10 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3335 i 3528).

Poseł Anna Bańkowska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zaszczyt mnie spotkał, gdyż mogę w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnieść się po raz kolejny do zawartego w druku nr 3335 projektu ustawy o świadczeniach rodzinnych, a właściwie ustawy, która ustanawia świadczenie rodzicielskie. To bardzo dobry pomysł, mianowicie do świadczenia rodzicielskiego będą uprawnione te osoby, które nie są zatrudnione na podstawie umowy o pracę, ale pracują w oparciu o tzw. umowy śmieciowe, czy też osoby, które w czasie, kiedy są studentami, urodziły dziecko, oraz rodzice bezrobotni.

    Powiem szczerze, że jest to rzeczywiście kolejna ustawa, która w sposób właściwy wpływa na zachętę do tego, żebyśmy pozytywnie myśleli o zwiększaniu dzietności w Polsce, o problemie niesamowicie ważnym zarówno dziś, jak i w przyszłości. To bardzo ważna sprawa i myślę, że tak jak większość klubów tak i mój klub będzie popierał ten projekt ustawy. I właściwie na tym odnoszenie się wprost do tej ustawy chciałabym zakończyć, bo poprzednicy szczegółowo ją omawiali, szczególnie pani poseł sprawozdawca Agnieszka Hanajczyk. Chciałabym natomiast powiedzieć, że jest to rzeczywiście, jak mówiła pani poseł Ewa Drozd w imieniu Platformy, zwrócenie uwagi na rodzinę i wspomaganie jej na tym pierwszym etapie po urodzeniu dziecka. Od czegoś trzeba zacząć, ale w moim przekonaniu brakuje kompleksowej wizji pomocy rodzinie. Ten rząd już zapewne tego nie zdąży uczynić, ale myślę, że to jest wyzwanie stojące przed każdym kolejnym rządem, żeby powiedzieć, co po kolei. Rozpoczęcie było właściwe, ale jest cały szereg rzeczy do załatwienia, mianowicie dzieci urodzone z rodziców studentów mają przed sobą perspektywę, że los ich będzie coraz lepszy. Mówię tu o losie ekonomicznym. W gorszej sytuacji są dzieci urodzone w rodzinach, których rodzice świadczą pracę tylko okazjonalnie lub w oparciu o tzw. przejściowe umowy zwane u nas śmieciowymi, ale w najgorszej sytuacji są dzieci urodzone w rodzinach trwale bezrobotnych. I tutaj 1000 zł miesięcznie do świadomego podjęcia decyzji o urodzeniu dziecka nie jest zachętą. To jest, że tak powiem, sprawa potrzeby biologicznej, ale nie liczenia na to, że te 1000 zł rozwiąże problemy. Tu potrzebne jest wsparcie w przyszłości, natomiast bardzo kuleje nam ustawa o świadczeniach rodzinnych. I tak jak ona w 2004 r., wtedy kiedy została wprowadzona, dawała jakąś perspektywę dla rodzin, tak w tej chwili na skutek tego, że nie przestrzega się zasad systematycznej waloryzacji progów i świadczeń, ona traci na wartości. A przecież chodzi nie tylko o to, żeby w tym pierwszym okresie rodzinę wspierać, ale bardzo często świadczenia rodzinne stają się w określonych sytuacjach dla wielu rodzin głównym wsparciem na rzecz dzieci. Dlatego uważam, że powinniśmy o tych wszystkich rozwiązaniach myśleć bardzo horyzontalnie, a równocześnie nie w kategoriach li tylko wydatku budżetu państwa. Dlatego boleję nad tym, że od 2011 r. nie znalazł się wśród projektów rozpatrywanych przez Wysoką Izbę nasz projekt, Sojuszu Lewicy Demokratycznej, o świadczeniach rodzinnych, który zakłada i systematyczną waloryzację progów, i świadczeń, i daje samoistne świadczenie dla dzieci, których rodzice nie mogą korzystać z ulgi w podatku dochodowym. Projekt nie znalazł swojego odzwierciedlenia w pracy Izby, mimo że ma negatywną rekomendację Komisji Polityki Społecznej. Jest to sprawa niezmiernie ważna, bo to daje horyzont (Dzwonek) patrzenia na problemy rodziny. Dlatego Sojusz Lewicy Demokratycznej namawia obecną koalicję, żeby jednak pochyliła się nad naszymi pomysłami dotyczącymi właśnie regulacji wynikających z szerszego pojęcia świadczeń rodzinnych. Apeluję również do przyszłej władzy, czy tej samej, czy zmienionej, bo to wyniknie z oceny wyborców, żeby jednak to priorytetowo potraktować.

    I na zakończenie, panie marszałku. Jest taka książka Wydawnictwa Sejmowego ˝Nierówności społeczne w Polsce˝, 2014 r. wydania, ale świeżutka. Chcę powiedzieć, że są w niej dość różne rozważania, i filozoficzne, i praktyczne, na temat nierówności społecznych w Polsce, ale jest takie znamienne zdanie, brzmi ono tak: Podobno można nierówności społeczne, niektórzy uczeni mówią, podzielić na zasłużone i niezasłużone, ale w przypadku dzieci zawsze te nierówności są niezasłużone. I o tym powinniśmy pamiętać, kształtując prawa dla dzieci. Dziękuję bardzo. (Oklaski)