14 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o:
  1) rządowym projekcie ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
  2) poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych
   (druki nr 2252, 1766, 1767 i 2278).

Poseł Anna Bańkowska:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Kolejny raz mam zaszczyt w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej wypowiadać się na temat świadczeń pielęgnacyjnych i specjalnych zasiłków opiekuńczych dla osób, które opiekują się niepełnosprawnymi dziećmi lub osobami starszymi.

    Sprawozdanie zawarte w druku nr 2278 różni się od przedłożenia rządowego. Główną merytoryczną kwestią jest realizacja orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego przyznającego wypłaty zaległych świadczeń wraz z odsetkami dla osób, które niezgodnie z konstytucją w dniu 1 lipca zostały pozbawione tych świadczeń. Regulacja dotyczy też dalszego wypłacania świadczeń tym właśnie grupom, które utraciły to prawo z dniem 1 lipca. Różnica polega też na obecności rozwiązań korzystniejszych i jednoznacznych w przypadku rolników.

    W imieniu SLD po wielokroć mówiłam, że jest potrzeba takiej regulacji dotyczącej współmałżonków i sprawowania opieki nad dorosłymi osobami niepełnosprawnymi. Jest to niezmiernie ważne w kontekście obliczania dochodu tych grup. W części został tu podzielony pogląd wyrażony w projekcie poselskim Sojuszu Lewicy Demokratycznej z druku nr 1766, dotyczący rozszerzenia kryterium uprawniającego do specjalnego zasiłku opiekuńczego o termin ˝niepodjęcie zatrudnienia˝. Jest to niezmiernie ważna sprawa dla tych ludzi, którzy wcześniej opiekowali się kimś i nie pracowali. Łagodzi to, że tak powiem, kwestię dostępu niektórych osób do świadczeń.

    Problem polega na tym, że ta debata na temat realizacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zbiegła się z potrzebą powstania regulacji prawnych dotyczących rodziców opiekujących się dziećmi. Nie chcę już wymieniać, ile jest tych grup, bo o tym mówił pan poseł Szwed. Powstał więc pewien dualizm rozwiązań, który posłowie koalicji rządzącej akceptują, kierując się względami budżetowymi, bo rozumiem, że to jest główny argument. My oczywiście - mówię to w imieniu mojego klubu - naprawdę podchodzimy z respektem do budżetu, ale akurat w tym zakresie nie ma naszej zgody, inaczej postrzegamy ten problem. Otóż uważamy, że po wejściu w życie tych regulacji prawnych, tych rozwiązań, o których dzisiaj dyskutujemy - trzeba je poprzeć, bo dotyczą one grupy osób szczególnie pokrzywdzonych - nie zostanie rozwiązany problem tych różnic: jedni bez kryterium dochodowego, inni z kryterium w wysokości 623 zł, jedna grupa opiekunów dzieci otrzyma 1000 zł, a w przyszłości do 1300 zł, a opiekunowie osób starszych - 525 zł. Powiem szczerze, że należałoby jeszcze wprowadzić jakieś zróżnicowanie tego świadczenia, ale związane nie tyle z treścią orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu znacznym. W ramach tej grupy są przecież ludzie, którzy wymagają ustawicznej opieki, są roślinami, a są też inni, którzy mają to orzeczenie, ale wymagają innego rodzaju opieki. To by było łagodniej. Oczywiście niektóre z osób starszych miały szansę wypracować sobie świadczenie, ale przypominam, że suma ich świadczenia i dochód rodziny, w której żyją, nie może przekroczyć 623 zł na osobę, a zatem jest to nie do zaakceptowania.

    SLD składa 5 poprawek. Po pierwsze, żeby zasiłek dla opiekuna i specjalny zasiłek opiekuńczy wynosił 800 zł od maja i 1000 zł od przyszłego roku. Zachowana tu będzie różnica wskazująca na wyższy koszt opieki nad dziećmi. Po drugie, chcemy znieść kryterium uprawniające do świadczeń. Jeśli Sejm nie wyrazi na to zgody, należy podwyższyć to kryterium do wysokości obowiązującej przy przyznawaniu prawa do alimentów z funduszu alimentacyjnego, to jest do kwoty 725 zł. (Dzwonek) Kolejna sprawa. Chodzi o to, żeby tej kategorii niepodejmowania zatrudnienia nie wprowadzać od stycznia 2015 r., tylko wprowadzić teraz. Oznaczałoby to, że znów tworzymy kolejną grupę osób. Chodzi o zniesienie w tym wypadku tej daty 1 stycznia 2015 r.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak już wspomniałam, nie ma wyjścia, to by było nielogiczne, gdybyśmy głosowali przeciw rządowi, jednak niesmak pozostaje. Składam te poprawki, mimo iż próbowałam przeforsować je wczoraj w komisji, żeby dać całej Wysokiej Izbie możliwość podjęcia decyzji w tej sprawie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)