11 i 12 punkt porządku dziennego:

  11. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 1612).
  12. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy ˝WOLNA NIEDZIELA˝ o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 2113).

Poseł Robert Telus:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako przewodniczący Parlamentarnego Zespołu Członków i Sympatyków Ruchu Światło-Życie, Akcji Katolickiej oraz Stowarzyszenia Rodzin Katolickich w imieniu posłów z różnych klubów wnoszę poselski projekt ustawy ˝Wolna niedziela˝ wprowadzający zmiany w ustawie Kodeks pracy.

    Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy ma na celu wprowadzenie całkowitego zakazu pracy w placówkach handlowych w niedziele. Rozwiązanie takie podyktowane jest istotnymi względami społecznymi. Pracownicy placówek handlowych w obecnym stanie prawnym pracujący również w niedziele mają prawo do odpoczynku na takich samych zasadach jak pracownicy innych gałęzi gospodarki. Problem ten dotyczy zwłaszcza kobiet stanowiących znaczny procent osób zatrudnionych w placówkach handlowych.

    W polskiej, ale i w europejskiej kulturze niedziela przeznaczona jest na odpoczynek i życie rodzinne, co wynika z chrześcijańskiej tradycji całego naszego kontynentu. Nie znajduje uzasadnienia argument o istotnej roli społecznej pracy placówek handlowych w niedziele. Argument ten pozostaje w sprzeczności z analizą skutków wprowadzonego w 2007 r. zakazu pracy placówek handlowych w dni świąteczne. Zakaz ten nie pociągnął za sobą, mimo przedstawionych przy jego wprowadzaniu opinii, jakichkolwiek utrudnień dla obywateli, jak również żadnych, tu chcę podkreślić: żadnych negatywnych skutków ekonomicznych.

    (Poseł Dariusz Cezar Dziadzio: Ale dla kogo?)

    Pan pyta, dla kogo, panie pośle? Założeniem handlu nie jest wprowadzanie pieniędzy do obrotu, tylko wyprowadzenie pieniędzy z obrotu, dlatego handel nie jest gałęzią, która nakręca gospodarkę. Jeżeli chodzi o ilość pieniędzy na rynku, to nic się nie zmienia, pozostaje cały czas tyle samo, bo handel nie dodaje, handel nie jest gospodarką. Ten strumień pieniędzy, który mamy, wydamy w sześć dni, a nie w siedem. To jest jedyna różnica, bo handel nie jest instytucją, która napędza gospodarkę.

    Dotychczas obowiązujące przepisy przewidują bezwzględny zakaz pracy, poza określonymi kategoriami usług, wyłącznie w dni świąteczne. Zakaz ten obejmuje niedzielę wyłącznie wówczas, gdy przypada ona w dzień świąteczny. Projekt przewiduje rozszerzenie tego zakazu na każdą niedzielę. Jednocześnie projekt przewiduje wpisanie stacji benzynowych na listę podmiotów, których praca jest dozwolona w niedziele i święta. Do tej pory nie było to wpisane, chcemy to uregulować, bo to budziło wiele kontrowersji. Rozwiązanie takie podyktowane jest koniecznością uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych i zapewnia udzielanie usług rzeczywiście niezbędnych. Rozwiązania podobne do postulowanych funkcjonują obecnie z powodzeniem w wielu krajach europejskich.

    Ustawowe gwarancje otrzymania za pracę w niedzielę innego dnia wolnego od pracy nie rekompensują pracownikom zatrudnionym w handlu możliwości integracji z rodziną w niedzielę, która w tradycji polskiej jest dniem świętym i rodzinnym. Spójrzmy na inne kraje europejskie. W Niemczech, w Szwajcarii, w Austrii, Francji, Holandii, Danii, Hiszpanii, Szkocji, Norwegii obowiązują przepisy zakazujące lub w sposób istotny ograniczające ten handel.

    (Poseł Dariusz Cezar Dziadzio: Mamy rozwijające się kraje.)

