9 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Barbara Bartuś:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nasze pytanie kierujemy do pani premier, ale skoro do odpowiedzi został oddelegowany pan minister, to rozumiem, że pan odniesie się do tematu wyczerpująco.

    Grupa PKP Cargo to drugi w Europie, a największy w Polsce operator kolejowych przewozów towarowych, w którym Skarb Państwa nadal ma pakiet kontrolny akcji. Jednak to ostatnie działania ministra skarbu pracownicy uważają za ˝niszczenie tego narodowego przewoźnika˝ - na ten temat związkowcy skierowali wczoraj list do pani premier. Dzisiaj o godz. 9 na wniosek Prawa i Sprawiedliwości rozpoczęło się posiedzenie Komisji Infrastruktury w sprawie właśnie PKP Cargo. Bo temat jest poważny. W wyniku planowanego przeniesienia centrali Cargo z Krakowa do Katowic pracę może stracić kolejnych ponad 100 pracowników w Krakowie. Należy pamiętać, że z byłego zakładu Cargo w Nowym Sączu (obecnie siedziba zakładu w Katowicach) w styczniu br. w ramach programu dobrowolnych odejść zwolniono blisko 400 pracowników.

    Panie ministrze, w innych krajach Unii Europejskiej każde miejsce pracy jest przez rząd chronione. Co dzieje się u nas? Czy premier polskiego rządu i minister pracy i polityki społecznej interesują się tym tematem?

    Panie ministrze, dlaczego degradacja struktury organizacyjnej spółki Cargo skupia się głównie na Małopolsce i Sądecczyźnie? W ostatnim czasie to u nas likwiduje się wszystko, co jest możliwe - jednostki terenowe (przykład Jasła, Stróż, Tarnowa, Nowego Sącza), zakłady (jeszcze w 2010 r. były dwa zakłady Cargo, w Krakowie i w Nowym Sączu, obecnie nie ma żadnego), zamierza się przenieść centralę Cargo do Katowic, zwalnia się ludzi, używając do tego różnych narzędzi, w tym programu dobrowolnych odejść, proponuje się pracę w Warszawie albo w Katowicach, tam próbuje się przenosić pracę. Dlaczego praca, która była i jest jeszcze na terenie Małopolski i Sądecczyzny (Dzwonek), wyprowadzana jest w inne rejony kraju? A nieświadczenie pracy? Z czego ludzie mają żyć, wnosić opłaty czy spłacać kredyty? Rząd nie może mówić, że go to nie obchodzi.

    Panie ministrze, każdy obywatel jest ważny i każde miejsce pracy jest ważne. Dlaczego podejmujecie tak pochopne decyzje? Dziękuję.

9 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Sławomir Żałobka:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Rzeczywiście jest tak, że w tej chwili odbywają się równolegle obrady Komisji Infrastruktury w sprawie między innymi spółki PKP Cargo i te same wątki, które dziś na tej sali będą poruszane, tam są przedmiotem dyskusji. Stamtąd wychodzę, stąd mogę o tym mówić.

    Jeżeli chodzi o samą spółkę i jej sytuację, to panie i panowie posłowie zdają sobie sprawę z tego, że jest to podmiot, który działa na otwartym rynku, a działając na otwartym rynku, musi konkurować z 60 innymi przewoźnikami, nie tylko krajowymi, ale i zagranicznymi, i jest to podmiot, który właśnie ze względu na to, że istotnym właścicielem jest Skarb Państwa i inne spółki, które też do Skarbu Państwa należą, jest naturalnie przedmiotem szczególnej troski państwa, rządu i wszystkich tych, którzy są w to zaangażowani.

    Kiedy zaczynamy mówić o spółce od strony pracowników i tych problemów, które wiążą się z restrukturyzacją, powinniśmy mieć na względzie to, że ten wielki pracodawca rzeczywiście również na terenie południowo-wschodnim jest szczególnie atrakcyjnym miejscem - ludzie marzą, żeby tam pracować, i jeżeli tam znajdują pracę, to chcieliby z tym pracodawcą wiązać swoje losy. Jest też tak, że z uwagi na uwarunkowania gospodarcze, o których wspomniałem, nie zawsze jest możliwe, żeby te struktury, które ukształtowały się w przeszłości i były związane z decyzjami gospodarczymi adekwatnymi do zjawisk niekiedy sprzed dziesięcioleci, mogły utrzymać się również współcześnie. Na przykład kiedy mówimy o wątku południowo-wschodnim, to jest tak, że główne szlaki, które obsługuje Cargo, czyli Śląsk - Bałtyk, niestety przebiegają nieco inaczej i potoki towarów, które wędrują na wschód, są niewielkie, zresztą od dawna były stosunkowo niewielkie, a jeszcze dodatkowo sytuacja polityczna związana z konfliktem na Ukrainie i innymi okolicznościami nie będzie na pewno sprzyjała takim możliwościom, które by pozwoliły na szczególny rozwój w tych okolicach.

    Pani posłanka wspomniała o Jaśle. Z tego, co się orientuję, zarząd spółki w połowie lutego spotkał się ze związkowcami i trwają rozmowy na temat możliwości utrzymania jakiegoś zakresu produkcji w tym miejscu. Sprawa jest otwarta i przypuszczam, że wkrótce będziemy mieli bardziej precyzyjne informacje na ten temat.

