Ustawa uchwalona przez Sejm dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych ma na celu przyznanie szczególnego statusu działaczom opozycji demokratycznej i osobom represjonowanym z powodów politycznych w okresie od 1 stycznia 1956 r. do 4 czerwca 1989 r. oraz zagwarantowanie pomocy finansowej tej części środowiska, która znajduje się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Propozycja uchwalenia ustawy o pomocy społecznej dla byłych działaczy opozycji demokratycznej i niepodległościowej została zainicjowana przez środowisko dawnych działaczy opozycji antykomunistycznej przy znaczącym wsparciu Doradców Prezydenta RP Jana Lityńskiego i Henryka Wujca.
Ustawa określa:

– zasady nabywania statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych;
– zasady wydawania legitymacji i nadawania odznaki honorowej działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych;
– zasady przyznawania świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej działaczom opozycji antykomunistycznej lub osobom represjonowanym z powodów politycznych;
– zadania, organizację i zasady działania wojewódzkich rad konsultacyjnych do spraw działaczy opozycji i osób represjonowanych.

Status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych będzie potwierdzał, w drodze decyzji administracyjnej, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W procedurze stwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych uczestniczył będzie Prezes Instytutu Pamięci Narodowej oraz wojewódzka rada konsultacyjnych do spraw działaczy opozycji i osób represjonowanych (fakultatywnie). Pomoc finansowa ma dwojaką formę: świadczenia pieniężnego lub pomocy pieniężnej. Świadczenia te przyznawał będzie, w drodze decyzji administracyjnej, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, na wniosek osoby uprawnionej. Przesłanką przyznania pomocy będzie poza uzyskaniem statusu działacza opozycji lub osoby represjonowanej jest także spełnienie kryterium dochodowego. Świadczenie pieniężne w wysokości 400 zł miesięcznie, przyznawane będzie jeżeli: dochód osoby samotnej nie przekracza kwoty odpowiadającej 120% najniższej emerytury, albo dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 100% najniższej emerytury.
Świadczenie pieniężne z zasady przyznaje się na okres 12 miesięcy, ale w przypadku osób, które ukończyły 67 lat może być przyznane na okres do 60 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach świadczenie może zostać przyznane bezterminowo. Pomoc pieniężna może być przyznana osobom uprawnionym znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej lub w związku z zaistnieniem zdarzeń losowych, jeżeli: dochód samotnie gospodarującej osoby uprawnionej nie przekracza kwoty odpowiadającej 220% najniższej emerytury albo dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 150% najniższej emerytury. Pomoc pieniężna może być przyznana także na zakup sprzętu rehabilitacyjnego ułatwiającego życie osobie całkowicie niezdolnej do pracy i do samodzielnej egzystencji – w przypadku gdy dochód samotnie gospodarującej osoby uprawnionej lub dochód na osobę w rodzinie osoby uprawnionej nie przekracza kwoty odpowiadającej 300% najniższej emerytury.
Pomoc pieniężna jest przyznawana w formie pomocy jednorazowej:
1) do wysokości 150% najniższej emerytury, w przypadku trudnej sytuacji materialnej, a także zaistnienia zdarzeń losowych,
2) do wysokości 300% najniższej emerytury na częściowe pokrycie kosztów:
a) zakupu wózka inwalidzkiego, sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych ułatwiających pracę i życie,
b) dostosowania pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju inwalidztwa .
Pomoc pieniężną przyznaje się nie częściej niż raz na 12 miesięcy, a w sytuacjach szczególnych Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie mógł przyznać pomoc na innych warunkach niż określone w ustawie.

Ustawa określa także dodatkowe uprawnienia takie jak: prawo pierwszeństwa do środowiskowej opieki socjalnej, w tym w uzyskaniu miejsca w domu pomocy społecznej oraz opcjonalnie – w zależności od decyzji konkretnego samorządu terytorialnego – pomoc w zakresie udogodnień komunikacyjnych, świadczeń mieszkaniowych, kulturalnych, zdrowotnych i oświatowych. Świadczenia pieniężne i pomoc pieniężna zwolnione są z podatku dochodowego. Oraz nie są wliczane do dochodu ustalanego na potrzeby realizacji świadczeń z pomocy społecznej.
Zgodnie z postanowieniami ustawy przy zarządach województw utworzone zostaną wojewódzkie rady konsultacyjne do spraw działaczy opozycji i osób represjonowanych liczące od 5 do 9 członków, powoływanych przez zarząd województwa w porozumieniu z Szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych spośród, mających miejsce zamieszkania na terenie danego województwa, osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności lub innym odznaczeniem lub orderem za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania praw człowieka. Zadaniem rady należeć będzie w szczególności: opiniowanie przekazanych przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wniosków stron o potwierdzenie statusu, świadczenie pomocy w przygotowywaniu wniosków, podejmowanie inicjatyw zmierzających do integracji środowisk działaczy opozycji antykomunistycznej.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 31 sierpnia 2015 r.

 

Pełny tekst do pobrania tutaj w formacie PDF

Ustawa o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych

The post Ustawa o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych appeared first on Sławomir Piechota.