22 punkt porządku dziennego:

Rozpatrzenie obywatelskiego wniosku o poddanie pod referendum ogólnokrajowe sprawy o szczególnym znaczeniu dla państwa i obywateli dotyczącej systemu edukacji - ˝Ratuj maluchy i starsze dzieci też˝ (druk nr 1635).

Poseł Marzena Dorota Wróbel:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Solidarna Polska w odniesieniu do projektu referendum ogólnokrajowego, które zostało zaproponowane przez Stowarzyszenie ˝Rzecznik praw rodziców˝, a które będzie dotyczyło, czy też powinno dotyczyć, najważniejszych kwestii regulujących funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce.

    Takie referendum w naszym rozumieniu jest niezwykle potrzebne, rodzice bowiem wyręczają dzisiaj Ministerstwo Edukacji Narodowej, jeśli chodzi o kontakty z osobami, które są bezpośrednio zainteresowane efektami kształcenia swoich dzieci, czyli z rodzicami. Takiej debaty nie przeprowadzono w sposób należyty, taką debatę markowano. Dzisiaj te niedociągnięcia niestety wychodzą. Na te niedociągnięcia zwrócili uwagę sami rodzice.

    Rodzice proponują pięć zasadniczych pytań. Dwa pierwsze - czy jesteś za zniesieniem obowiązku szkolnego sześciolatków? czy jesteś za zniesieniem obowiązku przedszkolnego pięciolatków? - dotyczą pierwszego etapu kształcenia. Solidarna Polska wielokrotnie o tym mówiła i zwracała uwagę na nieprawidłowości związane z projektem obniżenia wieku szkolnego z 7 do 6 lat. Wielokrotnie mówiliśmy, że jest to pomysł z gruntu nieprzemyślany czy wręcz szkodliwy. Ministerstwo zupełnie nie zwracało na to uwagi, pomijało kwestię przykładów z innych krajów, jak chociażby z Finlandii, gdzie efekty kształcenia są najdoskonalsze, a dzieci idą do szkoły w wieku 7 lat. Te argumenty po prostu ministerstwa nie interesowały, nie odnosiło się ono do nich w żaden sposób.

    Pani minister, dzieci mają prawo do własnego tempa rozwoju, a rodzice mają prawo decydować o tym, kiedy dziecko pójdzie do szkoły, bowiem nie wszystkie dzieci z tego samego rocznika rozwijają się w tym samym tempie, i to jest szczególnie widoczne właśnie na pierwszym etapie kształcenia. Dziecko, by się rozwijać, musi mieć poczucie bezpieczeństwa i komfortu, nie może być poddawane ciągłemu stresowi. Niestety, w polskiej szkole, po zmianach programowych, które wprowadziło ministerstwo, dziecko poczucia bezpieczeństwa nie ma. Rodzice w swoim raporcie przedstawiają po prostu dantejskie sceny, jeśli chodzi o wyposażenie polskich szkół i warunki organizacyjne charakterystyczne dla wielu polskich placówek. Przypomnę, że w tym raporcie przedstawiono sytuacje opisane przez rodziców, którzy twierdzą, że kupują wręcz wyposażenie sal: tablice, ławki czy dywaniki. Sale są za małe, nie ma w nich kącików do zabawy. Proszę państwa, małe, 6-, 7-letnie dziecko nie jest w stanie koncentrować swojej uwagi przez 45 minut, tylko przez 20 minut. Na pierwszym etapie edukacyjnym przerwy powinny być znacznie częstsze, aniżeli w odniesieniu do innych etapów edukacyjnych. Dziecko powinno po prostu móc rozprostować kości, jak to się kolokwialnie mówi. Powinno uczyć się poprzez zabawę. Tymczasem wiele polskich dzieci jest na siłę wtłaczanych w ławki i muszą w nich przesiedzieć przez 45 minut.

    Tego typu opisy zostały zawarte w raporcie rodziców. Pani minister praktycznie w ogóle się do nich nie odniosła. Cały czas mamy propagandę sukcesu w wydaniu ministerstwa - jest dobrze, a będzie jeszcze lepiej. Jak to jest dobrze, pani minister? Mówię to z przykrością: pani nie czyta (Oklaski) raportów niezależnych ze zrozumieniem, pani czyta tylko raporty przygotowywane przez pani podwładnych. (Oklaski) Proszę to zmienić.

    Szanowna pani minister, czy pani czytała o tym, na ile zmian pracują w tej chwili dzieci, małe dzieci, w polskich szkołach? Często są to dwie, trzy zmiany. Maluchy 6-letnie wracają ze szkoły...

    (Poseł Małgorzata Pępek: Gdzie, tak konkretnie?)