    Pan poseł próbuje mnie zbić z tropu i dyskutować z ław sejmowych, a ja chcę pokazać państwu na obrazku, jak to wygląda. Czerwony kolor to są kraje Europy Zachodniej, które wprowadziły albo zakaz, albo ograniczenie handlu w niedzielę. Drodzy państwo, są to wszystkie kraje zachodnie, nawet Norwegia. A zielony kolor są to kraje, gdzie nie obowiązuje zakaz handlu w niedzielę. My należymy do tej wschodniej części. Bardzo często wielu parlamentarzystów, wiele ugrupowań na swoich sztandarach w kampaniach niesie hasła proeuropejskie: jesteśmy Europejczykami, jesteśmy z Europą, zjednoczona Europa. Ja się z tym zgadzam w wielu kwestiach. Ale to właśnie pokazuje, że jeżeli jesteśmy za tą zjednoczoną Europą, jeżeli jesteśmy za tą Europą Zachodnią, jeżeli tak mocno popieramy zachodnie kraje i bierzemy z nich przykład wiele razy w negatywnych sprawach, to mamy teraz szansę wziąć z nich przykład chociaż w jednej pozytywnej, która służy rodzinie, która służy społeczeństwu i która służy temu, żeby polski pieniądz nie wypływał z Polski, bo przez supermarkety bardzo często polski pieniądz właśnie wypływa z Polski. Te kraje potrafiły zatrzymać supermarkety, tak żeby w niedzielę nie były czynne, żeby pieniądze nie były wydawane w nich przynajmniej w niedziele.

    Podstawowym pozytywnym skutkiem społecznym wejścia w życie omawianego projektu będzie poprawa sytuacji rodzin i wzmocnienie więzi wewnątrz rodziny dzięki m.in. wspólnemu spędzaniu czasu. Wprowadzenie zakazu pracy placówek handlowych w niedziele pozwoli również zmienić formę spędzania wolnego czasu. Miejsce zakupów w obiektach handlowych, głównie, jak państwo wiecie, wielkopowierzchniowych, zajmie udział w imprezach kulturalnych lub wycieczkach na tereny nieskażone...

    (Głos z sali: Pieniądzem.)

    ... w środowisku naturalnym.

    Proponowane regulacje nie będą miały żadnego negatywnego wpływu na rozwój gospodarczy. To, co mówiłem, drodzy państwo, jest bardzo ważne - przez tę ustawę powodujemy, że ten strumień pieniędzy, które płyną w niedziele - może już nie strumień pieniędzy, ale potop - w stronę supermarketów, zostanie zatrzymany i skierowany do naszych rodzimych usług, związanego również z tym handlu w ramach małych przedsiębiorstw, małych rodzinnych sklepów. Wiemy, jak bardzo, szczególnie przez ostatnie lata, ten handel został zniszczony, bardzo często, można powiedzieć, był osamotniony, opuszczony przez rządzących. Rządzący w żaden sposób tym małym przedsiębiorstwom rodzinnym nie pomagają. Jest to jedna z form, dzięki którym będzie można tym małym przedsiębiorcom, tym małym rodzinnym przedsiębiorcom pomóc.

    Wprowadzenie rozwiązań postulowanych w projekcie nie zmniejszy siły nabywczej i wartości konsumpcyjnej gospodarstw domowych, spowoduje jedynie inne rozłożenie w czasie w skali tygodnia wydatków przeznaczonych na zakupy. Proponowana zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na rynek pracy, wbrew wielu opiniom, w zakresie ryzyka zwiększania się bezrobocia.

    Pan poseł znów próbuje to komentować, to ja to wytłumaczę, żeby pan poseł mógł zrozumieć. W tej chwili w Polsce mamy 6-dniowy dzień pracy. Co to znaczy? To znaczy, panie pośle, że jeżeli człowiek pracuje w supermar... 6-dniowy...

    (Poseł Artur Ostrowski: Pięciodniowy.)

    (Głos z sali: Tydzień.)

    ... tydzień pracy. Jeżeli człowiek pracuje w supermarkecie w niedzielę...

    (Poseł Artur Ostrowski: Soboty są wolne.)

    ... to pracodawca ma obowiązek dać mu dzień wolny w inny dzień roboczy. I co to powoduje? To powoduje, że nie będzie żadnego zmniejszenia, bo i tak trzeba za tę niedzielę dać wolny wtorek, środę, czwartek. Przyjmijmy teraz, że jest małżeństwo - to jest przykład z życia, przeczytałem o tym, to nie jest przykład wymyślony - które pracuje w supermarkecie. Pracują ci ludzie również w niedziele - żona pracuje na kasie, a mąż jest kierownikiem jednego z działów i w niedziele również pracuje. Pracodawca wolny dzień za niedzielę żonie daje we wtorek, a mężowi daje w czwartek. I jak oni mają spędzić swój wolny dzień, który im się należy, z rodziną? Jak mogą go spędzić, skoro mają tę niedzielę w innych dniach tygodnia, osobno? A jeszcze raz podkreślam, że nie spowoduje to wzrostu bezrobocia, jak mówią lobbyści supermarketów, bo tacy są w Polsce, bardzo mocno podnoszą w mediach argument, że to zwiększy bezrobocie, dlatego że i tak pracownik ten jeden dzień musi odebrać. Ten argument jest argumentem fałszywym, a kierowany jest w tym względzie tylko po to, żeby być przeciwko, żeby te pieniądze jednak szły do tych supermarketów. Uważamy, że to jest błędne, że powinniśmy zrobić coś, co wzmocni rodzime firmy. Proponowane rozwiązania przyczynią się ponadto do poprawy sytuacji finansowej małych rodzinnych sklepów, które od lat borykają się z nierówną konkurencją dużych placówek handlowych.

