10 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1996 i 2422).

Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mogę tylko wzdychać, muszę przyznać, bo emocji mieliśmy tak dużo przy procedowaniu tego projektu, że - może dlatego, że jestem krótko w parlamencie - nie przypominam sobie, żeby była kiedykolwiek tak gorąca atmosfera podczas pracy w komisji. Odwoływać się do rozwiązań, które już panie posłanki przedstawiły, głównie pani poseł sprawozdawczyni, chyba nie ma sensu. Natomiast zanotowałam sobie dwa słowa, a raczej trzy słowa. Jedno słowo to jest ˝idealizm˝, a drugie określenie to jest ˝największy błąd˝. No i muszę przyznać, że związek z tym ma pan minister. Właśnie takie słowa tu padły. To znaczy w 2009 r. - nie ja, bo mnie wtedy jeszcze tu nie było -Wysoka Izba uchwaliła takie prawo, zbyt idealistycznie przyjmując, że to wszystko zadziała, że będzie właściwy cały ten system dochodzenia do zawodu sędziego. A największym błędem było to - i to jest, moim zdaniem, podstawa - że nie przewidywano wówczas, że uregulowanie wynagrodzeń sędziów, ich podwyżka, spowoduje pewien zastój, że po prostu nie będzie wymiany kadry, że sędziowie będę się czuli pewnie i nie będą chcieli odchodzić z zawodu, w związku z czym nie będą zwalniali miejsc, i wszystko stanie.

    No i, z tego co pamiętam, kiedy na posiedzeniach komisji na ten temat rozmawialiśmy, to uznaliśmy, że doszło do takiej sytuacji, że tej fluktuacji kadr właściwie nie ma. Ona uległa znacznemu, znacznemu ograniczeniu. Czy sędziów możemy za to obwiniać? No, nie. Takie przepisy zostały ustalone. Nikt nie przewidział, w jakim kierunku to pójdzie. A szkoda. Szkoda, bo rzeczywiście to, co dzisiaj się dzieje, jest dla mnie ogromnym dyskomfortem. Zresztą pewnie nie jestem jedyną osobą, która dostawała pisma od młodych ludzi, którzy weszli na ścieżkę zaproponowaną przez państwo i czują się bardzo rozczarowani tym, że to się w takim kierunku potoczyło. Już nie mówię o tym, że prawnicy, szczególnie ci, którzy mają wpływ na państwo, ci, którzy później wykonują swoje obowiązki w ramach zawodów prawniczych, są całe życie uczeni, że państwo ma być ostoją prawa, że ma pilnować pewnych zasad, które przede wszystkim dają pewność obywatelowi. I ci młodzi obywatele przyjęli te reguły gry i zaakceptowali to, co państwo im zaproponowało.

    Oczywiście, ja też nie mogę myśleć tak rygorystycznie, że jak się coś zrobiło, to się nigdy w życiu tego nie ruszy, nie zmieni. Są sytuacje takie, kiedy trzeba dokonać pewnych korekt, i co do tego nie mam wątpliwości. Była wymieniana podstawowa przyczyna tego, co się dzisiaj dzieje, i tego, co państwo zdecydowali. Jest takie ładne określenie ˝struktura nadmiernego deficytu˝. To ona decyduje o tym, że po prostu nie ma pieniędzy na to, żeby cały czas utrzymywać te zasady, które do tej pory obowiązują. Rozumiem to, nie ma kasy i mamy ciężką sytuację. Ale trzeba zrobić tak, żeby absolutnie zminimalizować koszty tego, co się dzisiaj dzieje w kraju. Muszę przyznać, że chciałabym... Już to właściwie robię. Przypominam sobie, jak nawet pani z Biura Legislacyjnego na ten temat mówiła podczas posiedzenia komisji, ja się do tego również odnoszę. Absolutnie nie mogę się pogodzić z tym, ja i mój klub nie zgadzamy się z tym, żebyśmy przyjęli przepis, który dziś został przedstawiony w sprawozdaniu, mianowicie taki, że do aplikantów aplikacji sędziowskiej, którzy złożyli z wynikiem pozytywnym egzamin sędziowski w 2013 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Przepraszam, może powiem niezbyt elegancko (Dzwonek): Żadna łaska. Musimy zapewnić co najmniej tym ludziom, którzy w tym roku kończą, zachowanie stanu dotychczasowego. To jest absolutny nasz obowiązek.

    W związku z tym w imieniu mojego klubu składam tę poprawkę, mając wielką nadzieję, że rozsądek również zadecyduje o tym, że klub Platformy Obywatelskiej zachowa się w sposób właściwy, czyli że państwo uznają, że nie możemy zostawić absolwentów, którzy w tym roku kończą, lada dzień będą zdawali egzaminy. Oni muszą mieć zagwarantowane dotychczasowe zasady. Pomijam już kwestię trybunału, co jest oczywiste, bo możemy się liczyć z tym, że trybunał to wszystko po prostu uzna za niezgodne z prawem i cała historia się skończy. Ale ta moja poprawka jest pewnym minimum, dlatego pozwalam sobie ją złożyć, panie marszałku.

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Dziękuję, pani poseł.

    Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    No i cóż, to trudna sytuacja. Zobaczymy, jak będzie dalej, są też inne poprawki, zobaczymy, jak będziemy je procedować. Generalnie czekamy na asesora, ale ciężka to będzie droga. Dziękuję bardzo.