21 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Stopa zatrudnienia wśród osób w wieku 55-59 lat wzrosła z 36% w 2003 r. do 55% w 2013 r. Jest to dobry sygnał i dowód na to, że wprowadzone regulacje przynoszą rezultaty. Polskie społeczeństwo starzeje się jednak znacznie szybciej niż mieszkańcy innych krajów europejskich. Dane Eurostatu mówią, że w 2020 r. osoby po 60. roku życia będą stanowić blisko 25% ludności Polski.

    Wymaga to podejmowania dodatkowych działań na rzecz wzrostu zatrudnienia osób w wieku 50+. Diagnozując sytuację tej grupy wiekowej na polskim rynku pracy, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, czyli OECD, wydała raport pt. ˝Lepsza praca wraz z wiekiem: Polska 2015˝, który obok oceny zawiera jednocześnie rekomendacje dotyczące działań na rzecz wzrostu zatrudnienia.

    W przedstawionym raporcie OECD wskazało na kilka kluczowych elementów. Wskaźnik zatrudnienia w przypadku osób w wieku 55-64 lat w Polsce jest niższy niż średnia OECD czy średnia unijna, niemniej eksperci wskazali, że zmiany związane z kształtowaniem się tego wskaźnika w ostatnich latach były znaczące. Umiejętności i kompetencje osób w wieku 55-64 lat w Polsce są niższe niż przeciętnie w OECD. Przedstawiciele i eksperci OECD wskazali również na kwestie zdrowotne pracowników po 50. roku życia w Polsce i ewentualne konsekwencje związane z ich możliwością utrzymania się na rynku pracy.

    W związku z tym chciałabym zadać następujące pytania. Jakie działania są podejmowane przez rząd na rzecz wzrostu zatrudnienia osób w wieku 50+, jakie są główne tezy raportu OECD i czy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podziela to stanowisko, tę diagnozę? Dziękuję.

21 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Parlamentarzyści! W 2010 r. OECD rozpoczęło realizację przeglądu pn. ˝Aktywność zawodowa w starszym wieku: wspieranie zatrudnialności, mobilności zawodowej oraz popytu na pracę˝. Celem tego przeglądu jest zidentyfikowanie reform i działań podejmowanych przez państwa członkowskie OECD w zakresie wsparcia aktywności zawodowej osób starszych oraz szczegółowe zbadanie roli czynników po stronie popytu i ich wpływu na pracę kształtujących możliwości zatrudnienia starszych pracowników.

    Polska przystąpiła do tego przeglądu w 2013 r., oprócz nas zrobiły to kraje takie jak Francja, Holandia, Norwegia czy Szwajcaria. Finalizacją prac był przedstawienie raportu OECD, co odbyło się z udziałem przedstawicieli. Było to w marcu tego roku, raport był także przedmiotem dyskusji Komisji Polityki Senioralnej w kwietniu tego roku.

    Jakie działania są podejmowane przez rząd na rzecz wzrostu zatrudnienia osób 50+, bo taka jest główna konkluzja tego raportu? O tym, że jesteśmy bardzo zmotywowani do działania, świadczy chociażby fakt, że w 2008 r. został przyjęty przez Radę Ministrów program ˝Solidarność pokoleń. Działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+˝, a następnie w roku 2013 został oczywiście zaktualizowany zgodnie z obecną sytuacją. Zawiera on pakiet działań zmierzających do zwiększenia zatrudnialności osób powyżej 50. roku życia. Słusznie pani poseł zauważyła, że te wskaźniki dynamicznie nabrały tempa i są zdecydowanie lepsze, tak że bardzo dobrze wypadamy na tle krajów Unii Europejskiej. Program objął zarówno te obszary, które wspierają popyt na pracę, jak i te, które oddziaływają na stronę podażową poprzez tworzenie różnego rodzaju zachęt i wydłużenie aktywności zawodowej.

    Jakie działania podjęło konkretnie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na rzecz osób w wieku 50+? Przede wszystkim są to zmiany w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zakresie wprowadzenia szerszego dostępu do aktywnych polityk rynku pracy dla osób po 50. roku życia, zadbanie o wysoki poziom usług ze strony urzędów i innych instytucji rynku pracy, zindywidualizowanie oferty poprzez opracowanie indywidualnych planów działania, działania promocyjne i informacyjne w zakresie zatrudnienia osób po 50. roku życia ze szczególnym uwzględnieniem kobiet, wspieranie inicjatyw obywatelskich na rzecz integracji międzypokoleniowej w ramach Programu Operacyjnego ˝Fundusz inicjatyw obywatelskich˝, dofinansowanie programów specjalnych dedykowanych osobom bezrobotnym w wieku 50 lat i starszym, ale także obniżenie kosztów pracy po stronie pracodawcy związanych z zatrudnieniem osób w wieku 50 lat i więcej czy ograniczenie możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę oraz stopniowe podniesienie i zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