    Drodzy państwo, w wielu miastach prowadzone są konsultacje. Ostatni raz takie konsultacje, społeczne konsultacje w tej sprawie, kwestii zostały przeprowadzone w Radomiu. Ze wszystkich informacji wynika, że większość, jeżeli chodzi o te konsultacje, popiera to rozwiązanie. To znaczy, drodzy państwo posłowie, że społeczeństwo w większości uważa, że niedziela powinna być dniem dla rodziny, a nie dniem, kiedy trzeba siedzieć przy kasie. Dlatego uważam, że jako parlamentarzyści powinniśmy popierać to zdanie, które ma większość społeczeństwa.

    Drodzy państwo, chciałbym powiedzieć o kilku rozwiązaniach, które są stosowane w Europie, by podkreślić europejskość tej ustawy. Ta ustawa jest właściwie proeuropejska, przybliża nasz kraj do Europy, szczególnie do Europy Zachodniej, gdzie takie ograniczenia lub zakazy są wprowadzone. Na przykład we Włoszech obowiązują przepisy ograniczające niedzielny handel. Niemcy są przykładem bardzo pozytywnym, dlatego że zakaz obowiązuje w całym kraju. W kilku landach handel jest, choć ograniczony, ale ogólnie w kraju jest zakaz. Podam jeszcze jeden przykład. Ostatnio wyczytałem w niemieckich mediach, że Niemcy chcą zliberalizować te przepisy, próbują pozwolić na handel w niedzielę. Jedną z niechlubnych dla Polski rzeczy jest to, drodzy państwo, że podają za przykład właśnie Polskę, że jest katolicka, a można handlować. Jesteśmy, jak myślę, niechlubnym przykładem dla niemieckiej społeczności, niemieckiego kraju.

    Chciałbym również podkreślić jedną rzecz, która mnie dotknęła, jeżeli chodzi o media. Te słowa chciałbym zacytować lewej stronie sali: Zakaz handlu popierają również socjaliści, tłumacząc, że chronią w ten sposób wolne weekendy ludzi pracy. Skoro jest to projekt poselski, który popierają posłowie Prawa i Sprawiedliwości, posłowie Solidarnej Polski, kilku posłów Platformy Obywatelskiej i PSL...

    (Poseł Dariusz Cezar Dziadzio: Niewielu.)

    ...to mamy szansę.

    (Poseł Tomasz Szymański: Odniosę się do tego.)

    Czytamy zatem, że w Europie popierają to socjaliści. Spojrzałem jeszcze na pana przedstawiciela wnioskodawców drugiego projektu. Chodzi o projekt obywatelski, który popiera ponad 100 tys. osób, którzy podpisali się pod tym projektem. Te projekty są bratnie, można powiedzieć, mają ten sam cel. Różnią się tylko tym, że w naszym projekcie nie ma zakazu handlu na stacjach benzynowych, stacje benzynowe są z tego wyłączone.

    Mam nadzieję, że projekt uzyska pozytywną opinię w pierwszym czytaniu i zostanie skierowany do komisji, gdzie będziemy mogli jako posłowie ze wszystkich ugrupowań popracować nad tym projektem w taki sposób, żeby znaleźć rozwiązanie, które będzie dobre dla wszystkich. Chodzi zarówno o tych, którzy są za zakazem handlu w niedzielę, jak i o tych, którzy są za utrzymaniem handlu w niedzielę, jak jest w tej chwili.

    Panie Marszałku! W związku z tym proszę wszystkie kluby, wszystkich posłów, również pana marszałka o to, aby ten poseł uzyskał pozytywną opinię i został skierowany do pracy w komisjach.

    (Głos z sali: Projekt.)

    Oczywiście projekt.

    Dziękuję bardzo. (Oklaski)