8 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego (druki nr 3078 i 3708).

Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z satysfakcją mogą stwierdzić, że zgodnie pracowaliśmy nad projektem, co już było widać podczas pierwszego czytania. Na marginesie mówił wówczas o tym niebędący członkiem naszej komisji pan poseł Franciszek Stefaniuk, który może na co dzień nie doświadcza takiego porozumienia, ale w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, jak widać, cuda się zdarzają. Prace w niej zakończyliśmy także jednogłośnym przyjęciem sprawozdania i wcześniejszą akceptacją istotnych poprawek, o czym mówił pan poseł sprawozdawca.

    Nie wiemy dziś, jak natomiast Senat ustosunkuje się do braku akceptacji przez Sejm propozycji wprowadzenia skargi kasacyjnej, która miałaby przysługiwać w przypadku, gdy zostało wydane orzeczenie o odmowie przyznania kompensaty, ale argumenty przemawiające za pozostawieniem pierwotnego brzmienia art. 11 są merytorycznie w pełni uzasadnione. Sąd Najwyższy to nie sąd faktu, tylko sąd prawa, a skarga kasacyjna jako nadzwyczajny środek zaskarżenia powinna dotyczyć jedynie spraw o dużym znaczeniu jurydycznym.

    Należałoby też pamiętać o brzmieniu art. 398³ § 3 Kodeksu postępowania cywilnego, gdzie jest wyraźnie powiedziane, że podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodu, zgłoszenia których można by się spodziewać, szczególnie w przypadku osób, którym nie przyznano kompensaty.

    Generalnie ustawa jest ważna, bo mam nadzieję, że pozwoli wreszcie w godziwy sposób wykorzystać środki budżetowe przeznaczone na państwową kompensatę. Szczególnie to widać, kiedy dociera do nas informacja - też już była dziś o tym mowa - że np. w roku 2013 wykorzystano jedynie 0,4% przeznaczonych na ten cel pieniędzy z budżetu. Dlatego trzeba uprościć, skrócić procedury, bo praktyka orzecznicza sądów związana z realizacją ustawy o kompensacie powodów do chwały państwu polskiemu nie przynosi.

    Na pewno cieszy rezygnacja z pojęcia ˝przestępstwo˝ na rzecz określenia ˝czyn zabroniony˝, bo to daje prawo do występowania z wnioskiem wtedy, gdy sprawca czynu nie może być oskarżony ani skazany np. ze względu na wiek czy niepoczytalność. Oczywiście poza dyskusją jest podniesienie górnego limitu kwoty kompensaty, co z pewnością zwiększy swobodę orzekania organu i da możliwość bardziej realnego wsparcia ofiar. Co równie oczywiste, bardzo ważne jest także wydłużenie terminu złożenia wniosku o kompensatę, szczególnie gdy weźmie się pod uwagę traumatyczne skutki, jakie poniosła ofiara.

    Wysoka Izbo! Wskazuję tylko niektóre z elementów noweli, bo jak wspomniałam wcześniej, pan poseł sprawozdawca syntetycznie omówił projekt ustawy, a nam pozostaje tylko mieć nadzieję, że proponowane zmiany znacznie podniosą ten kompromitująco niski procent wykorzystania środków budżetowych przeznaczonych co roku na omawiany przez nas cel.

    Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej oczywiście będzie głosował za przyjęciem projektu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)