5 i 6 punkt porządku dziennego:

  5. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 2179).
  6. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy (druk nr 2181).

Poseł Małgorzata Sadurska:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Pana ostatni postulat, żeby skierować ten kodeks, rozumiem, te dwa projekty do trzech komisji, które wyłonią spośród siebie podkomisję, z jednej strony, można powiedzieć, jest słusznym postulatem. Natomiast, jak pan doskonale wie, panie ministrze, tak się składa, że w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach zasiadają posłowie, którym bardzo dobrze znany jest cały obszar związany ze sprawami społecznymi, zarówno z Prawa i Sprawiedliwości, jak i z Platformy Obywatelskiej.

    Odpowiem na państwa pytania. Oczywiście na początku bardzo serdecznie dziękuję, że wszystkie kluby parlamentarne wyraziły, bo to jest najważniejsze, wolę i chęć pracy nad projektem ustawy. Myślę, że nawet te wątpliwości, które przedstawił pan minister, są dobrym pretekstem do tego, żeby rozmawiać na tematy związane z prawami dziecka, z prawnymi aspektami ochrony dziecka, a przede wszystkim rozmawiać o tym, co bulwersuje, a mianowicie o zabieraniu dzieci z rodzin z powodu biedy. Mimo że pan minister podaje w wątpliwość, czy Kodeks rodzinny i opiekuńczy jest tym aktem, w którym to powinno być uregulowane, my, jak pan minister zauważył, również proponujemy zmianę art. 32 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, gdzie proponujemy tożsamy zapis. Można zastanawiać się, gdzie regulować, jak regulować, ale minęło już dużo czasu, odkąd Polacy, odkąd społeczeństwo dowiedziało się o tych dramatycznych przypadkach zabierania dzieci z powodu biedy, i nie doczekaliśmy się niestety w tym zakresie propozycji rządowych.

    Zdaję sobie sprawę z tego, że najlepszy, najbardziej precyzyjny przepis jakiejkolwiek ustawy, jeżeli spotka się z bezdusznością urzędnika czy, powiem to wprost, bezdusznością sędziego, może być źle stosowany. Oczywiście z jednej strony problemem jest to, i tutaj wszyscy na tej sali się zgodziliśmy, że w polskim prawie nie ma regulacji związanej z zakazem zabierania dzieci z powodu biedy. Z drugiej strony musimy również wziąć pod uwagę to - to jest oczywiście wniosek adresowany nie tylko do pana ministra, ale także do ministra pracy - że musimy bardziej uczulać i uwrażliwiać pracowników socjalnych, pracowników ośrodków pomocy społecznej, powiatowych centrów pomocy rodzinie, ale w końcu też sądów, żeby sprawy związane z prawami dziecka, z opieką nad dzieckiem rozpatrywały, mając na uwadze dobro dziecka. 771 przypadków odebrania dzieci z powodu biedy, zgadzam się z panem ministrem, to jest 771 przypadków łamania polskiego prawa, bo ustawy i konstytucja mówią wprost, że rodzina powinna być chroniona, że rodzicielstwo powinno być chronione. Natomiast te 771 przypadków pokazuje, że prawo zawodzi. A więc musimy uregulować to prawnie, musimy wprowadzić zakaz zabierania dzieci z powodu biedy, żeby nie było dowolności i uznaniowości, żeby przepisy były jeszcze bezwzględniej stosowane.

    Jeśli chodzi o preambułę, to powiem szczerze, że mnie preambuła bardzo się podoba, bo oczywiście miłość jest emocją, która, jak pan minister powiedział, w polskim prawie nie jest uregulowana, i my nie chcemy tego uregulować, my chcemy w jakiś sposób nadać sens i tego, jak mówiłam, ducha ustawy, żeby pokazać, że bardzo ważna jest miłość jako emocja łącząca rodziców z dziećmi, dzieci z rodzicami, łącząca rodzinę.

    Pan poseł Siedlaczek pytał, w jaki sposób będzie odbywał się proces dowodzenia miłości przed sądem. To jest proste pytanie, bo sądy będą patrzyły, jaka jest więź łącząca dzieci i rodziców, przynajmniej powinny patrzeć, jaka jest więź łącząca dzieci z rodzicami. Natomiast co do tych 771 przypadków, o których mówimy, choć pewnie jest ich dużo więcej, to uważam, że nawet gdyby to był tylko jeden przypadek, jeden jedyny, państwo powinno reagować. Nie może być takiej sytuacji, że miłość przegrywa z biedą, podkreślam: nie może być takiej sytuacji. W pierwszej kolejności, mówiłam o tym w swoim wystąpieniu, rodzina jako instytucja powinna być autonomiczna, natomiast tam, gdzie są jakieś przeszkody, powinno nastąpić wsparcie rodziny, powinna być udzielona pomoc państwa, a nie powinno dochodzić do drastycznych działań, jak odbieranie dzieci.

    Rozmowa na temat kompleksowego spojrzenia na rodzinę, przegląd aktów prawnych, ale nie tylko pod kątem literalnego zapisu, artykuł po artykule, ale także pod kątem tego, jak te ustawy są realizowane w praktyce - oczywiście powinno to się odbyć. Mamy ogrom przepisów, które regulują sprawy związane z rodziną, dotyczące rodziny - ustawa o pomocy społecznej, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawa o świadczeniach rodzinnych, Kodeks pracy, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, pewnie przepisy podatkowe. Tych ustaw mamy jeszcze dużo, dużo więcej, ale musimy sprawdzić, czy te przepisy są realizowane, czy nie zachodzi taka obawa, że prawo sobie, ustawy sobie, przepisy sobie, a dzieci cierpią, bo ich prawa nie są respektowane, dzieci cierpią, bo są zabierane z domów rodzinnych.

    Reasumując, tak jak powiedziałam, dziękuję wszystkim klubom parlamentarnym za to, że poparły ten projekt ustawy. Mam nadzieję, że komisja, w której będzie prowadzona praca nad tym projektem, będzie takim dodatkowym miejscem dyskusji nad temat losu polskich dzieci, będzie takim dodatkowym miejscem, gdzie będziemy mogli spotkać się i porozmawiać z organizacjami społecznymi, pozarządowymi, ministerstwami, żeby wybrać i przegłosować jak najlepsze rozwiązania dla dzieci, najbardziej optymalne, chroniące ich, a przede wszystkim - wrócę do słowa ˝miłość˝ - mające na względzie dbanie o to, żeby prawdziwe relacje w rodzinie, oparte na miłości, wzajemnym poszanowaniu i więzach krwi, były respektowane. Dziękuję serdecznie. (Oklaski)