Poseł Alicja Olechowska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić oświadczenie w sprawie twórczości rzeźbiarza Jana Szczepkowskiego.

    Jan Szczepkowski, artysta rzeźbiarz z okresu międzywojennego i powojennego, żył i mieszkał w Milanówku do 1964 r. Ja również tam mieszkam. Drugie dłuto w Polsce po Xawerym Dunikowskim w okresie II Rzeczypospolitej. Do jego bogatej spuścizny artystycznej należą m.in. płaskorzeźby na fasadzie Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie, pomniki Wojciecha Bogusławskiego i Stanisława Moniuszki na placu Teatralnym (ten ostatni ozdobiony sześcioma płaskorzeźbami grajków w stylu art deco). Fasada budynku Sejmu została ozdobiona rzeźbami Jana Szczepkowskiego. Szczepkowski wykonał popiersie marszałka Józefa Piłsudskiego. Rozpoczął prace nad projektem sarkofagu, które jednak do czasu wybuchu drugiej wojny światowej nie zostały zakończone.

    Znakomity rzeźbiarz był także autorem prac, które znane są nie tylko w Polsce, ale i za granicą. W 1925 r. wykonał, na Międzynarodową Wystawę Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu, kapliczkę Bożego Narodzenia, która została wyróżniona nagrodą Grand Prix. Wykonany w technice snycerskiej ołtarz zakupił rząd francuski. Znajduje się on obecnie w kościele w Dourges, a jego replika w Muzeum Narodowym w Warszawie. Janowi Szczepkowskiemu przyznana za to została Legia Honorowa, czyli najwyższe odznaczenie we Francji.

    Był autorem wielu rzeźb, płaskorzeźb, pomników i koncepcji architektonicznych. Także malował, a nauki rysunku i malarstwa pobierał u samego Jacka Malczewskiego.

    Wiele dzieł, które za jego życia nie zostały wykorzystane, znajdowało się w Milanówku w jego willi ˝Waleria˝. Dzięki staraniom i zaangażowaniu mieszkańców miasta, zwłaszcza członków Fundacji im. Jana Szczepkowskiego oraz dyrektora Milanowskiego Centrum Kultury, a także moim, pozostawione w pracowni od chwili śmierci artysty, czyli od 1964 r., zaniedbane, zawilgocone, niszczejące i zapomniane dzieła przywrócono do stanu pierwotnego. Mianowicie jesienią roku 2011 zwróciłam się do marszałka Sejmu Rzeczypospolitej pana Grzegorza Schetyny z prośbą o sfinansowanie odrestaurowania dziewięciu gipsowych projektów płaskorzeźb zatytułowanych: ˝Sztuka˝, ˝Wyzwolenie˝, ˝Orka˝, ˝Myśl twórcza˝, ˝Sport˝, ˝Żniwa˝, ˝Jabłonka˝ oraz ˝Jabłkobranie˝. Pan marszałek wydał pozytywną decyzję, a Kancelaria Sejmu odnowiła je i zaproponowała wyeksponowanie w godnych i właściwych warunkach w siedzibie polskiego parlamentu, m.in. w Nowym Domu Poselskim oraz w przejściu do budynku G. Wspomniane dzieła w zamian za odrestaurowanie zostały przejęte od miasta Milanówka na podstawie umowy dziesięcioletniego wypożyczenia. Odrestaurowane płaskorzeźby artysty zostały powitane w sierpniu 2012 r. w nowym miejscu rezydencji przez dyrektora Biblioteki Sejmowej dr. Wojciecha Kulisiewicza, dr. Janusza Smazę i szefa pracowni konserwatorskiej Konrada Grabowskiego. Stanowi to istotny wkład Sejmu w ochronę dziedzictwa narodowego, natomiast dla milanowian to szczególny powód do dumy, gdyż Szczepkowski żył i tworzył właśnie w tym mieście, w Milanówku na Mazowszu. Dziękuję bardzo.