18 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1051).

Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platforma Obywatelskiej wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania oraz niektórych innych ustaw.

    Prawo Unii Europejskiej nakłada na państwa członkowskie podejmowanie wszelkich możliwych i właściwych działań w celu wykonania zobowiązań wynikających z tego prawa. W szczególności przepisy prawa krajowego wprowadzone w celu wykonywania dyrektyw równościowych muszą być jasne i bardzo dobrze doprecyzowane. Państwo musi zapewnić właściwe środki ochrony osobom narażonym na nierówne traktowanie w następstwie naruszenia prawa Unii Europejskiej. Taki cel miała ustawa obowiązująca w Polsce od 1 stycznia 2011 r. Po ponad 1,5 roku jej funkcjonowania wnioskodawcy przejrzeli treść tej ustawy, postanowili dokonać analizy jej stosowania i wyciągnąć z tego wnioski.

    W ustawie zaproponowano kilka zmian. Na przykład w art. 1 pkt 2 projektu ustawy przewiduje się doprecyzowanie podmiotów, którym przysługuje ochrona przed dyskryminacją, jak i tych, które zostały zobowiązane do przestrzegania zasad równego traktowania. Proponowane jest rozszerzenie zakresu podmiotowego ustawy przez otwarcie w art. 1 ustawy katalogu przesłanek antydyskryminacyjnych przez dodanie wyrazów ˝w szczególności˝ oraz dodanie nowych przesłanek antydyskryminacyjnych, tj. tożsamości płciowej oraz ekspresji płciowej. Naszym zdaniem te definicje powinny być bardziej doprecyzowane i zbudowane w taki sposób, w jaki mogą być używane przez polskie prawo. Są tutaj dosyć nieprecyzyjne definicje i mogą one budzić wiele wątpliwości.

    Projekt przewiduje także wprowadzenie nowej definicji dyskryminacji wielokrotnej, dyskryminacji przez asocjację, dyskryminacji przez asunkcję oraz zmianę brzmienia definicji dyskryminacji bezpośredniej, pośredniej oraz molestowania. W art. 4 projektowana jest zmiana przedmiotowych ustaleń wskazujących przepisy ustawy, które będą miały zastosowanie w obszarze edukacji oraz w środkach masowego przekazu.

    Bardzo ważne jest, że w projekcie przewidziano również zadośćuczynienie za wyrządzone krzywdy, czyli szkodę niemajątkową. Projekt nowelizacji ustawy wiąże otwarty katalog przesłanek antydyskryminacyjnych ze wszystkimi obszarami. Zaproponowane rozwiązania należy ocenić pozytywnie ze względu na fakt, że w art. 32 konstytucji określono, iż wszyscy są równi wobec prawa oraz mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Ponadto przepisy wdrażają zasadę, że nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Przepis ten odnosi się tak do stosowania prawa, jak i do jego stanowienia.

    Bardzo ważna jest zaproponowana w nowelizacji ochrony osób niepełnosprawnych przed nierównym traktowaniem we wszystkich obszarach wskazanych w ustawie. Pozwoli to na wypełnienie zobowiązań konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, którą niedawno podpisaliśmy.

    Jak każdy projekt, ten projekt zawiera jednak, naszym zdaniem, sporo błędów legislacyjnych. Definicje wymagają doprecyzowania, na pewno należy się zastanowić nad katalogiem. Wydaje nam się jednak, że wiele treści zawartych w tej ustawie jest ciekawych, i proponujemy, żeby projekt ten skierować do dalszej pracy w komisji. (Oklaski)