    Kolejnym konkretnym działaniem podejmowanym przez ministerstwo pracy jest wspieranie rozwiązań na rzecz godzenia życia zawodowego i rodzinnego, w tym tworzenie instytucjonalnych form opieki nad dzieckiem do lat 3, oraz rozwijanie alternatywnych form opieki nad dzieckiem. Działania skierowane bezpośrednio do osób starszych prowadzone są na poziomie regionalnym przez instytucje odpowiedzialne za wdrażanie działań finansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w poszczególnych województwach. Są to oczywiście wojewódzkie urzędy pracy czy też urzędy marszałkowskie. Realizacja zadań zapisanych w programie przyczynia się do poprawy sytuacji na rynku pracy właśnie w przypadku osób po 50. roku życia.

    Na koniec pozwolę sobie przypomnieć te wskaźniki zatrudnienia. W roku 2014 dla przedziału wiekowego 55-64 wskaźnik wyniósł 42,4% i był wyższy od wartości minimalnej odnotowanej w roku 2005 o 16,3 punktów procentowych. Jednocześnie wzrósł o 10,8 punktu procentowego w stosunku do roku 2008, czyli proporcjonalnie, przez to, że wartość wskaźnika się podnosi, zmniejsza się różnica w stosunku do roku 2005. Różnica pomiędzy Polską a średnią dla krajów Unii Europejskiej, jeśli chodzi o ten wskaźnik, zmniejszyła się także z 14 punktów procentowych w 2008 r. do 9,3 punktu procentowego w roku 2014. Podam jeszcze kilka informacji. W latach 2008-2014 wzrost wskaźnika zatrudnienia osób między 55. a 64. rokiem życia w Polsce był jednym z najwyższych spośród 28 krajów Unii Europejskiej. Stopa bezrobocia wśród osób w wieku 55-64 lat sytuuje się na poziomie niższym niż średnia w Unii Europejskiej - wyniosła ona 6,8% wobec średniej w Unii Europejskiej w wysokości 7,3%, podczas gdy jeszcze w roku 2005 przewyższała ją dwukrotnie. W zasadzie odpowiedziałam na część pytań. (Dzwonek) Rozumiem, że będą jeszcze dodatkowe pytania. Dziękuję bardzo.

21 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka:

    Na podstawie diagnozy, o której mówimy, eksperci OECD sformułowali szereg rekomendacji dotyczących kształtowania polityki na rzecz wsparcia osób po 50. roku życia. Zostały one ujęte w podziale na trzy kategorie: stosowanie zachęt do pozostawania w zatrudnieniu, usuwanie barier związanych z zatrudnieniem po stronie pracodawców oraz poprawa zatrudnialności starszych osób. W związku z tym chciałabym zadać takie uzupełniające pytanie: Jakie rekomendacje, które zostały zawarte w raporcie ˝Lepsza praca wraz z wiekiem: Polska 2015˝, można uznać za istotne dla wzrostu zatrudnienia osób 50+? Dziękuję.

21 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkie rekomendacje, o których wspomniała pani poseł, mają charakter ekspercki i nie stanowią obligatoryjnych wytycznych dla państw członkowskich. Niemniej jednak są one z punktu widzenia filozofii działań na rzecz poprawy sytuacji osób po 50. roku życia bardzo istotne. Stąd też oczywiście nasz kraj przyjmuje je w całości i oczywiście są one przewidziane do kompletnego wykorzystania. Część z tych rekomendacji już została uwzględniona w zaadresowanych do tej grupy działaniach podejmowanych przez rząd od roku 2008, tj. od czasu, kiedy rząd przyjął program ˝Solidarność pokoleń˝. Niektóre z nich są już wykorzystane, np. te dotyczące wsparcia finansowego pracodawców inwestujących w szkolenia pracowników w wieku 50+, możliwość wprowadzenia w życie części z nich oraz kwestia osiągnięcia z tego tytułu spodziewanych efektów w długim okresie wymaga jeszcze głębszych analiz, np. rekomendacja co do ujednolicenia przepisów dotyczących ochrony zatrudnienia dla wszystkich grup wiekowych poprzez zniesienie regulacji przewidujących szczególną ochronę starszych pracowników. Wszystkie rekomendacje są istotne dla wzrostu zatrudnienia osób w wieku 50+, gdyż w sposób komplementarny odnoszą się do całokształtu wyzwań, przed którymi stoi także nasz kraj, kraj członkowski UE. Dziękuję bardzo.