12 punkt porządku dziennego:

Poseł Michał Szczerba:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie w sprawie zmiany sposobu wszczynania ścigania przestępstw zgwałcenia.

    Przestępstwo zgwałcenia jest ścigane z urzędu dopiero po złożeniu formalnego wniosku przez ofiarę pisemnie lub ustnie do protokołu przesłuchania. Często stanowi to dla ofiary konieczność podejmowania dodatkowej decyzji obok zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, w związku z czym musi rozważyć np. skutki, które może dla niej wywołać postępowanie karne. Środowiska zajmujące się pomocą ofiarom gwałtu sygnalizują następujące problemy wynikające z obecnych regulacji prawnych. Osoby zgwałcone są często w szoku i nie są w stanie w pełni świadomie zadecydować o złożeniu wniosku. Ofiary często składają zawiadomienie, jednak nie są prawidłowo pouczane o konieczności złożenia wniosku. Mają wolę ścigania sprawcy, ale nie odnosi to skutków z powodów formalnych. Ofiary często spotykają się z nieodpowiednio udzieloną pomocą lub wręcz jej brakiem na policji lub w szpitalach. Dla przykładu, lekarz odmawia pobrania materiału dowodowego, jeżeli ofiara nie jest pewna, czy złoży wniosek. Ofiary czują się niekomfortowo, gdy już dojdzie do sprawy sądowej - sposób prowadzenia procesu, układ sali sądowej, obecność sprawców, ich obrońców wpływa zdecydowanie niekorzystnie na stan psychiczny ofiary i utrudnia rzetelne zeznawanie. W Ministerstwie Sprawiedliwości podjęto prace dotyczące zmian w trybie ścigania przestępstwa zgwałcenia, jak i w sposobie przesłuchania ofiary. Zmiany odnoszą się też do sposobu przesłuchania i procesu sądowego.

    W mojej opinii, ważne jest wsparcie ofiary przestępstwa zgwałcenia w sytuacji ogromnego obciążenia psychicznego, większe poszanowanie godności, prawa do prywatności ofiary oraz usunięcie nieprawidłowości pojawiających się w praktyce, które ograniczają skuteczność ścigania sprawców tych przestępstw.

    W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie przez pana ministra odpowiedzi na następujące pytania: Jakie są dane dotyczące zgłaszania przestępstwa zgwałcenia przez ofiarę w obecnym stanie prawnym? Jakie działania podjęło ministerstwo w sprawie zwiększenia skuteczności ścigania przestępstw zgwałcenia? Jakie są konkretne propozycje zmian Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego w zakresie sposobu ścigania przestępstwa zgwałcenia oraz jakie są przewidywane rezultaty wejścia w życie proponowanych rozwiązań? Dziękuję bardzo.