37 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r. (druk nr 2417).

Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Celem projektowanej regulacji jest, jak wynika z uzasadnienia, ograniczenie przewlekłości postępowań administracyjnych poprzez wymierzanie kary grzywny organowi administracji, który nie zakończył sprawy w wymaganym terminie. Co do powodów, którymi kierowali się projektodawcy, oceny nie są jednolite, poczynając od takich, które sugerują, być może absolutnie bezzasadnie, ale przytaczam je, bo takie też się pojawiają, że pomysł nie ma uzasadnienia merytorycznego, a jest dyktowany jedynie chęcią osiągnięcia korzyści politycznej, a mówiąc wprost, chęcią przypodobania się wyborcom, po takie, które wskazują, że krytyka istniejącego stanu rzeczy co do zasady, i to podkreślam, co do zasady, jest słuszna, bowiem w wielu, a może nawet w bardzo wielu przypadkach postępowania administracyjne są z zupełnie nieuzasadnionych merytorycznie przyczyn przewlekłe.

    Cel projektu ustawy projektodawcy zamierzają osiągnąć w szczególności przez doprowadzenie do indywidualizacji odpowiedzialności pracownika za nieuzasadnione niezałatwienie sprawy w terminie. Tu pojawiają się pytania, z którymi autorzy projektu muszą się liczyć. Na przykład takie, dlaczego nie dostrzeżono, że w toku postępowania odwoławczego również może dojść do przewlekłości tego postępowania. A jak wiadomo, przewidziano możliwość nałożenia kary pieniężnej na organ administracyjny wyłącznie orzekający w pierwszej instancji. Dlaczego nie zauważono faktu, że bardzo duża liczba spraw załatwianych przez administrację publiczną to są zobowiązania podatkowe, do których nie ma zastosowania Kodeks postępowania administracyjnego? Postępowanie dotyczące tych zobowiązań toczy się bowiem według Ordynacji podatkowej.

    Inną bardzo ważną kwestią jest wątpliwość dotycząca rezygnacji z reguły dwuinstancyjnej odpowiedzialności porządkowej i dyscyplinarnej. Finansowa sankcja ma być nakładana na organ administracji publicznej pierwszej instancji przez organ wyższego stopnia. Jednocześnie następuje wyłączenie instancyjnego trybu odwoławczego, a dopuszcza się jedynie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten sam organ wyższego stopnia, nie mówiąc o tym, że przewidziana jest natychmiastowa wykonalność nałożonej kary finansowej.

    Inną kwestią, o której już była mowa, ale do niej też się odniosę, bo jest ona ważna, jest wielce dyskusyjny pomysł zobowiązania organu administracji do przekazywania organowi wyższego stopnia w pierwszym tygodniu każdego miesiąca kopii metryki każdej sprawy. Jak miałoby to wyglądać, żeby kontrola metryki nie miała jedynie iluzorycznego charakteru? Możemy sobie wyobrazić, że koszty realizacji takiej regulacji podważyłyby sens tego rozwiązania. Za tym musiałby przecież pójść wzrost zatrudnienia w urzędach organów wyższego stopnia. Notabene projektodawcy nie przedstawili w uzasadnieniu żadnych danych, które informowałyby o finansowych skutkach projektowanej regulacji, choćby właśnie w zakresie wymienionych wyżej metryk, skoro trzeba będzie wytworzyć ich kopie, przeanalizować je i jeszcze zażądać wyjaśnień ich dotyczących.

    Zatem my, jako klub, i ja, jako jego reprezentantka, mamy poważne wątpliwości, czy tak skonstruowany projekt ustawy pomoże nam w walce z biurokracją, czy nie stanie się wręcz odwrotnie. Pomysłodawcy muszą zmierzyć się z tymi wątpliwościami, bo niestety nie można o tym projekcie powiedzieć, że to kompleksowa zmiana prawa procesowego mająca uprościć i odformalizować postępowanie administracyjne.

    Wysoka Izbo! Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej nie będzie głosował za odrzuceniem projektu, bo być może dyskusja w czasie prac komisji przyniesie jakieś korzyści, ale co do stopnia optymizmu określamy go jako umiarkowany. Dziękuję. (Oklaski)