5 punkt porządku dziennego:

Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy. Zawarty jest on w druku sejmowym nr 1028.

    Dyskutując o polityce prorodzinnej, wielokrotnie podkreślaliśmy i nadal podkreślamy, że stawiamy na bezpieczeństwo polskiej rodziny i polskich dzieci. Polska potrzebuje zmian na rzecz poprawy dzietności, na rzecz bezpieczeństwa matki decydującej się na urodzenie dziecka. Wsparcie dla rodziny stanowi dla nas priorytet, dlatego wprowadziliśmy między innymi takie rozwiązania jak urlop ojcowski oraz wydłużyliśmy urlopy macierzyńskie niemal do pół roku i nadal pracujemy nad zmianami w tym zakresie.

    Przedmiotowy projekt wprowadza zmiany do działu VIII Kodeksu pracy, tj. działu pt. ˝Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem˝. Obecnie w art. 188 Kodeksu pracy przewiduje się, że pracownikowi wychowującemu co najmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na dwa dni, oczywiście z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wymiar zwolnienia w liczbie dwóch dni w roku jest stały i niezależny od liczby dzieci.

    Wnioskodawcy proponują, aby uzależnić wymiar urlopu z tytułu wychowania dziecka od liczby dzieci. Przy wychowaniu jednego dziecka do lat 14 sugerują pozostawić obecne przepisy, natomiast przy wychowaniu dwójki dzieci zaproponowali zwiększenie wymiaru urlopu do 3 dni, a przy wychowaniu trójki i więcej dzieci wymiar ten wynosiłby 4 dni. Projekt zakłada również zwiększenie wymiaru zwolnienia od pracy o 1 dzień dla osób wychowujących samotnie dzieci. Wnioskodawcy proponują także wprowadzenie przepisu, który zmniejszałby wymiar urlopu z tytułu wychowania dziecka w wypadku rodzin, w których jedno z rodziców nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym na podstawie ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

    Kodeks pracy nakłada na pracodawców szereg obowiązków względem pracowników. W całkowitych wydatkach, jakie ponosi pracodawca zatrudniający pracownika na podstawie umowy o pracę, jedynie 60% stanowi wynagrodzenie netto, pozostałą część stanowią pozapłacowe koszty pracy, czyli m.in. podatki oraz składki odprowadzane na ubezpieczenia społeczne. W skład tych wydatków wchodzą także te ponoszone na kształcenie, przekwalifikowanie i bezpieczeństwo kadr. Wielokrotnie słyszymy, że pozapłacowe obciążenia są w tej chwili zbyt uciążliwe dla pracodawców. Przedmiotowa nowelizacja Kodeksu pracy nakłada zaś na nich kolejne zadania, które niosą ze sobą dodatkowe koszty. Proponowane zmiany mogą pociągnąć za sobą redukcję etatów oraz zwolnienia. Odpowiedzią na zasygnalizowane problemy związane z pogodzeniem obowiązków pracowniczych i rodzicielstwa jest wprowadzenie szerszej możliwości korzystania z elastycznego czasu pracy.

    Oceniając przedmiotowy projekt, należy zadać sobie pytanie, czy nowelizacja przepisów zaowocuje wzrostem poziomu dzietności, jak uzasadniają wnioskodawcy. Brak jest jakichkolwiek badań wskazujących na zasadność takiej argumentacji. Oprócz urlopu z tytułu wychowywania dziecka polski Kodeks pracy przewiduje, że pracownikom w każdym roku kalendarzowym przysługują 4 dni urlopu na żądanie. Dlatego urlop na opiekę nad dzieckiem może wynosić nawet 6 dni. Ponadto pracodawcy zwracają uwagę, że ustawowe dni wolne na opiekę nad dzieckiem są wykorzystywane nieraz przez pracowników niezgodnie z zapisem art. 188 Kodeksu pracy, czyli sprzecznie z zasadą, że wiąże się to z koniecznością sprawowania osobistej opieki.

    Co do uwag szczegółowych to w art. 1 § 3 projektu przewidziano zwiększenie wymiaru zwolnienia od pracy w wypadku samotnego wychowywania dziecka. Jednakże pojęcie samotnego wychowywania dziecka nie występuje w Kodeksie pracy, dlatego wątpliwości budzi zastosowanie tego przepisu w praktyce. Wręcz niemożliwe do zweryfikowanie jest także to, który z pracowników samotnie wychowuje dziecko. W myśl art. 22 Kodeksu pracy pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych, które obejmują tylko podstawowe informacje. Należy również zauważyć, że (Dzwonek) samotne wychowywanie dziecka jest sytuacją, która może ulec zmianie w trakcie roku kalendarzowego.

    Jeszcze chwilę, panie marszałku.

    Problematyczny wydaje się również zapis art. 1 § 4. Weryfikacja, który z rodziców objęty jest ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym, wykracza poza możliwości, jeżeli chodzi o kontrolę sprawowaną przez pracodawcę nad pracownikiem. Ponadto istnieją grupy osób, których nie obejmuje ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.

    Omawiając każdy projekt, należy zapoznać się z oceną skutków finansowych jego regulacji. Jednakże autorzy projektu nie podali nawet szacunkowych kosztów proponowanych rozwiązań i ich następstw dla pracodawców. Jeszcze raz podkreślam, że przyznanie kolejnego dnia wolnego skutkowałoby powstaniem dodatkowych kosztów po stronie pracodawcy. Dziś, gdy stopa bezrobocia rośnie, a kryzys gospodarczy daje o sobie znać, nie możemy obarczać go kolejnymi kosztami.

    Klub parlamentarny, w imieniu którego występuję, wnosi o odrzucenie projektu. (Oklaski)