    ...o godz. 18. To jest niedopuszczalne. Takie warunki obowiązują nie w malutkich, biednych gminach, ale często w gminach najbogatszych, bo w tej chwili samorządy oszczędzają na oświacie w ten sposób, że blokują, zagęszczają klasy i wprowadzają nauczanie zmianowe. To jest po prostu niedopuszczalne! Później te dzieci wracają do domu i muszą jeszcze z rodzicami przez jakieś dwie godziny odrabiać lekcje. (Oklaski)

    Proszę państwa, to są absurdy, o których ministerstwo nie chce wiedzieć. Inne dramatyczne opowieści mogliśmy wyczytać z raportu rodziców w odniesieniu do dzieci dojeżdżających do szkoły. Malutkie, 6-letnie dzieci muszą wstawać o godz. 6 rano, a wracają do domu o godz. 15. Czy pani o tym wie, pani minister? Powinna pani coś z tym zrobić.

    Kolejnym dramatem... Aha, odniosę się jeszcze do słów krytyki, którą formułowała pani pod adresem rodziców. Stwierdziła pani, że ich przykłady są przykładami jednostkowymi, niejako wynajdowanymi przez nich na potrzeby tego dyskursu. Pani minister, proszę ze zrozumieniem przeczytać raport z kontroli NIK-u. Raport, który potwierdza zarzuty rodziców.

    Kolejnym potężnym dramatem, przed jakim postawiła pani polską szkołę, jest zniszczenie znakomitej podstawy programowej na pierwszym etapie kształcenia. Naprawdę mieliśmy jedną z najlepszych podstaw programowych na świecie, opartą na badaniach naukowych. W tej chwili mamy podstawę, która niektórym dzieciom w ogóle nie daje najmniejszych szans na powodzenie szkolne. Proszę państwa, znakomicie to widać, gdy mówimy o nauce czytania i pisania. Do tej pory, według starej podstawy programowej, dziecko, jeśli było do tego przygotowane, mogło być uczone czytania i pisania w przedszkolu. W tej chwili w sposób sztuczny wstrzymano to nauczanie. Te kompetencje dziecko 6-letnie będzie musiało osiągnąć w I klasie, i to w ekspresowym tempie jednego roku. W ciągu jednego roku będzie musiało poznać litery, nauczyć się czytać i formułować proste zdania.

    Pani minister, wystarczy zapytać jakiegokolwiek profesora, żeby pani odpowiedział, że dziecko jest w stanie pisać proste zdania nie w wieku 6 lat, tylko pod koniec 7. i na początku 8. roku życia. Są takie badania. Dlaczego je ignorujecie?

    Efekty tych działań już widać, bo rodzice po dwie godziny z maluchami po skończonych zajęciach odrabiają lekcje. Proszę nie kiwać głową i nie zaprzeczać. Porozmawiajcie państwo z tymi rodzicami. (Oklaski) To byli również wasi wyborcy.

    Kolejna kwestia, kolejne pytania. Nie do wszystkich elementów zdążę się odnieść.

    Pani minister mówi, że polscy gimnazjaliści odnoszą takie sukcesy w badaniach PISA. Pani minister, a według jakiej podstawy programowej uczeni byli ci gimnazjaliści? Według starej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Według starej podstawy, która obowiązywała w klasach I-III. Nauczanie początkowe, nauczanie na pierwszym etapie jest niczym fundament domu. To wtedy dziecko osiąga umiejętności kluczowe. Najważniejszą z tych umiejętności jest umiejętność czytania i pisania ze zrozumieniem. Na tym etapie się tego uczy. To zniszczyliście i tych sukcesów, ja się obawiam, w przyszłości nie będzie.

    Kolejne pytania, które chcą zadać rodzice, dotyczą innych elementów systemu, przede wszystkim kolejne pytanie: Czy jesteś za przywróceniem w liceach ogólnokształcących pełnego kursu historii oraz innych przedmiotów? Tak jak zniszczono (Dzwonek), proszę państwa, podstawę programową w klasach I-III, tak zniszczono ją również w szkole ponadgimnazjalnej. Efekt będzie taki, że absolwent polskiego liceum nie będzie miał pełnego obrazu świata, będzie widział świat w sposób fragmentaryczny. To szczególnie jest bolesne w odniesieniu do nauczania historii, bo to niestety odciśnie się na niedostatecznej identyfikacji młodych ludzi z własnym narodem i z własnym krajem. Z kolei humaniści, którzy wybierają rozszerzone nauczanie historii i języka polskiego, zamiast regularnego kursu chemii będą się uczyć o składach farb do włosów. Tak zmieniliście podstawę programową. (Oklaski)

    Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

    Pani poseł, ponieważ sala w żadnej mierze nie utrudniała pani wystąpienia, proszę o konkluzję, bowiem czas minął.

    Poseł Marzena Dorota Wróbel:

    Do pozostałych elementów odniosę się w pytaniach.

    Jeśli idzie o konkluzję, panie marszałku, reforma oświaty zaproponowana przez ministerstwo to niebezpieczne eksperymenty na naszych dzieciach, eksperymenty edukacyjne, które są przeprowadzane bez znieczulenia. Solidarna Polska, co oczywiste, będzie się opowiadała za tym, żeby referendum w tych sprawach się odbyło. (Oklaski)