4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej i ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druki nr 2480 i 2602).

Poseł Anna Bańkowska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt ustosunkować się do omawianego projektu ustawy w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej.

    Na początku chciałabym powiedzieć, że mówimy o rencie socjalnej, która w tej chwili wynosi 709 zł miesięcznie. Jest to świadczenie bardzo oczekiwane przez ludzi, którzy stali się niepełnosprawni przed osiągnięciem pełnoletniości i muszą się utrzymywać z tych niewielkich kwot. Dotychczas obowiązywały przepisy, które uzależniały wypłatę świadczenia od stałego, nieprzerwanego pobytu na terytorium Polski. Jeśli ktoś z rodziny wyjechał na krótki czas za granicę, to oczywiście zgodnie z prawem miał już zabieraną tę rentę. Rodziło to określone perturbacje i kłopoty finansowe wielu rodzin. Trybunał Konstytucyjny zdecydował, że przepisy uzależniające prawo do świadczenia od stałego przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są niezgodne z konstytucją. Muszę powiedzieć, że to jest kolejny przypadek, kiedy Trybunał Konstytucyjny narzuca wręcz nowelizację ustawy, ale w tym przypadku stało się bardzo dobrze, ponieważ są zupełnie inne czasy niż wtedy, kiedy ustawa o rencie socjalnej wchodziła w życie. Jesteśmy otwarci na świat, szczególnie na Unię Europejską, i nie ma żadnych przesłanek tego, żeby utrzymywać w mocy obowiązujące prawo, uzależniające otrzymywanie świadczenia od stałego przebywania naszych współrodaków na terytorium Polski.

    Rząd zdecydował się rozszerzyć przepisy, proponując niedyskryminujące przepisy dla obywateli państw Unii Europejskiej i nie tylko, również dla członków porozumień, już nie będę wymieniać wszystkich, od EFTA zaczynając, ale rozciągnął te przepisy także na tych cudzoziemców, którzy mają prawo stałego pobytu na terytorium Polski lub rezydentury. Słusznie, jeśli chcemy być traktowani równorzędnie w innych krajach, to i my musimy stosować takie przepisy w naszym kraju.

    Uważam, że również bardzo dobrze się stało, że rząd proponuje uregulowanie - to jest adekwatne do tego, co się dzieje w Polsce - sposobu obliczania przychodu, od którego zgodnie z przepisami - jak wiemy - zależy prawo do renty. Jeśli dochód kogoś, kto ma prawo do renty socjalnej, przekracza 70% przeciętnego wynagrodzenia, to prawo do niej zostaje zawieszone.

    Powstał tu problem. Co zrobić, jeśli ktoś wyjeżdża za granicę i tam zarabia? W związku z tym jest propozycja czytelnego przeliczania przychodu uzyskiwanego poza granicami kraju, tak aby ktoś przebywający stale w Polsce nie był dyskryminowany ze względu na brak rozwiązań.

    Pan poseł Świat zwrócił uwagę na to, że może dochodzić do patologii, polegającej na przykład na tym, że ktoś pracuje na czarno, nie ma ewidencjonowanego dochodu, tam, za granicą, tak zrozumiałam pana posła. Otóż, panie pośle, ja rozumiem te wątpliwości, bo one są - jak mówiła pani poseł Popiołek - w odniesieniu do różnych świadczeń socjalnych, ale proszę zauważyć, że praca na czarno nie jest domeną tylko ludzi wyjeżdżających za granicę, ale również obywateli polskich tu przebywających. A zatem my musimy się liczyć z tym, że jakiś margines nieuczciwości czy nieskrupulatności w tym zakresie będzie funkcjonował. To jest już rola służb państwowych, żeby te kwestie w jakiś sposób weryfikować. Proszę państwa, trudno to w ustawie określić, napisać, że gdy ktoś pracuje na czarno, to... Przecież praca na czarno nie jest pracą ewidencjonowaną, siłą rzeczy jest to coś, co może budzić nasze wątpliwości, myślę, że budzi również wątpliwości rządu, ale nie ma innej możliwości rozwiązania tego niż ta, jaką proponuje się w ustawie.

    Mój klub, Sojusz Lewicy Demokratycznej, będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)