31 punkt porządku dziennego:

Przedstawiona przez prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego ˝Informacja o działalności sądów administracyjnych w 2014 roku˝ (druk nr 3394) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 3447).

Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    Pani Marszałek! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Oczywiście przedmiotem naszej dyskusji jest informacja o działalności sądów administracyjnych w 2014 r., ale nie sposób nie odnieść się do tego, co jako parlament zrobiliśmy w ostatnim okresie - tu mój ukłon w stronę pani poseł Zofii Czernow, mówił też o tym pan prezes Roman Hauser i wymieniona przeze mnie koleżanka posłanka - czyli do uchwalenia nowelizacji ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

    To bardzo dobre zwieńczenie rocznic związanych z reaktywacją sądownictwa administracyjnego, a przede wszystkim 10-lecia obowiązywania dwuinstancyjności. W toku prac nad nowelą doszło do poważnej dyskusji, wręcz gorącego merytorycznego sporu odnoszącego się do możliwości wydawania przez Sąd Administracyjny orzeczeń reformatoryjnych, dopuszczalnych z powodu kwalifikowanego naruszenia prawa przez organ administracji publicznej, polegającego na niewykonywaniu wyroków w określonych sprawach.

    Jak dobrze się stało, Wysoka Izbo, że przyjęliśmy to rozwiązanie, bo skoro nie możemy się cieszyć poprawą w zakresie wykonalności wyroków sądów administracyjnych, to innego wyjścia nie było. Skoro w 2014 r. o 10% wzrosła liczba grzywien nakładanych na organy administracji publicznej, które zignorowały wskazania zawarte w uzasadnieniu wyroku lub wręcz nie wykonywały orzeczeń, to absolutnie zgadzam się z opinią, iż dobrze się stało, że przyjęliśmy zmiany dopuszczające możliwość wydawania przez sąd I instancji orzeczeń nakazujących organowi wydanie decyzji określonej treści, oczywiście przy zachowaniu odrębności władzy administracyjnej i sądowniczej. Nie mam wątpliwości, że było to niezbędne, i z punktu widzenia zagwarantowania realizacji praw jednostki, i z punktu widzenia przyspieszenia procedury sądowej.

    Na marginesie podczas obrad komisji pojawił się temat orzekanej przez sąd z urzędu grzywny wymierzanej organowi za bezczynność w kontekście indywidualnej odpowiedzialności urzędników. Płaci organ, a więc de facto my, podatnicy, co też, jak sądzę, jest w przyszłości problemem do dyskusji.

    Wysoka Izbo! Na pewno cieszy informacja, że przyznano Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu 10 nowych etatów. To dobra wiadomość, bo z pewnością zwiększy się szansa na efektywniejsze i szybsze załatwianie spraw, chociaż nie powinniśmy bardzo narzekać, bo to właśnie sądy administracyjne są najbardziej efektywną i najlepiej działającą częścią sądownictwa. Widać to chociażby na tle innych krajów europejskich. Nasz średni wynik 13-14 miesięcy oczekiwania na rozstrzygnięcie sprawy w NSA jest bardzo przyzwoity, wręcz lokuje nas w czołówce. Tak samo cieszy informacja, że wojewódzkie sądy administracyjne w terminie, o czym już była mowa - dla mnie to ważne - do sześciu miesięcy załatwiły 76,7% spraw.

    Co do relacji międzynarodowych, to również - była już o tym mowa, ale dla mnie to bardzo ważne, więc podkreślę - Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał wysoką jakość pytań prejudycjalnych, odpowiadając na wszystkie skierowane do niego pytania, co dowodzi, iż były zasadne i stanowiły podstawę do udzielenia odpowiedzi.

    Jest jeszcze jedna kwestia, na którą chciałabym zwrócić uwagę, a o czym też już była mowa i co świadczy o tym, że z jednego systemu możemy być zadowoleni, a z drugiego nie do końca. Może nie z systemu, a z organu. Pewne zaniepokojenie posłów wzbudziła sprawa, która wynikła z informacji. Zmniejszyła się liczba pytań prawnych kierowanych przez sądy administracyjne do Trybunału Konstytucyjnego. W ubiegłym roku były to tylko dwa wystąpienia wynikające zarówno, i tu zgoda, z coraz większej samodzielności interpretacyjnej sędziów, jak i z faktu, że okres oczekiwania na rozstrzygnięcie pytania prawnego przez trybunał zaczyna się wydłużać. Pan prezes dzisiaj o tym mówił, a także wcześniej. Są to dwa, trzy, a nieraz nawet cztery lata.

    Wysoka Izbo! Przyjęliśmy nową ustawę o Trybunale Konstytucyjnym. Mam nadzieję, że za jakiś czas pozytywnie zweryfikujemy jej skuteczność, tak jak, i oby stało się to faktem, równie pozytywnie ocenimy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

    Panie i Panowie Posłowie! Kończy się VII kadencja Sejmu, kończy prace Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Oby w przyszłej kadencji współpraca między komisją a Naczelnym Sądem Administracyjnym reprezentowanym przez pana prezesa Romana Hausera układała się równie owocnie, powiedziałabym, wręcz wzorowo. Dziś dziękuję, panie prezesie, za informację. Oczywiście nie wszystkie wiadomości są w pełni satysfakcjonujące, choć jest ich zdecydowana mniejszość, ale jest coraz lepiej. I oby to określenie ˝coraz lepiej˝ odnosiło się do całego wymiaru sprawiedliwości. Dziękuję bardzo. (Oklaski)