1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach (druki nr 35 i 434).

Poseł Janusz Dzięcioł:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące prezydenckiego projektu ustawy o zgromadzeniach.

    Powodem złożenia prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach jest przede wszystkim pojawienie się lub nasilenie takich zjawisk społecznych, które na etapie uchwalania ustawy Prawo o zgromadzeniach nie były tak nasilone i ich skutki społeczne również nie były wielce kłopotliwe. Niektóre z tych zjawisk są zagrożeniem ładu publicznego, a także naruszają prawa i wolności innych osób. Jednocześnie należy zaznaczyć, że projektowano zmiany w taki sposób, aby w żadnym razie nie naruszyć art. 57 konstytucji, tj. wolności organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich.

    Projektowane zmiany oparte są również na innym dopuszczalnym przez konstytucję rozwiązaniu, tj. na ograniczeniu wolności organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich na mocy ustawy, w przypadku kiedy takie zgromadzenia naruszają prawa i wolności innych osób.

    W omawianym projekcie ustawy o zmianie ustawy zawarte są istotne zmiany. Jedną z nich jest wprowadzenie obowiązku powiadamiania organów gminy o uczestnictwie w zgromadzeniu osób, których wizerunek jest niemożliwy do rozpoznania z powodu ich ubioru, zakrycia twarzy lub zmiany wyglądu. Istotne jest to, że zmiana ta nie ma na celu odmowy prawa do zgromadzenia, ale wskazując na celowość zgromadzenia, nakłada obowiązek poinformowania o takiej ewentualności. Dodać również należy, że nie jest to regulacja tożsama z tą, którą swego czasu zakwestionował Trybunał Konstytucyjny (wyrok z dnia 10 listopada 2004 r.), ponieważ w omawianym obecnie przypadku nie wprowadza się zakazu udziału w zgromadzeniu jakichkolwiek osób.

    Kolejną zmianą jest możliwość wezwania organizatorów manifestacji do wyznaczenia alternatywnej trasy, jeśli pierwsza proponowana trasa stwarza możliwość zagrożenia dla uczestników innego zgromadzenia odbywającego się w tym samym miejscu i tym samym czasie. Jeżeli organizator nie ustosunkuje się do takiego wezwania, organ gminy może takiego zgromadzenia zabronić.

    Podczas zgromadzenia niezwykle istotną rolę dla poszanowania ładu społecznego oraz bezpieczeństwa osób i mienia odgrywa przewodniczący zgromadzenia. Z tego względu wprowadza się zmiany, które dotyczą również tej funkcji i powiązanej z nią odpowiedzialności. Przewodniczący będzie miał obowiązek przeprowadzenia zgromadzenia w taki sposób, aby nie stanowiło ono zagrożenia dla osób i mienia. Jeśli organizatorem zgromadzenia będzie osoba prawna lub podmiot niemający osobowości prawnej, przewodniczącym zgromadzenia będzie członek władzy statutowej. Dodatkowo przewodniczący będzie miał obowiązek nałożenia, przekazanych przez organ gminy, wyróżników wskazujących na jego funkcję. Za niewykonanie obowiązków prawnych przez przewodniczącego w projekcie ustawy przewiduje się karę grzywny.

    Projekt ustawy wprowadza również inne istotne zmiany, między innymi zakaz uczestniczenia w zgromadzeniach osób posiadających przy sobie wyroby pirotechniczne lub inne materiały niebezpieczne pożarowo. Wprowadza się obowiązek delegowania przez organ gminy swoich przedstawicieli, jeśli zgromadzenie ma więcej niż 500 uczestników lub istnieją przesłanki naruszenia przez członków zgromadzenia porządku publicznego. Istotna jest również zmiana umożliwiająca rozwiązanie zgromadzenia również wtedy, gdy nie można skontaktować się z przewodniczącym, a zgromadzenie zagraża zdrowiu lub życiu osób, lub mieniu. Będzie to możliwe, jeśli decyzja ta zostanie ustnie ogłoszona uczestnikom zgromadzenia.

    Powyższe zmiany dostosowują obecną ustawę do aktualnych zjawisk i mechanizmów społecznych. W trosce o bezpieczeństwo zarówno uczestników zgromadzeń, osób postronnych, jak i mienia wprowadza się zmiany, które precyzują sposób postępowania poszczególnych osób i organów państwowych. Jednocześnie, co najważniejsze, nie naruszają praw gwarantowanych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z powyższym, panie marszałku, klub PO rekomenduje przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)