5 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2832).

Poseł Henryk Smolarz:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak miło, kiedy słyszymy zgodne opinie przedstawicieli poszczególnych klubów co do zasadności przyjęcia tego projektu ustawy, ustawy bardzo obszernej, ale niezwykle potrzebnej i długo wyczekiwanej, szczególnie w obszarze dotyczącym uregulowania kwestii wystawiania zwolnień lekarskich.

    Mamy wiele przykładów państw europejskich, które taki system wystawiania czy zamiany zwolnień papierowych na formę elektroniczną wprowadziły w różnych modyfikacjach już dawno temu. Najdalej idące rozwiązania zmieniają także sam system orzecznictwa. Podam przykład Litwy, gdzie jest powołana ogromna instytucja i osoby, które są orzecznikami decydującymi o stopniu niepełnosprawności, są lekarzami zatrudnionymi na specjalnej umowie w instytucji ubezpieczeniowej.

    Jakie będą oszczędności? Myślę, że przykłady z innych państw sugerują, że mogą one być. Nie będą to tylko, tak jak państwo wspominaliście, kwestie oszczędności samego druku, papieru, czasu, zaangażowania lekarzy, ale także pewnej ostrożności co do korzystania ze zwolnień lekarskich. Podam przykład Litwy, na której po wprowadzeniu systemu elektronicznego wystawiania zwolnień lekarskich, który jest bardzo rozbudowany... Kraj jest oczywiście z mniejszą liczbą ubezpieczonych, ale jednocześnie po wprowadzeniu zaświadczenia jest ono widoczne po stronie pracodawcy, czyli w zakładzie pracy, w instytucji ubezpieczeniowej. Wszyscy mają do niego dostęp, można powiedzieć, w czasie rzeczywistym. Liczba osób korzystających ze zwolnień spadła w pierwszym okresie o blisko 40%. A więc to pokazuje, jakie mamy różne podejścia.

    Myślę, że u nas, biorąc pod uwagę wrodzoną uczciwość Polaków, rzetelność lekarzy i samych zatrudnionych, spadek pewnie będzie mniejszy, ale należy mieć świadomość, że być może pojawiały się też osoby, które nie zawsze postępowały w tym obszarze rzetelnie i uczciwie.

    Jedna z kolejnych zmian, która także idzie w kierunku wyeliminowania możliwości korzystania z tego w sposób zgodny z prawem, ale jednak niezgodny z zasadami współżycia społecznego, dotyczy ubezpieczenia i korzystania z zasiłku chorobowego dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Przykład był prosty, powtórzę go. Chodzi o to, że osoby ubezpieczały się z wysoką podstawą wymiaru składki, przez krótki okres miesiąca, dwóch miesięcy opłacały tę składkę po to, aby później przez bardzo długi okres - najczęściej dotyczy to kobiet, które są w ciąży - korzystać z zasiłku chorobowego, który w tym przypadku, przypomnę, jest w wysokości 100% Może rozwiązanie, które jest stosowane obecnie przez Polki, jest rozumiane jako wsparcie polityki dzietności i macierzyństwa, ale jednak jest niezbyt uczciwe wobec osób, które postępują zgodnie z własnym sumieniem i nie nadużywają tej możliwości. To rozwiązanie ograniczy takie dylematy i równo wszystkich potraktuje, nie dając możliwości do powstawania nadużyć, a jak wiemy, okazja bardzo często czyni złodzieja, więc tutaj ten element okazji zostanie wyeliminowany.

    Chciałbym również wspomnieć o kolejnych zmianach, które są proponowane. Jedna - na wniosek rzecznika praw dziecka - to zapis dotyczący bardzo rzadkich, incydentalnych zdarzeń, ale jednak mających miejsce, kiedy - najczęściej z powodu zgonu matki oraz innych okoliczności - opieka nad dzieckiem musi być sprawowana przez kogoś innego. Chodzi o to, aby prawo do zasiłku macierzyńskiego zostało przyznane ojcu bądź osobie, która jest członkiem rodziny i jest ubezpieczona. Zmiany nawet najdrobniejszych sytuacji, które powodują niesprawiedliwość - a nie ma żadnego uzasadnienia dla tego, aby opiekun prawny nie mógł skorzystać z zasiłku macierzyńskiego - zasługują na to, aby je poprzeć.

    Jeszcze jedna ze zmian, o której chciałbym wspomnieć, dotyczy umożliwienia obliczania emerytury według tzw. nowych zasad osobom, które urodziły się zarówno przed rokiem 1949, jak i po 1948 r. Chodzi o to, aby z tej możliwości mogły korzystać wszystkie te osoby. Oczywiście w tych rozwiązaniach, które poprzednio przyjmowaliśmy, była forma zachęty do dłuższego pozostawania na rynku pracy i w ten sposób korzystania później z wyższych świadczeń, ale w opinii wielokrotnie wyrażonej przez Sąd Najwyższy - i w uchwale, i w orzeczeniach - dominuje odmienny pogląd, zatem tę niesprawiedliwość, jaką zauważył Sąd Najwyższy, eliminujemy. (Dzwonek)

    Podsumowując, panie marszałku, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał dalsze prace nad tą bardzo potrzebną ustawą. Dziękuję bardzo.