39 punkt porządku dziennego:

Poseł Wincenty Elsner:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wyrażając opinię Klubu Poselskiego Twój Ruch na temat projektu ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, zawartego w druku nr 2620, powiedziałbym tak: Lepiej późno niż wcale. Informatyzacja, digitalizacja aktów stanu cywilnego powinna nastąpić przynajmniej 10 lat temu. I to nie jest żadna rewolucja. Zresztą w tym względzie nie są potrzebne żadne rewolucje. Jeżeli pan minister chce koniecznie użyć określenia ˝rewolucja˝, to jest to rewolucja bardzo pełzająca w Polsce. W Polsce potrzebne są sprawne systemy informatyczne: po pierwsze, zintegrowane ze sobą rejestry, a w tym projekcie ustawy jest wiele przesłanek sugerujących na przykład, że integracja z bazą PESEL będzie niewystarczająca, po drugie, systemy informatyczne tworzone w sposób prawidłowy, a nie w jednostkach skorumpowanych, jak CPI. Nie sposób nie wspomnieć o tym, że wiele z opóźnień dotyczących tworzenia rejestrów wynika z korupcji w urzędach podporządkowanych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji kiedyś, a obecnie Ministerstwu Administracji i Cyfryzacji. Tam zresztą wręczono najwyższą w Polsce łapówkę: 5-milionową. Jeżeli chodzi o kłopot z informatyzacją, to najlepszym przykładem jest CEPiK. Pan minister lepiej będzie wiedział, od ilu lat borykamy się z prawidłowo funkcjonującym CEPiK.

    Przechodzę do komentarza, jeżeli chodzi o konkretne zapisy tej ustawy. Pan minister mówił o odmiejscowieniu. Odmiejscowienie z jednej strony tak, ale przeczą temu przepisy art. 13 ust. 1 i 2, które stanowią, że urodzenie oraz małżeństwo rejestruje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsce urodzenia, a zgon rejestruje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsce zgonu. A więc jeżeli mamy odmiejscowienie, to bądźmy konsekwentni, nie ma żadnych twardych przesłanek, jeżeli wprowadzamy odmiejscowienie, to niech odmiejscowienie będzie pełne.

    Po drugie, jeśli chodzi o odmiejscowienie, pan minister mówił o możliwości zdalnego otrzymywania zaświadczeń, wniosków, odpisów aktu stanu cywilnego w dowolnym urzędzie. Tak, ale art. 44 ust. 5 stanowi, że wniosek o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego składa się do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego, natomiast nie ma wyjaśnienia, w jaki sposób się składa. To może sugerować, że należy składać osobiście. Nie ma żadnego powiązania ustawy z podstawową platformą, jaką jest ePUAP. W tej chwili istnieje możliwość otrzymania odpisów aktów stanu cywilnego również przez ePUAP, co stanowi dobrowolną usługę oferowaną przez niektóre urzędy stanu cywilnego. Dlaczego wobec tego w tej ustawie nie wprowadzono obligatoryjnej możliwości otrzymywania odpisów aktów stanu cywilnego przez ePUAP, a jeżeli nie przez ePUAP, to w inny sposób? Ani słowa nie ma w tej ustawie o możliwości zdalnego otrzymywania, przez Internet, odpisów aktów stanu cywilnego, co wydaje się dość oczywiste. Jeżeli odmiejscawiamy, to niech to odmiejscowienie obejmuje również Internet.

    Inna sprawa budząca wątpliwości dotyczy przepisów przejściowych. Art. 123 ust. 6 stanowi, jeżeli chodzi o przenoszenie aktualnie istniejących aktów stanu cywilnego do rejestru, że akt stanu cywilnego sporządzony w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych można zamieścić w systemie teleinformatycznym, w którym jest prowadzony rejestr stanu cywilnego, jako odwzorowanie cyfrowe. Nie byłem pewien, czy na pewno tak jest, ale wedle wszelkich danych to jest kserokopia dokumentu papierowego, odwzorowanie, digitalizacja. Jeżeli rejestr miałby wyglądać w ten sposób, że będą tam zgromadzone kserokopie dotychczasowych dokumentów papierowych, to będzie to przeczyło temu, co rozumiemy przez digitalizację, informatyzację tego systemu. Zresztą przepis art. 123 jest w sprzeczności z przepisami wykonawczymi, które stanowią o przenoszeniu, prawdziwej digitalizacji aktów stanu cywilnego. (Dzwonek)

    Kończąc, ostatnie zdanie, jeśli można, na temat możliwości zawierania małżeństw poza urzędem stanu cywilnego. Niestety, trzeba powiedzieć, że kwota wyznaczona za zawarcie małżeństwa, która będzie stanowiła dochód gminy, wydaje się bardzo wysoka. Ustawa dopuszcza taką możliwość, aby to była połowa średniego wynagrodzenia, czyli w tej chwili ok. 2 tys. zł. Bardzo skomplikowane i złożone są również warunki: konieczność dwukrotnej wizyty u urzędnika stanu cywilnego itd., itd. Jeżeli państwo chcecie upraszczać te przepisy, to upraszczajmy je naprawdę.

    Oczywiście, tak jak powiedziałem na początku, zwłaszcza jako informatyk i przedstawiciel Klubu Poselskiego Twój Ruch, zawsze będziemy popierali wszelkie dążenia do informatyzacji, do budowania e-administracji. Natomiast ta ustawa realizuje te cele, powiedzmy, najwyżej w 50%. Dziękuję bardzo.