem przez organy podatkowe. Jedyne wyjście, jakie mu pozostaje, to zwrócenie się z ponagleniem do organów nadrzędnych. Niestety, taka forma ochrony prawnej nie jest w praktyce efektywna.

    Ponieważ projektowana ustawa jest zgodna z przepisami Unii Europejskiej i nie wywołuje skutków budżetowych, ma za to istotne znaczenie dla przedsiębiorców i poszanowania konstytucyjnych zasad państwa prawnego, klub Platforma Obywatelska wnioskuje o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dziękuję za uwagę.