    Jeżeli mówię o pracownikach i o ich sytuacji, to rząd z troską przygląda się temu, na ile spółka zabezpiecza losy swoich pracowników. W tej chwili, czyli w bieżącym roku, mamy do czynienia z sytuacją, w której skala takich zjawisk, jak nieświadczenie pracy czy zwolnienia pracowników, staje się znacząco mniejsza niż w latach poprzednich. Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy obecnie, według stanu na dzień 16 marca, dotyczy 123 osób, przy 18 tys. zatrudnionych, warto zwrócić na to uwagę. Natomiast jeżeli mówimy o programie dobrowolnych odejść, to trzeba mieć na względzie, że programy gwarancji zatrudnienia obejmują 4- i 10-letnie pakiety. To jest wyjątkowa sytuacja i jeżeli mówimy o 14 czy 36 pensjach, a nawet o 6 czy 8 pensjach w przypadku pracowników, którzy byli objęci programem dobrowolnych odejść, a nie byli objęci paktem gwarancji pracowniczych, to widzimy, że spółka stara się zapewnić maksymalnie wysokie bezpieczeństwo i że ponosi z tego tytułu koszty. Koszt tego zabezpieczenia dla pracowników wynosił ok. 265 mln zł. Jeżeli chodzi o zainteresowanie tym tematem, to ok. 3300 pracowników aplikowało o możliwość skorzystania z programu dobrowolnych odejść, a zarząd wyraził zgodę na to, żeby odeszło nieco mniej niż 2900 pracowników. Tak że ma to związek również ze zmianą struktury zatrudnienia w spółce i z inwestowaniem w takie zasoby ludzkie, które pozwolą spółce na konkurencyjność w działaniu.

    Mówię tutaj przede wszystkim o maszynistach. W tym roku przyjętych zostanie 500 maszynistów. W ubiegłym roku było podobnie, przyjęto ok. 500 maszynistów. Spółka inwestuje znaczące środki w ich szkolenia. Szkolenie maszynisty, które trwa ok. 2 lat - to niemal tak jak ze szkoleniem pilota - kosztuje ok. 100 tys. zł. Tak że z tego punktu widzenia spółka dba o to, żeby zarówno racjonalnie kształtować zasoby kadrowe, jak i zabezpieczyć byt osób, które wiązały swoje życie zawodowe z PKP Cargo. Dziękuję.

9 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Edward Czesak:

    Panie Ministrze! Zadaję pytanie w imieniu pracowników bazy napraw wagonów z Tarnowa, zlokalizowanej optymalnie z punktu widzenia potrzeb naprawczych taboru PKP Cargo. Mam tu na myśli tzw. widełki rozjazdowe linii kolejowych Kraków - Tarnów - Medyka oraz Kraków - Tarnów - Muszyna i dalej przejścia graniczne. Wygaszanie pracy tego warsztatu, według załogi, nie ma uzasadnienia ekonomicznego i społecznego. Tarnów ma złe doświadczenia związane z reorganizacją spółek Skarbu Państwa, czego przykładem jest choćby Karpacka Spółka Gazownictwa czy ZRUG w Podgórskiej Woli.

    Czy prawdą jest, że strategia PKP Cargo nie przewiduje żadnych perspektyw rozwojowych w Polsce południowo-wschodniej i stąd te działania wygaszające w Tarnowie? Dziękuję.

9 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Piotr Krzysztof Ćwik:

    Dziękuję bardzo.

    Ja już bardzo krótko, panie marszałku.

    Panie Ministrze! Mówił pan na temat strategii PKP Cargo. W tym kontekście chciałbym zapytać o sprawę związaną ze sprzedażą budynku w Krakowie. Planuje się sprzedaż budynku przy ul. Kamiennej i przeniesienie centrali PKP Cargo do Katowic, do budynku, który będzie wynajmowany. Jak pan minister wytłumaczy tę sytuację? Chodzi o pozbywanie się majątku w jednym mieście, przeniesienie się do innego miasta i tam wynajmowanie budynków potrzebnych do funkcjonowania spółki. Dziękuję.

9 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Sławomir Żałobka:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Jeżeli chodzi o wyzbywanie się majątku, jak to ujął pan poseł, to spółka nie tyle wyzbywa się majątku, ile inwestuje - i to oczywiście dotyczy znacznie szerszych zjawisk niż samo przeniesienie ciężaru działalności z jednego miejsca w inne w Polsce - ale również stara się wychodzić na zewnątrz. Jak wiadomo, w tej chwili trwają negocjacje związane z nabyciem prywatnego czeskiego przewoźnika kolejowego, a także rozważana jest aktywizacja i eksploatacja Portu Gdańskiego, więc spółka nie wyzbywa się majątku. To jeżeli chodzi o ten wątek.

    Natomiast jeżeli chodzi o konkretne plany inwestycyjne spółki, to ministrowi infrastruktury niezręcznie jest wypowiadać się w tej sprawie, ponieważ jest to podmiot, który działa w oparciu o reguły rynkowe, i ustawa o ofercie publicznej i wprowadzaniu instrumentów finansowych do obiegu oraz o spółkach publicznych statuuje pewne rygory i ograniczenia wobec tych podmiotów. W związku z tym szczegółowa polityka inwestycyjna należy do spółki i wolałbym się na ten temat nie wypowiadać. Natomiast jeżeli zachodzi taka potrzeba, to skonsultujemy tę sprawę ze spółką i udzielimy odpowiedzi na piśmie.