3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o:
  1) rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy Kodeks karny i niektórych innych ustaw,
  2) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych,
  3) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny
   (druki nr 870, 945, 378 i 1586).

Poseł Witold Pahl:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Może to nie będzie podsumowanie, ale takie króciutkie ustosunkowanie się do paru uwag. One oczywiście dotyczą przede wszystkim skuteczności stosowania nowych przepisów, a to w kontekście vacatio legis. Kwestie podnoszone jeszcze przed chwilą przez pana ministra Królikowskiego, dotyczące tego, iż prokuratura może nie sprostać określonym oczekiwaniom, wynikającym z faktu ewentualnego przyjęcia przedłożonej nowelizacji procedury karnej, wydają się być trochę przesadzone - potwierdzi to również pan poseł prokurator Stanisław Piotrowicz, jesteśmy we dwóch członkami Krajowej Rady Prokuratury - dlatego że organy prokuratury nie tylko samorządowe, ale też w obrębie Prokuratury Generalnej szykują już cykl szkoleń dotyczących zmian w projektowanych przepisach. Takie deklaracje padły jeszcze przed wakacjami, na ostatnim posiedzeniu Krajowej Rady Prokuratury. Podobne deklaracje padły ze strony Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie. Otóż komisja kodyfikacyjna na swoim wyjazdowym posiedzeniu również dyskutowała z dyrekcją tejże szkoły na ten temat i deklaracja ze strony tej bardzo ważnej, merytorycznie przygotowanej do podjęcia tego działania placówki również padła. Chodzi tu nie tylko o incydentalne szkolenia, ale również o dokonanie zmiany w systemie, w programie nauczania adeptów tejże szkoły, a więc kandydatów na prokuratorów czy sędziów.

    Chcę z tego miejsca podziękować klubowi Ruch Palikota, dlatego że kontynuowanie rozpoczętego w 2008 r. projektu sędziego śledczego... Tak naprawdę udało się połączyć podstawowe tezy z przygotowaną nowelizacją, ale jest to również zgodne z oczekiwaniami, które zostały bardzo wyraźnie wyartykułowane przez przedstawicieli prokuratury w osobie przewodniczącego Krajowej Rady Prokuratury, pana prokuratora Zalewskiego, który mówił o tym, że bliższy i oczekiwany przez środowisko prokuratorskie jest projekt prokuratora sądowego. To rzeczywiście w sądzie powinny się decydować te najistotniejsze kwestie dowodowe, konfrontacja powinna odbywać się nie na zasadzie wtórnej, pośredniej, tylko na zasadzie bezpośredniego zderzenia tychże racji. Taki bardzo wyraźny apel i poparcie dla wielu rozwiązań, łącznie z brakiem możliwości dokonania zwrotu aktu oskarżenia przez sąd, jest potwierdzeniem tego, iż prokuratorzy mają świadomość i są gotowi na bezpośrednią konfrontację w związku z kontradyktoryjnym charakterem postępowania, jest to już w sferze świadomości prokuratury bardzo głęboko zakorzenione. Wydaje się, że również kwestie mentalne, które są po stronie sądu, są tu bardzo mocno nadużywane. Myślę, że przez długi czas sąd, zmierzając do tej prawdy materialnej, będzie kierował się jednak dotychczas przyjętymi standardami, a więc będzie też ukierunkowywał się na pełne wyjaśnienie tej sprawy. Z czasem, kiedy wszyscy uczestnicy postępowania będą mieli świadomość co do standardów i rygoru wynikającego z przepisów, ze znowelizowanych przepisów, te kwestie zostaną w trosce o poczucie sprawiedliwości, ale z utrzymaniem prawa do obrony, a więc chodzi o te konstytucyjne standardy, zachowane.

    Dlatego też podnoszone wątpliwości, tu już kończę, panie marszałku, Wysoka Izbo, dotyczące kwestii związanych z vacatio legis być może powinny być jeszcze przedmiotem przemyśleń, z pewnością po stronie ministerstwa po ewentualnym monitoringu zakresu przygotowań, tych narzędzi, jakie ewentualnie można byłoby wykorzystać do cyklu szkoleń, do przygotowania rzeczywiście tych radykalnych zmian w procedurze. To pod adresem sędziów, pod adresem prokuratorów, ale także pod adresem referendarzy. Chodzi również o deklaracje ze strony samorządów prawniczych, że są one przygotowane do przyjęcia nowych zasad. Wszystko to będzie chyba wymagało jeszcze pewnego przemyślenia. Nie mogę składać tutaj żadnych deklaracji, niemniej wydaje się, że sprawa rzeczywiście nie jest jeszcze zamknięta.

    Dziękując komisji kodyfikacyjnej prawa karnego przy ministrze sprawiedliwości i wszystkim państwu za zaangażowanie w tej sprawie, raz jeszcze pragnę gorąco zarekomendować Wysokiemu Sejmowi przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)