22 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 11 i 440).

Poseł Józef Zych:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mamy do czynienia z projektem uchwały zmieniającej regulamin Sejmu. Panie marszałku, dziwię się jednej rzeczy: że komisja nie wniosła, aby w tak ważnej sprawie nie było to 5 minut, to jest pierwsza rzecz. Skoro tak poważnie traktujemy ten regulamin, to jest dziwne, że kluby reprezentowane w Konwencie Seniorów nie upominają się o to.

    Przechodzę już do sedna sprawy. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego uważa, że wszystkie poruszone zagadnienia są istotne. Problem polega na tym, iż uważamy, że w pewnych sytuacjach komisja wnikała zbyt płytko lub zbyt głęboko.

    Zacznijmy od pierwszej sprawy, bardzo istotnej, a mianowicie od opiniowania wstępnego, czy projekt jest zgodny z konstytucją, czy nie. Tylko wtedy zmiana tej proporcji jest istotna, jeżeli ta opinia będzie wiążąca dla marszałka Sejmu. Zasadniczą sprawą jest zgodność z konstytucją. Jeśli specjalistyczna Komisja Ustawodawcza wydaje opinię o niezgodności, to sprawa jest z góry przesądzona, podejmujemy projekt, nad którym po prostu sobie podyskutujemy. W moim przekonaniu opinia powinna być wiążąca dla marszałka Sejmu. To jest pierwsza sprawa.

    Druga sprawa, co do zamrażarki. Proszę państwa, ja pamiętam, zamrażarki nie było, nie było! I tutaj kolega z Platformy miał rację, na pewnym etapie najpierw wprowadziliśmy tryb pilny rządowy. Chodziło o to, że jak są ważne projekty, żeby je rozpatrywać. I wtedy to właśnie w interesie politycznym, ja już nie będę wymieniał, o kogo chodziło, wprowadzono zamrażarkę, że marszałek Sejmu ma do tego prawo. Demokratyczną zasadą, która była i powinna być, jest to, by decydowała kolejność wpływania projektów. A od tego jest Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów, że jeżeli zachodzi potrzeba pilnego rozpatrzenia, to proszę bardzo, rozważamy i wprowadzamy. Tak samo dotyczy to upoważnienia marszałka Sejmu do ustalania porządku obrad. Nie, to Prezydium Sejmu ustalało porządek, i tak było, kiedy ja byłem marszałkiem Sejmu, i nie było problemu. Była demokratyczna zasada. Nie przestrzegał ktoś tego? Czy były problemy? Nie. Dyskutowaliśmy tak długo, jak było trzeba. Czyli jest to absolutnie zasada, która powinna być przywrócona.

    Co więcej, jest wiele innych kwestii. Jeżeli chodzi na przykład o sprawę związaną z projektami obywatelskimi, to jeśli przyjmiemy kryterium szacunku, prawda, że jest pewien limit konstytucyjny, to rzeczywiście trzeba to tak potraktować, że jest to wyjątkowa sytuacja i należy wyjątkowo do tego podchodzić. Ale, panie marszałku, są ważniejsze sprawy oprócz tych, o których komisja mówi. Proszę bardzo, pierwsza sprawa, która powinna być rozpatrzona w interesie powagi Sejmu, to problem udziału posłów w debatach. Co się dzieje? Są oświadczenia klubów, oświadczenia! Jak poseł może wystąpić w debacie? Ano, zadaje pytania, na które albo uzyskuje odpowiedzi, albo nie. Wobec tego gdyby dalej iść, to trzeba wprowadzić jedną zasadę. Zgodnie z regulaminem w trzecim czytaniu marszałek Sejmu może dopuścić pytanie, ale jeżeli dopuszcza pytanie, to musi być odpowiedź, a przecież mamy nagminną sytuację - i w tym momencie jest to niepoważne traktowanie marszałka, który dopuszcza pytanie, i niepoważne traktowanie posłów - że nie ma na nie odpowiedzi. A konstytucyjnie poseł jest przedstawicielem narodu, a minister jest urzędnikiem w tym stanie rzeczy. (Oklaski) A więc wszystkie proporcje zostają tutaj naruszone.

    Jest więcej kwestii, które wymagają absolutnego rozważenia. W porządnym parlamencie, demokratycznym, nie może być rozróżniania na opozycję i na koalicję (Oklaski), bo prawa wszystkich posłów są jednakowe, tylko myśmy o tym zapomnieli. Myśmy wspólnie o tym zapomnieli. I dlatego Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, panie marszałku, oficjalnie wnosi o podjęcie prac (Dzwonek), i to pilnych, nad całym Regulaminem Sejmu RP, aby dostosować go do aktualnych potrzeb. A co do tej sytuacji, jeszcze raz powtórzę, że są to ważne zagadnienia, poza jednym zagadnieniem, o którym bym dyskutował, mianowicie sprawa ustalania porządku dziennego jest bardzo ważna, tylko czy akurat w tej formie? Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego co do tego wypowie się w głosowaniu, natomiast jesteśmy zdania, że jest pilna potrzeba pełnej zmiany Regulaminu Sejmu RP. Dziękuję. (Oklaski)